ناصر تقوایی درگذشت

خلیج فارس:ناصر تقوایی، کارگردان مطرح سینمای ایران، درگذشت؛ خبر این فقدان توسط همسرش در صفحه اینستاگرام او اعلام شد.

به گزارش«خلیج فارس»؛ ناصر تقوایی کارگردان شهیر و ماندگار سینمای ایران و خالق تعدادی از درخشان ترین آثار تاریخ سینما و تلویزیون از «ناخدا خورشید» تا «دایی جان ناپلئون» در ۸۴ سالگی به دیار باقی شتافت.

برای بوشهری ها، او با مستند «اربعین» محصول سال 1349 شناخته شده است که در آن به عزاداری بوشهر می پردازد.

پست همسر ناصر تقوایی درباره درگذشت

زندگی نامه ناصر تقوایی

تقوایی متولد ۲۲ تیر ۱۳۲۰ در آبادان بود و از نسل فیلم‌سازانی به‌شمار می‌رفت که بنیان‌گذار جریان موسوم به «موج نوی سینمای ایران» شدند. بسیاری از منتقدان او را فیلم‌سازی مؤلف و اندیشمند می‌دانند که میان ادبیات، فلسفه و سینما پلی هنرمندانه زد.

شهرت عمومی ناصر تقوایی بیش از هر چیز با ساخت سریال ماندگار دایی‌جان ناپلئون (۱۳۵۵) گره خورده است؛ مجموعه‌ای که از دل ادبیات ایران بیرون آمد و به یکی از تأثیرگذارترین آثار تاریخ تلویزیون کشور بدل شد. او در سینما نیز با آثاری چون آرامش در حضور دیگران، صادق کرده، نفرین، ناخدا خورشید، ای ایران و کاغذ بی‌خط جایگاهی متمایز یافت. فیلم ناخدا خورشید، اقتباسی از رمان «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی، در سال ۱۹۸۸ جایزه پلنگ برنزی جشنواره لوکارنو را برای او به ارمغان آورد.

ناصر تقوایی فعالیت خود را با مستندسازی آغاز کرد. آثاری چون مشهد قالی، اربعین و باد جن از نمونه‌های درخشان مستندهای او هستند. بعدها نیز در کنار فیلم‌سازی، به نویسندگی پرداخت و مجموعه داستان تابستان همان سال را منتشر کرد که از آثار شاخص ادبیات معاصر به شمار می‌رود.

تقوایی در طول زندگی هنری خود بارها با سانسور و موانع تولید روبه‌رو شد و همین امر موجب شد بسیاری از پروژه‌هایش، از جمله کوچک جنگلی، رومی و زنگی و چای تلخ، ناتمام بمانند. او در واکنش به این شرایط گفته بود: «تا وقتی سانسور این‌گونه عمل می‌کند، کار نمی‌کنم؛ نه فیلمی می‌سازم و نه کتابی چاپ می‌کنم.»

منتقدان از او به‌عنوان یکی از معدود سینماگرانی یاد می‌کنند که به‌خوبی ادبیات را می‌شناخت و با تکیه بر جهان‌بینی انسانی و نگاه اجتماعی خود، آثارش را از مرز زمان و مکان فراتر برد.

تقوایی در کارنامه خود ده‌ها جایزه و افتخار دارد، از جمله جایزه شیر نقره‌ای جشنواره ونیز برای آرامش در حضور دیگران و تندیس طلایی جشنواره سانفرانسیسکو برای فیلم کوتاه رهایی. او در سال ۱۳۹۲ نیز نشان فیروزه جشنواره «سینما حقیقت» را به پاس یک عمر فعالیت هنری دریافت کرد.

با درگذشت ناصر تقوایی، سینمای ایران یکی از چهره‌های مؤلف و متفکر خود را از دست داد؛ فیلم‌سازی که در تمام سال‌های فعالیتش، چه در حضور و چه در سکوت، تصویری ماندگار از تعهد، استقلال فکری و عشق به هنر در ذهن مخاطبانش به‌جا گذاشت ؛ روحش شاد!

————————

*منبع: فرید، کیانوش. «۸۳ سالگی ناصر تقوایی و کتابی که قرار بود سریال «کوچک جنگلی» باشد».  ۲۱ تیر ۱۴۰۳.