خلیج فارس:رای اعتماد مجلس به وزرای پیشنهادی رئیسجمهور، این روزها مهمترین خبر سیاسی کشور است. پس از تشکیل نخستین دولت رسمی و با کنار گذاشتن دولتهای موقت، چهاردهمین دولت قرار است از پارلمان رای اعتماد بگیرد. این روند در طول تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی ایران با تغییرات زیادی مواجه شده است. برای مثال، در گزارش رای اعتماد مجلس اول به دولت اول به ریاستجمهوری ابوالحسن بنیصدر و نخستوزیری محمدعلی رجایی میخوانیم که مجلس کابینه را به صورت یکپارچه به رای گذاشت و دولت اول با ۱۶۹ رای مجلس کار خود را آغاز کرد. تا پیش از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ و تغییر برخی اصول این میثاق ملی، علاوه بر این که هر دولت جدید باید از مجلس رای اعتماد میگرفت، با پایان دوره مجلس شورای اسلامی و آغاز مجلس جدید، دولت باید یک بار دیگر به رای اعتماد گذاشته میشد. به همین دلیل است که مهندس موسوی در میان سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ چهار بار از مجلس شورای ملی رای اعتماد گرفت. لازم به ذکر است که مجلس ایران از دوره اول تا پنجم ۲۷۰ کرسی و از دوره ششم تا کنون ۲۹۰ کرسی دارد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، در تمام ادوار دولتهای جمهوری اسلامی ایران، برخی وزرا بودند که بالاترین میزان رای اعتماد اهالی مجلس را به خود اختصاص دادند. امینحسین رحیمی وزیر دادگستری دولت سیزدهم و گزینه پیشنهادی دولت چهاردهم برای همین وزراتخانه، با ۲۷۷ رای موافق بالاترین رای اعتماد در تاریخ جمهوری اسلامی ایران را به خود اختصاص داده است. پیش از این علی طیبنیا با ۲۷۴ رای در سال ۱۳۹۲ بیشترین رای موافق و اعتماد مجلس را داشت. ذکر این نکته لازم است که برخی وزرا ممکن است به دلیل استیضاح یا استعفا، از دولت کنار رفته باشند؛ معیار این گزارش فهرست ابتدایی وزرا در آغاز هر دولت است.
دولت اول / ۱۶۹ رای به کابینه رجایی
در روزنامههای چاپ ۲۰ شهریور ۱۳۵۹ آمده است که کابینه پیشنهادی محمدعلی رجایی به صورت یکپارچه به رای گذاشته شد و ۱۶۹ رای گرفت. زمانی که از دولت رجایی صحبت میشود، منظور دوران نخستوزیری او در زمان ریاستجمهوری ابوالحسن بنیصدر است.
خبر آغاز به کار دولت در شماره ۲۰ شهریور ۱۳۵۹ روزنامه کیهان
دولت دوم / رای یکپارچه به کابینه باهنر
کوتاهترین عمر در میان دولتهای جمهوری اسلامی، به دولت محمدجواد باهنر باز میگردد. پس از عزل بنیصدر و برگزاری مجدد انتخابات، محمدعلی رجایی پیروز شد و محمدجواد باهنر را به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد. باهنر توانست با کسب ۱۳۰ رای، اعتماد مجلس را به عنوان رئیس دولت کسب کند. دولت پیشنهادی او نیز به جز یک مورد، از مجلس رای اعتماد گرفت. عمر این دولت با انفجار نخستوزیری در ۸ شهریور به پایان رسید.
کابینه محمدجواد باهنر – ۱۳۶۰
دولت موقت / کابینه مهدوی کنی
محمدرضا مهدوی کنی پس از انفجار نخستوزیری و شهادت رجایی و باهنر، از سوی شورای موقت ریاستجمهوری به عنوان نخستوزیر به مجلس معرفی شد. مجلس اول شورای ملی در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۶۰ از مجموع ۱۹۶ رای با ۱۷۸ رای موافق، ۱۰ رای مخالف و ۸ رای ممتنع با نخستوزیری مهدوی کنی موافقت کرد. مهدویکنی فردای آن روز یعنی در ۱۲ شهریور ۱۳۶۰ اعضای کابینه پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کرد که به جز محمدهادی نژادحسینیان وزیر راه و ترابری، بقیه اعضای کابینه، همان وزرای کابینه باهنر بودند. مجلس اول به ریاست اکبر هاشمیرفسنجانی از مجموع ۱۸۷ رای ماخوذه با ۱۷۰ رای موافق، ۴ رای مخالف و ۳ رای ممتنع به کل کابینه مهدویکنی رای اعتماد داد.
دیدار نخستوزیر موقت و هیئت دولت با امام خمینی – ۱۳۶۰
دولتهای سوم و چهارم / نخستوزیری مهندس موسوی
نخستوزیر تا پیش از بازنگری سال ۱۳۶۸ در قانون اساسی، ریاست دولت را بر عهده داشت. میرحسین موسوی در دوران ریاستجمهوری آیتالله خامنهای از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ این پست را در اختیار داشت. بالاترین رای اعتماد در دولت اول مهندس موسوی، به علیاکبر ناطق نوری مربوط میشود. ناطق با ۱۷۶ رای در مجلس به عنوان وزیر کشور راهی دولت شد. سیدمحمدهادی نژادحسینیان وزیر پیشنهادی راه و ترابری نیز با ۱۹۰ رای، بیشترین رای موافق در دولت دوم موسوی را به خود اختصاص داده است.
رئیسجمهور، نخستوزیر و اعضای هیئت دولت – ۱۳۶۰
دولت پنجم و ششم / دوران سازندگی
از زمان ریاستجمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی (۱۳۶۸) تا کنون، رئیسجمهور ریاست دولت را نیز بر عهده دارد. سیدمحمد خاتمی، رئیسجمهور پیشین کشور در میان وزرای پیشنهادی (وزیر ارشاد) دولت اول هاشمی به مجلس، با ۲۴۶ رای بیشترین رای اعتماد را به خود اختصاص داد. دکتر علیرضا مرندی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت دوم هاشمی، با ۲۴۶ رای بیشترین میزان رای اعتماد دولت ششم را به نام خود ثبت کرده است.
دکتر مرندی کنار غلامرضا شافعی (وزیر در ادوار مختلف)
دولت هفتم و هشتم / دوران اصلاحات
سیدمحمد خاتمی با ۲۰ میلیون رای در نتیجه انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ به ریاستجمهوری رسید. محمد سعیدیکیا وزیر پیشنهادی خاتمی برای وزارت جهاد سازندگی، با ۲۵۶ رای بالاترین میزان رای اعتماد در دولت را به خود اختصاص داد. در دولت دوم خاتمی، صفدر حسینی گزینه پیشنهادی وزارت کار و امور اجتماعی با ۲۲۱ رای موافق، بیشترین رای اعتماد را گرفت.
دیدار اعضای دولت هفتم با مقام معظم رهبری – ۱۳۷۹
دولت نهم و دهم / دوران احمدینژاد
محمود احمدینژاد در دوران ۸ ساله ریاستجمهوری خود، رفت و برگشتهای زیادی با مجلس داشت. رکورددار بیشترین رای اعتماد دولت اول او، باز هم به محمد سعیدیکیا تعلق داشت که این بار به عنوان گزینه پیشنهادی وزرات مسکن و شهرسازی به مجلس رفت و ۲۲۲ رای موافق گرفت. بیشترین رای اعتماد در دولت دوم احمدینژاد متعلق به احمد وحیدی، وزیر فعلی کشور و گزینه پیشنهادی وزارت دفاع در سال ۱۳۸۸ است که ۲۲۷ رای موافق را به خود اختصاص داد.
محمود احمدینژاد در جلسه رای اعتماد مجلس – ۱۳۸۸
دولت یازدهم و دوازدهم / تدبیر و امید
مجموع آرای وزرای پیشنهادی حسن روحانی در مجلس، آرای بالایی بود. در دولت یازدهم، علی طیبنیا گزینه وزارت اقتصاد ۲۷۴ رای به خود اختصاص داد که تا قبل از دولت سیزدهم، بالاترین رای اعتماد تاریخ پس از انقلاب بود. در دولت دوم روحانی، امیر حاتمی گزینه پیشنهادی وزارت دفاع با ۲۶۱ رای بیشترین رای اعتماد را گرفت.
علی طیبنیا وزیر پیشنهادی اقتصاد – ۱۳۹۲
دولت سیزدهم / کابینه رئیسجمهور فقید
عمر دولت سیزدهم کمتر از سه سال به پایان رسید و وزرای فعلی پس از پایان جلسات رای اعتماد در مجلس و مشخص شدن نتایج، با طی شدن مراحل قانونی جای خود را به وزرای جدید خواهند. به غیر از وزرای دادگستری و اطلاعات دولت سیزدهم که برای مدیریت همین جایگاهها بار دیگر به مجلس معرفی شدند. بالاترین میزای رای موافق به وزیر پیشنهادی در دولت سیزدهم به امینحسین رحیمی، وزیر دادگستری اختصاص دارد. رحیمی در سال ۱۴۰۰ توانست رای ۲۷۷ نماینده مجلس را به خود اختصاص دهد و بالاتر از علی طیبنیا قرار بگیرد.
سیدابراهیم رئیسی در مجلس – ۱۴۰۰