دو اتفاق مهم سیاسی دیشب که جهان را دگرگون می‌کند

خلیج فارس:دیشب دو اتفاق مهم در عرصه بین‌الملل رخ داد که محوریت هردوی آن‌ها با ترامپ بود یکی کریدور زنگزور و حواشی مرتبط با آن و دیگری قرار هفته آینده ترامپ و پوتین

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از برترین‌ها؛ دیشب دو اتفاق مهم در عرصه بین‌الملل رخ داد که محوریت هردوی آن‌ها با ترامپ بود یکی کریدور زنگزور و حواشی مرتبط با آن و دیگری قرار هفته آینده ترامپ و پوتین که ظاهرا قرار است به منازعات فرسایشی اوکراین پایان دهد. در ادامه به تاثیر این دو اتفاق بر آینده ایران نگاهی کوتاه داشته‌ایم. همراه ما باشید

در کاخ سفید میان آذربایجان و ارمنستان چه گذشت؟

دو کشوری که سال‌ها با هم مشکل داشتن با محوریت ترامپ ظاهرا به صلح رسید‌ند. کریدور زنگزور معادلات ژئوپلتیک منطقه را متحول خواهد کرد بند محوری این پیمان تاریخی، گشایش یک دالان ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان است؛ دالانی که اکنون با نامی جدید و تأمل‌برانگیز شناخته می‌شود: دالان ترامپ. این یعنی این که ایران به طور نسبی از کریدور مواصلاتی به اروپا حذف خواهد شد. روسیه هم سنگر نفوذ خودش در قفقاز را از دست خواهد داد. عمق نفوذ آمریکا و ترکیه بیشتر خواهد شد، آمریکا که رسما کنترل آن منطقه را در دست خواهد گرفت. اتفاق دیگر این که ارمنستان هم که سال‌ها تحت حمایت ایران بود، به نوعی از لحاظ دیپلماتیک با امضای این توافق به ایران پشت کرده است.

برای ایران چه اتفاقی خواهد افتاد؟

مجتبی بهاروند در روزنامه شرق نوشته: کریدوری که نهایی شد، سهم ما از ترانزیت منطقه را تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهد و ارتباط مستقیم ما با اروپا را به‌شدت محدود خواهد کرد. ما بازنده این بازی هستیم؛ نه چون ضعیف هستیم، بلکه چون نخواستیم در زمین واقعیت بازی کنیم. فراموش نکنیم که ایران، با قرار‌گرفتن در چهارراه اتصال شرق و غرب، می‌توانست بازیگر اول ترانزیت در منطقه باشد؛ اما کدام مسیر ترانزیتی در منطقه هست که بدون دورزدن ایران طراحی نشده باشد؟ از شمال به جنوب گرفته تا شرق به غرب، همه به دنبال عبور از ما هستند، نه عبور از درون ما.

اما درباره مساله اوکراین هم ظاهرا قرار است هفته بعد ترامپ و پوتین با هم دیدار کنند، شرط روسیه ظاهرا این است که بخش‌های شرقی اوکراین را تحت تصرف داشته باشد، پوتین منطقه دونباس را می‌خواهد تا از منازعه اوکراین خارج شود. برخی معتقدند این اتفاق رخ خواهد داد و باید دید که اگر هفته آینده پوتین و ترامپ به توافق برسند، آیا در ازای این توافق ترامپ امتیازی از پوتین خواهد گرفت؟ مثلا اتفاقی غیرقابل پیش‌بینی در خاورمیانه.

سی‌ان‌ان چند سناریوی اصلی را برای پایان جنگ اوکراین ترسیم کرده است:

۱. آتش‌بس بدون قید و شرط

این سناریو «بسیار بعید» است. در این حالت، خطوط مقدم در جای خود باقی می‌ماند. تحلیل‌گران معتقدند که تا پایان تابستان و دست‌کم تا اکتبر، پوتین ترجیح می‌دهد جنگ را ادامه دهد، زیرا روند میدانی را به نفع خود می‌بیند.

۲. عمل‌گرایی و تداوم گفت‌وگوها

در این سناریو، طرف‌ها به توافقی برای ادامه مذاکرات می‌رسند که عملاً دستاوردهای روسیه را تا آغاز زمستان تثبیت می‌کند. در این فرضیه پوتین با برجسته کردن موضوع انتخابات به تعویق‌افتاده اوکراین، مشروعیت زلنسکی را زیر سؤال ببرد و حتی زمینه را برای روی کار آمدن فردی متمایل به روسیه فراهم کند.

۳. مقاومت اوکراین در دو سال آینده

این حالت به کمک‌های پایدار نظامی و مالی آمریکا و اروپا به اوکراین بستگی دارد. اگر این حمایت‌ها ادامه یابد، اوکراین می‌تواند از دادن امتیازات بزرگ جلوگیری کند و حتی با کند کردن سرعت پیشروی روسیه، کرملین را به مذاکره وادار کند.

۴. فرضیه محتمل دیگر اما احتمال بده بستان میان روسیه و آمریکاست، از آن جنس که مثلا در سوریه رخ داد، روسیه زمین بازی سوریه را به نفع آمریکا خالی کرد و البته تقریبا به تمام اهدافش رسید، هم مرزهایش را گسترش داد و هم تا حدی ناتو را عقب راند. حالا باید دید روسیه قرار است چه امتیازی به آمریکا در ازای سهمی که از اوکراین برمی‌دارد، بدهد.