غارت ذخایر خلیج فارس؛ صیادان قانون‌مدار منتظر حمایت

هادی دوراهکی

در حالی که بندر دیر به‌عنوان قلب تپنده صیادی استان بوشهر شناخته می‌شود، صیدهای غیرمجاز و بی‌رحمانه با روش‌هایی همچون دفره، پرساین و ترال، زنگ خطر نابودی ذخایر آبزیان در آب‌های خلیج فارس را به صدا درآورده است.

۸۵۰ قایق بی‌هویت در برابر ۲۸۰ قایق قانونی

به گفته جمالی، رئیس اداره شیلات شهرستان دیر، هم‌اکنون ۲۸۰ قایق دارای مجوز رسمی صید در این شهرستان فعالیت می‌کنند، در حالی که حدود ۸۵۰ قایق بدون هویت و فاقد پروانه صید نیز در همین آب‌ها حضور دارند، یعنی نزدیک به سه برابر قایق‌های قانونی، قایق‌های متخلف مشغول غارت منابع دریایی هستند؛ آن‌هم بدون نظارت، بدون محدودیت، و بدون هیچ‌گونه پاسخگویی.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با گلایه از ضعف شدید در حوزه نظارت و برخورد، افزود: قایق‌هایی که با عنوان تفریحی مجوز گرفته‌اند، تنها اجازه دارند در شعاع ۲ مایلی و با ۲۰ قلاب صید کنند ولی متأسفانه بسیاری از آن‌ها از تور و ادوات ممنوعه استفاده می‌کنند و عملاً به تهدیدی جدی برای دریا تبدیل شده‌اند.

روش‌های صیدی که دریا را خشک می‌کنند

صید به روش‌های ممنوعه‌ای چون دفره، ترال و پرساین در بندر دیر و به‌ویژه در منطقه بکر و پرمایه «مطاف» شدت گرفته است.

جمالی درباره روش دفره توضیح داد: صیاد با نورافشانی، ماهی‌های کوچک را جذب می‌کند و ماهی‌های شکارچی بزرگ‌تر را به دنبال آن‌ها می‌کشاند، سپس همه این‌ها را با تورهایی بزرگ محاصره می‌کنند، در یک نوبت تورکشی، گاه بیش از ۱۰ تن ماهی صید می‌شود؛ این یعنی سهم ۱۰۰ صیاد قانونی فقط توسط یک قایق.

جمالی اضافه کرد: هر روشی غیر از قلاب، در درازمدت تخریب‌کننده است.

رئیس شیلات شهرستان دیر گفت: صید ترال حتی بستر دریا را نابود می‌کند ولی با ضعف نظارت، این روش‌ها به سادگی در منطقه ریشه دوانده‌اند.

هادی جمالی گفت: تنها در چند روز گذشته، پنج لنج صیادی متخلف در عملیات مشترک با یگان حفاظت، مرزبانی، اداره اطلاعات و دادگستری توقیف شدند که از این پنج لنج، ۲ مورد به جرم صید دفره و سه لنج به دلیل صید ترال غیرمجاز بازداشت شده‌اند و جمعاً ۱۰ تن ماهی صید شده از آن‌ها ضبط شده است.

فقط ۱۰ نیروی ناظر برای ۹۰۰ کیلومتر

ساحل استان بوشهر با ۹۰۰ کیلومتر نوار ساحلی، تنها با ۱۰ نیروی یگان حفاظت شیلات اداره می‌شود.

در شهرستان‌های دیر، کنگان و عسلویه فقط ۴ نیروی یگان مستقر هستند که آن‌هم به‌صورت شیفتی فعالیت می‌کنند.

جمالی گفت: در خوشبینانه‌ترین حالت، ۲ نفر در پایگاه حضور دارند، بسیاری از عملیات‌ها هم فقط بر اساس اطلاعات مردمی و با هماهنگی سایر نهادها انجام می‌شود.

منطقه مطاف؛ بهشت ماهی‌ها یا میدان تاخت‌وتاز متخلفین؟

منطقه مطاف در بندر دیر، به‌دلیل وجود ۴ جزیره، جریان آب خاص رأس‌المطاف، ورود رودخانه مند و غنای طبیعی بستر دریا، یکی از ارزشمندترین منابع تخم‌ریزی ماهیان در خلیج فارس است اما همین منطقه به‌دلیل نبود محافظت مؤثر، به جولانگاه قاچاقچیان دریا و متخلفان صیادی بدل شده است.

جمالی گفت: متأسفانه بسیاری از لنج‌های بوشهری با روش ترال غیرمجاز و حتی قایق‌های متخلف دفره به این منطقه می‌آیند در حالی که می‌توانستیم این نعمت خدادادی را مدیریت کنیم، اکنون به تاراج گذاشته شده و آینده صید کل استان را تهدید می‌کند.

صدای صیادان دیری: ما قانون را رعایت می‌کنیم، اما تنبیه می‌شویم!

در گفت‌وگویی میدانی با چند صیاد قدیمی دیری، عمق فاجعه بیشتر نمایان می‌شود.

ابراهیم تند رفتار، یکی از صیادان باسابقه دیر می‌گوید: ما با هزار بدبختی مجوز گرفتیم، سهمیه سوخت قانونی می‌گیریم، از قلاب استفاده می‌کنیم و صیدمان هم محدود است، اما می‌بینیم یک قایق بدون مجوز، با دفره ۱۰ برابر ما صید می‌کند و کسی هم کاری با آن‌ها ندارد.

مهدی غفوری، جوانی که پدر و پدربزرگش هم صیاد بوده‌اند، با بغض می‌گوید: فقط ما قانونی‌ها تنبیه می‌شویم، سهمیه‌مان کم می‌شود، قایق‌مان توقیف می‌شود، اما آنهایی که هیچ مجوزی ندارند آزادانه جولان می‌دهند، این عدالت نیست.

حسین خیاط یکی دیگر از صیادان گفت: وقتی یک قایق بدون مجوز با یک شب صید، درآمد ۵۰ میلیون تومانی دارد، چه انگیزه‌ای برای جوانان ما می‌ماند که دنبال مجوز و قلاب بروند؟ این یعنی ترغیب به تخلف.

امید به برخورد قاطع دستگاه قضا

رئیس شیلات دیر از همکاری خوب دستگاه قضائی، مرزبانی، دادستان دیر، فرمانداری و اداره اطلاعات در تشکیل تیم ویژه مقابله با صید غیرمجاز تقدیر کرد و گفت: امیدواریم با برخورد قاطع دستگاه قضا، بازدارندگی لازم ایجاد شود.

هادی جمالی در پایان با بیان اینکه اکنون آن‌قدر تورهای محاصره‌ای غیرمجاز توقیف کرده‌ایم که انبارهای ما دیگر ظرفیت ندارند تصریح کرد: باید به جایی برسیم که صیاد قانون‌مدار دلگرم شود و متخلف احساس ناامنی کند.

برخورد قاطع و همه‌جانبه با متخلفان، افزایش نیروهای حفاظتی، و حمایت عملی از صیادان قانون‌مدار، تنها راه نجات این ثروت خدادادی است.

خلیج فارس را باید حفظ کرد، پیش از آن‌که دیگر چیزی برای حفظ‌کردن باقی نماند.

منبع: مهر