عوامل موثر در ابتلا به پوکی استخوان

خلیج فارس:یک متخصص ارتوپدی با بیان اینکه سبک زندگی سالم به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند، گفت: فعالیت بدنی منظم همچون پیاده‌روی منجر به تقویت استخوان‌ها خواهد شد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایسنا؛دکتر کیان ظهرابی با بیان اینکه پوکی استخوان یا استئوپروز شایع‌ترین بیماری‌ متابولیک استخوانی است که باعث کاهش تدریجی تراکم و قدرت استخوان می‌شود، افزود: این بیماری به طور تدریجی موجب می‌شود که استخوان‌ها شکننده‌ و آسیب‌پذیرتر شوند، به طوری که فشارها در شرایط عادی منجر به آسیب استخوان نمی‌شوند، در صورت ابتلا به پوکی استخوان می‌توانند آسیب‌رسان باشند.

وی افزود: اگرچه شکستگی مربوط به پوکی استخوان در هر استخوانی می‌تواند رخ دهد، اما ستون فقرات، مفصل لگن، دنده‌ها و مچ دست، قسمت‌های مستعد و شایع شکستگی هستند.

ظهرابی با بیان اینکه برخی از عوامل موثر در ابتلا به پوکی استخوان قابل اصلاح هستند، اما از برخی دیگر نمی‌توان اجتناب کرد، گفت: با افزایش سن خطر ابتلا به پوکی استخوان افزایش می‌یابد. همچنین این بیماری در زنان به خصوص پس از یائسگی به علت کاهش سطح هورمون‌های جنسی شایع‌تر است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سابقه خانوادگی ابتلا به پوکی استخوان، سابقه‌ شکستگی استخوان در زمان بزرگسالی، چارچوب بدنی کوچک و وزن پایین، تغذیه ناکافی از نظر کلسیم و ویتامینD، ورزش نکردن و سبک زندگی بی‌تحرک، مصرف بیش از حد نمک و نوشابه‌های گازدار، استعمال سیگار و مصرف الکل، مصرف طولانی‌مدت برخی داروها مانند گلوکوکورتیکوئیدها و ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند پرکاری تیروئید را نیز در افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان موثر دانست.

وی در خصوص روش تشخیص این بیماری نیز گفت: روش اصلی تشخیص پوکی استخوان، سنجش تراکم استخوان یا DEXA است. این آزمایش با میزان پایین اشعه ایکس، تراکم استخوان‌ها را در نواحی مهم مانند ستون فقرات و لگن اندازه‌گیری می‌کند. نتایج این آزمایش به سه دسته طبیعی، استئوپنی (کاهش خفیف تراکم استخوان) و پوکی استخوان تقسیم می‌شود.

ظهرابی در خصوص راه‌های پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان نیز گفت: رژیم غذایی سالم یکی از این راه‌هاست. کلسیم یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید در برنامه غذایی گنجانیده شود. کلسیم برای سلامت استخوان‌ها ضروری است و منابع آن نیز شامل محصولات لبنی، سبزیجات سبز برگ و غذاهای غنی شده است.

وی افزود: ویتامین D نیز به جذب کلسیم کمک می‌کند و می‌توان آن را از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، مصرف ماهی‌های آب شور، غذاهای غنی شده و جگر به دست آورد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با بیان اینکه سبک زندگی سالم نیز به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند، گفت: ورزش و تمرینات بدنی مانند پیاده‌روی، دویدن و تمرینات قدرتی باعث تقویت استخوان‌ها و حمایت از عضلات می‌شود.

ظهرابی با تاکید بر اجتناب از مصرف سیگار، گفت: سیگار کشیدن رشد استخوان‌های جدید را کاهش می‌دهد، سطوح استروژن در زنان را کاهش می‌دهد و باعث یائسگی زودرس نیز می‌شود. همچنین مصرف الکل می‌تواند در جذب کلسیم بدن اختلال ایجاد کند.

این متخصص ارتوپدی اظهار کرد: حفظ وزن مناسب هم برای سلامت استخوان ضروری است، زیرا هم شرایط کم وزن و هم اضافه وزن می‌تواند بر تراکم استخوان تأثیر بگذارد.

ظهرابی در خصوص درمان پوکی استخوان نیز اظهار کرد: درمان پوکی استخوان ترکیبی از اصلاح سبک زندگی و مداخلات دارویی است که هدف آن کاهش پیشرفت بیماری، افزایش تراکم استخوان و پیشگیری از شکستگی است.

وی افزود: مهمترین داروهای مورد استفاده برای کاهش سرعت تحلیل استخوان شامل بیس فسفونات‌ها مانند آلندرونات، ریزدرونات و ایباندرونات هستند. این داروها باعث کاهش فعالیت سلول‌های تخریب‌کننده استخوان (استئوکلاست‌ها) و کاهش خطر شکستگی می‌شوند. همچنین داروهای آنتی بادی مونوکلونال مانند دونوسوماب، رالوکسیفن و کلسی‌تونین ضمن کاهش سرعت تضعیف استخوان‌ها باعث افزایش قدرت آنها می‌شوند.

ظهرابی ادامه داد: در زنان پس از یائسگی، کاهش سطح استروژن می‌تواند باعث کاهش تراکم استخوان‌ها شود. درمان استروژنی می‌تواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند، اما ممکن است خطراتی مانند سرطان سینه را به همراه داشته باشد.

به نقل از دانشگاه علوم پزشکی در روز دوشنبه ۱۳ مرداد، ظهرابی با بیان اینکه برای حمایت از استخوان‌ها باید از دریافت کافی کلسیم و ویتامین D از طریق رژیم غذایی و در صورت لزوم مکمل‌ها اطمینان یافت، اظهار کرد: همچنین فعالیت بدنی منظم همچون پیاده‌روی و تمرینات مقاومتی به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل نیز ضروری است.