گره اصلی مذاکرات ایران و آمریکا مشخص شد

خلیج فارس:نشریه آمریکایی در گزارشی خاطر نشان کرد اختلاف نظر اساسی میان تهران و واشنگتن در گفت‌وگوهای هسته‌ای غیرمستقیم آن‌ها، خواسته آمریکا برای توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران است.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرگزاری ایسنا؛گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده بر سر برنامه هسته‌ای تهران در حالی کماکان با میانجی‌گری عمان ادامه دارد که پنجمین دور آن روز جمعه در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد.

«سید عباس عراقچی» وزیر امورخارجه ایران و «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا در غرب آسیا سرپرستی هیات‌های مذاکره‌کننده ایرانی و آمریکایی را برعهده دارند.

روزنامه نیویورک تایمز روز چهارشنبه و در گزارشی درباره روند این گفت‌وگوها نوشت: اختلاف اصلی در مذاکرات بین ویتکاف و عراقچی بر موضع دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه تهران باید تمام غنی‌سازی مواد هسته‌ای را در خاک خود متوقف کند، متمرکز است.

عراقچی بارها این محدودیت را رد کرده است و روز سه‌شنبه نیز در یک پست در شبکه‌های اجتماعی تکرار کرد که «اگر قدرت‌های غربی بر غنی‌سازی صفر در ایران اصرار داشته باشند، دیگر چیزی برای بحث در مورد موضوع هسته‌ای برای ما باقی نمی‌ماند.»

طبق این گزارش، ویتکاف و عمان که به عنوان میانجی عمل می‌کند در تلاش برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات در حال بررسی گزینه‌های خلاقانه هستند. از جمله این گزینه‌ها، یک سرمایه‌گذاری مشترک منطقه‌ای احتمالی برای تولید سوخت برای راکتورهای هسته‌ای با ایران، عربستان سعودی و سایر قدرت‌های عربی و همچنین مشارکت ایالات متحده است. اما محل واقعی غنی‌سازی مشخص نیست.

ایران پیش از این اعلام کرده بود این پیشنهاد جایگزین غنی‌سازی در ایران نخواهد بود.

به نوشته نیویورک تایمز، شرکت‌کنندگان در مذاکرات می‌گویند که ویتکاف همچنین از مخالفت‌های اولیه خود با امضای یک تفاهم‌نامه موقت که اصول توافق نهایی را مشخص می‌کند، دست کشیده است اما این ممکن است اسرائیل یا تندروهای ضد ایرانی کنگره را راضی نکند.

این، همان کاری است که دولت «باراک اوباما» در سال ۲۰۱۳ انجام داد، هرچند که ۲ سال دیگر طول کشید تا آنها به توافق نهایی برسند؛ توافقی که ترامپ در زمان نامزدی ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۶ علیه آن مبارزه انتخاباتی کرد و آن را «فاجعه» خواند، چراکه به ایران اجازه می‌دهد به غنی‌سازی در سطوح پایین ادامه دهد و این محدودیت‌ نیز در سال ۲۰۳۰ به‌طور کامل منقضی می‌شود.

ترامپ سرانجام در سال ۲۰۱۸ در دوره اول ریاست جمهوری خود به‌طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های اقتصادی را علیه ایران دوباره اعمال کرد.

روزنامه آمریکایی در ادامه گزارش خود به موضوع مخالفت رژیم صهیونیستی با هرگونه گفت‌وگو میان تهران و واشنگتن اشاره کرد و نوشت: «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل همچنان بر اقدام نظامی علیه ایران که تلاش رئیس جمهور ترامپ برای دستیابی به یک توافق مذاکره شده را خنثی می‌کند، اصرار دارد.

نتانیاهو در طول دهه‌ها حضورش در راس کابینه صهیونیستی همواره نسبت به هرگونه تلاش دیپلماتیک برای برقراری ارتباط با تهران بدبین بوده است. او با توافق سال ۲۰۱۵ مخالفت کرد و به دنبال از مسیر خارج کردن آن بود، حتی در جلسه مشترک کنگره سخنرانی و از لغو آن حمایت کرد.

اکنون نیز به نظر می‌آید که او برای از مسیر خارج کردن گفت‌وگوهای جدید میان ایران و آمریکا به شدت تلاش می‌کند. این بار، مقامات صهیونیستی یک راهکار قدیمی را امتحان کرده‌اند: تهدید به حمله به ایران، حتی بدون کمک آمریکا. آنها اصرار دارند که بلوف نمی‌زنند، هرچند که طی نزدیک به دو دهه چندین بار چنین تهدیدهایی را مطرح و از آن عقب‌نشینی کرده‌اند.

اما مقامات نظامی ایالات متحده در مورد میزان اثربخشی حمله رژیم صهیونیستی بدون حمایت آمریکا تردید دارند.

نیویورک تایمز همچنین نوشت: اسرائیلی‌ها به طور خاص به هرگونه توافق موقت مشکوک هستند که ممکن است تأسیسات ایران را برای ماه‌ها یا سال‌ها در محل خود تا زمانی که توافق نهایی حاصل شود، نگه دارد. و در ابتدا، دولت ترامپ نیز در این مورد تردید داشت. ویتکاف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی به همتای ایرانی خود گفت که رئیس جمهور ترامپ خواهان توافق نهایی در عرض دو ماه یا بیشتر است.

اما این مهلت در حال اتمام است و هنوز اختلاف نظر بزرگی در مورد این موضوع وجود دارد که آیا به ایران اجازه داده می‌شود که غنی‌سازی اورانیوم را ادامه دهد یا خیر. تهران به عنوان امضاکننده پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) غنی‌سازی اورانیوم را حق خود می‌داند، زیرا این معاهده غنی‌سازی را ممنوع نمی‌کند.

طبق این گزارش، اکنون، به نظر می‌رسد دولت ترامپ بیشتر پذیرای نوعی اعلامیه موقت اصول مشترک است، زیرا این امر می‌تواند به جلوگیری از حمله اسرائیل کمک کند.

کارشناسان می‌گویند که برای جلب رضایت صهیونیست‌ها و تندروهای ضد ایرانی در کنگره، هرگونه توافق موقت تقریباً به‌طور حتم باید ایران را ملزم کند که اورانیوم غنی شده در سطوح بالای خود را از کشور خارج کند یا آن را به سطح بسیار پایین‌تری رقیق کند. این امر به ترامپ این امکان را می‌دهد که بگوید برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرده و تهدید ادعایی آن را از بین برده است.