ضرورت آماده‌باش برای مقابله با هجوم احتمالی ملخ صحرایی

به گزارش خلیج فارس به نقل از ایرنا، ظهور و حضور ملخ صحرایی در مزارع و باغ‌ها بالغ بر۶ هزار سال قدمت دارد، سازمان فائو هر ساله با ردیابی و پایش جمعیت‌های این آفت در کشورهای عضو کمیسیون‌های چهارگانه، اطلاعات مربوط به مراحل رشدی و میزان نشو و نمای آن را بررسی کرده و با داده‌های هواشناسی تلفیق می‌کند، نتایج این بررسی‌ها به صورت بولتن‌های خبری ماهانه منتشر می‌شود تا احتمال خطر برای کشورهای درگیر، اطلاع‌رسانی شود.

امروزه ملخ صحرایی بدلیل نوع رفتار آن خطرناک ترین آفت شناخته شده‌است که بیش از ۶۰ کشور جهان را تحت تاثیر خود قرار داده و خسارت‌های جبران ناپذیری را بر کشاورزی و اقتصاد آنها به جای گذاشته و پوشش‌های گیاهی سبز در سال‌های پر بارش موجب بالا رفتن تغذیه، زاد و ولد بیشتر و درنهایت افزایش جمعیت آنها می‌شود و حملات گله‌ای و خسارت‌های بسیاری را در مسیر حرکتشان برجای می‌گذارند.

با توجه به مسیر حرکت ملخ‌ها که بیشتر از سواحل دریای سرخ، شاخ آفریقا، یمن، عمان، عربستان سعودی و پاکستان به سمت سرزمین های اطراف حمله می‌کنند، کشور ایران نیز همواره در معرض هجوم این آفات بویژه در سال‌های پر بارش است و همین امر اهمیت و لزوم آمادگی ما را برای مقابله با آن نشان می‌دهد.

بر اساس الگوریتم های رفتارشناسی آن و مطالعات انجام شده در طول تاریخ سه مسیر رفت و آمد برای آن در کشور ایران وجود دارد که استان بوشهر در مسیر پرریسک ترین آن یعنی عربستان صعودی قرار دارد و آمادگی در برابر آن موجب دفع حمله این آفت با کمترین خسارت می‌شود.

در این ارتباط دستگاه‌های مرتبط با پدافند غیرعامل استان بوشهر امروز گذشته با اجرا و برگزاری تمرین مبارزه با حمله احتمالی ملخ‌ها در حضور رئیس سازمان حفظ نباتات کشور و مسئولان استانی و محلی در روستای چاه عربی آمادگی خود را در این زمینه به نمایش گذاشتند.

آمادگی بموقع؛ راهبرد مقابله با تهدیدهای زیستی

فرماندار بوشهر در جریان برگزاری رزمایش مقابله با ملخ صحرایی با تأکید بر اهمیت صیانت از محصولات کشاورزی، مقابله بموقع با تهدیدهای زیستی را ضرورت راهبردی دانست و افزود: این تمرین میدانی با محوریت افزایش آمادگی زیستی، سنجش توان عملیاتی دستگاه‌ها و ارتقای هماهنگی بین‌بخشی در مواجهه با هجوم احتمالی ملخ صحرایی برگزار شده‌است.

محمد مظفری، ردیابی دقیق و مستمر آفت ملخ صحرایی در عرصه‌های کشاورزی، مراتع، دشت‌ها و سواحل را از الزامات اصلی مدیریت این تهدید دانست و بر آمادگی کامل تجهیزات، امکانات پشتیبانی و نیروی انسانی دستگاه‌های اجرایی تأکید کرد.

فرماندار بوشهر تصریح کرد: سموم، سمپاش‌ها و ادوات مورد نیاز برای مبارزه تأمین شده و آنچه اثربخشی اقدامات کنترلی را تضمین می‌کند، انسجام عملیاتی و هماهنگی مستمر میان دستگاه‌های ذیربط است.

وی هدف نهایی رزمایش را ارزیابی میزان آمادگی تجهیزات، بررسی زنجیره تأمین سموم، سنجش هماهنگی تیم‌های عملیاتی و شناسایی چالش‌های احتمالی عنوان کرد و افزود: رزمایش‌های میدانی فرصت مناسبی برای آشکارسازی نواقص و افزایش آمادگی در کنترل سریع آفت ملخ صحرایی فراهم می‌کنند.

مظفری همچنین بر عزم جدی دستگاه‌های مسئول تأکید کرد و گفت: صیانت از امنیت غذایی و حفاظت از محصولات کشاورزی از اولویت‌های اصلی است و تمامی دستگاه‌ها موظف‌اند با آمادگی کامل در مقابله بموقع با تهدیدهای زیستی نقش خود را ایفا کنند.

فرماندار بوشهر نقش مؤثر دهیاران در کنترل موفق ملخ صحرایی در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ را یادآور شد و افزود: انسجام و همکاری دهیاران به‌عنوان حلقه ارتباطی مستقیم با روستاها نقشی تعیین‌کننده در موفقیت برنامه‌های کنترلی دارد و انتظار می‌رود تمامی دهیاران با جدیت و احساس مسئولیت، زمینه تحقق اهداف این رزمایش و صیانت از امنیت غذایی شهرستان بوشهر را فراهم سازند.

مشارکت و همکاری موثر کلید مبارزه موفق با آفت

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با تأکید بر ضرورت ردیابی دقیق و روزانه آفت در تمامی عرصه‌های کشاورزی، مرتعی، دشت‌ها و سواحل استان بوشهر گفت: این ردیابی نیازمند کمک‌های لجستیکی، خودرویی، پشتیبانی و پرسنلی دستگاه‌های مرتبط برای تدارک امکانات مبارزه است، تجربه موفق سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ نشان داد که مشارکت و همکاری موثر تمامی دستگاه‌ها توانست کنترل موفق این آفت را در سطح استان رقم بزند.

سبحانی افزود: اکنون که بیش از چهار سال از آخرین حمله ملخ صحرایی گذشته است، هرچند تدارک امکانات از جمله تأمین سموم، سمپاش‌ها و ادوات مبارزه انجام شده، اما هماهنگی و برنامه‌ریزی بین دستگاهی برای ردیابی، پایش و مبارزه با این آفت و بسیج همه امکانات همچنان ضروری است، انجام رزمایش‌های میدانی می‌تواند میزان آمادگی استان بوشهر را در مواجهه واقعی با حمله ملخ محک بزند و مشکلات موجود را آشکار سازد.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، این رزمایش علاوه بر نمایش توانمندی‌های استان بوشهر، ظرفیت آن را در برنامه‌ریزی و هماهنگی بین دستگاهی به معرض نمایش گذاشت.

تحقیقات علمی پیش نیاز مبارزه با ملخ صحرایی

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان بوشهر گفت: مدیریت این آفت نیازمند تحقیقات علمی و رعایت الزامات تخصصی است و بدون پژوهش‌های دقیق، تحقق مدیریت مؤثر این آفت امکان‌پذیر نخواهد بود.

کبری توکلی افزود: در سال جاری میلادی، کمیسیون مرکزی ملخ صحرایی در فائو گزارش داده‌است که جمعیت‌های بسیار زیادی از این آفت در غرب آفریقا شکل گرفته و بتدریج به سمت شرق حرکت می‌کنند، این جمعیت‌ها با عبور از شبه‌جزیره عربستان می‌توانند به طور بالقوه به سواحل جنوبی کشور برسند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان بوشهر ادامه داد: با توجه به بارش‌های مناسب در عربستان و جنوب ایران، احتمال حمله ملخ‌های صحرایی به کانون‌های نشو و نمای بهاره در سواحل جنوبی کشور در اواخر سال ۱۴۰۴ وجود دارد.

ملخ صحرایی نابودگر محصولات گیاهان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: با توجه به پیش بینی‌های انجام شده برای حمله ملخ صحرایی به مناطق جنوبی کشور بویژه استان بوشهر، تمامی ماشین آلات، اکیپ‌های آموزش دیده و مورد نیاز در آمادگی کامل برای مبارزه با این آفت قرار گرفتند.

مرتضی بحرانی بیان کرد: ۵۱ دستگاه ماشین آلات کشاورزی شامل ۱۴ تراکتور، انواع سمپاش همچون دشت تراکتوری، توربو، ulv ۱۳، زنبه ای و اکیپ‌های آموزش دیده با نظارت کامل مدیران شهرستانی و کارشناسان با تجربه در آمادگی کامل برای مقابله با آفت ملخ صحرایی هستند.

وی شرایط مهاجرت ملخ صحرایی را بارندگی‌های سنگین، پوشش گیاهی مناسب و خاک مرطوب دانست و گفت: این مهاجرت بطور معمول در ماه‌های بهمن تا اسفند و اوایل فروردین به مناطق جنوبی کشور اتفاق می‌افتد.

بحرانی ادامه داد: ملخ صحرایی از مهم‌ترین آفات محصولات کشاورزی، مرتعی و جنگلی در جهان به شمار می‌رود و کانون‌های اصلی آن در حدود ۶۰ کشور دنیا پراکنده است و این آفت از سوی سازمان فائو به عنوان یکی از ۱۰ آفت جدی بخش کشاورزی معرفی شده و طبق قانون حفظ نباتات مصوب سال ۱۳۴۶ در زمره آفات عمومی قرار دارد که وظیفه مبارزه با آن بر عهده دولت است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر تاکید کرد: هر دسته ملخ صحرایی می‌تواند بیش از یک میلیارد ملخ را در خود جای دهد و هر ملخ روزانه هم‌وزن خود یعنی حدود ۲ گرم تغذیه می‌کند، براین اساس یک دسته ملخ قادر است روزانه تا ۲۰ هزار تن محصول گیاهی را نابود کند که نشان‌دهنده اهمیت جدی مبارزه و کنترل این آفت است.

وی افزود: آخرین حمله ملخ‌های صحرایی در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ به استان‌های جنوبی کشور از جمله بوشهر، خوزستان، جنوب فارس، هرمزگان، جنوب کرمان، سیستان و بلوچستان و بخش‌هایی از خراسان جنوبی و کرمان رخ داد اما با ردیابی و مبارزه به موقع، خسارت جدی به محصولات کشاورزی وارد نشد.

بحرانی اظهار کرد: در دهه ۴۰ حمله ملخ‌ها حتی تا استان مازندران گسترش یافت و خسارت سنگینی به محصولات کشاورزی وارد کرد، این آفت با دستجات پروازی بزرگ و میلیاردی قادر است در یک پرواز تا ۳۰۰ کیلومتر مسیر را بدون توقف طی کند و از سواحل شرقی عربستان به سواحل جنوبی کشور برسد و خسارت های جبران ناپذیری را بر جای بگذارد.

مبارزه با ملخ صحرایی حفظ زنجیره غذایی و جلوگیری از قحطی

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور گفت: مبارزه با آفت ملخ صحرایی نیازمند همکاری همه جانبه تمامی دستگاه‌ها و ارگان‌های کشور است و تنها مربوط به جهاد کشاورزی نیست زیرا این امر ارتباط مستقیمی با زنجیره و حفظ منابع غذایی کشور دارد.

مریم جلیلی مقدم بیان کرد: ملخ صحرایی یک آفت مهم از نظر استراتژیکی است که اگر ما آن را حذف نکنیم این آفت با خوردن ذخایر کشاورزی در زمین‌های زراعی موجب پدیدار شدن قحطی می‌شود، به همین دلیل مبارزه با این آفت مبارزه با قحطی است.

جلیلی مقدم تاکید کرد: استان بوشهر یکی از راه‌های پر خطر و مهم از نظر ورود آفت ملخ صحرایی به کشور به حساب می‌آید، زیرا در سال‌هایی که سیستم‌های مبارزه امروزی وجود نداشت ملخ از همین نقاط به مازندران و شمال کشور رسیده بود و در سال‌های اخیر با مانورهای این چنینی توانستیم از تکرار آن پیشگیری کنیم.

وی تاکید کرد: بر اساس اظهارات مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری بوشهر در سال ۹۸ بدنبال حمله این آفت به استان بوشهر فضایی بالغ بر ۳۰ کیلومتر تحت تاثیر ملخ صحرایی بود که بر اساس محاسبات انجام شده هر یک کیلومتر حاوی ۸۰ میلیون آفت هر یک به وزن ۲ گرم بود که شمار آنها در مقیاس میزان تغذیه مورد نیازشان رقمی قابل توجه و نگران کننده به حساب می‌آید.

رئیس حفظ نباتات کشور اظهار کرد: انتظار می‌رود همه دستگاه‌ها سمپاش‌ها، ماشین آلات، اکیپ‌های آموزش دیده، آفت کش‌ها و نقشه‌های مبارزه برای ورود احتمالی ملخ صحرایی و مبارزه با آن در حالت آماده باش باشند.