سیل
خلیج فارس: بارش سنگین باران سبب طغیان چم چم دره سوادکوه، وقوع سیل و مسدود شدن محورهای کوهستانی در شهرستان سوادکوه شد.
به گفته فرماندار شهرستان سوادکوه، این سیل تاکنون ۱۸ مصدوم و ۳ مفقودی به دنبال داشته است. هلال احمر شهرستان نیز از انتقال مصدومان به مراکز درمانی و اسکان اضطراری گرفتارشدگان در سیل خبر داد.
خلیج فارس:سیلاب پنجشنبه شب در محدوده پرترددترین محور مواصلاتی کشور سبب انسداد این مسیر شد و خسارتهای هنگفتی به جاده و زیرساخت و تأسیسات اشخاص زد و چند دستگاه خودرو و مصدوم و همچنین۳ فوتی نیز داشته است. تیمهای امدادی و نجات هلال احمر، نیروهای راهور، سپاه و بسیج، نیروی انتظامی، راهداری و دستگاههای مرتبط از نخستین ساعات سیل مشغول فعالیت و انجام عملیات فنی برای بازگشایی و بهسازی مسیر هستند.
خلیج فارس: مدیرعامل جمعیت هلال احمر مازندران گفت: به دنبال وقوع سیل در جاده چالوس، تاکنون مفقودی سه نفر به هلال احمر گزارش شده است. غلامعلی فخاری با بیان این که، عملیات امداد و نجات برای شناسایی این افراد سیل زده آغاز شده است، افزود: پنج سگ زنده یاب برای شناسایی مفقودان به مدد آمدند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایرنا؛وی خاطر نشان کرد: به دنبال وقوع سیل در جاده چالوس، ١٢ تیم عملیاتی و جست و جو و نجات در منطقه حضور دارند و تاکنون چهار مصدوم به مراکز درمانی انتقال داده شد. چهار خودرو در بستر رودخانه پیدا شده که فاقد سرنشین بود. جستوجوها برای یافتن مفقودین احتمالی ادامه دارد.
بیشتر حسینعلی محمدی شیرکلایی مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران روز جمعه در گفت و گو با ایرنا افزود : از زمان وقوع سیل چالوس، فرماندار شهرستان به همراه مدیران دستگاههای اجرایی خدمات رسان در منطقه سیل شده کندوان حاضر شدند و تاکنون در حال رفع مشکلات به وجود آمده هستند.
وی با بیان این که پنج تیم امدادی از اداره کل راهداری، هلال احمر، بسیج، حوادث شهرستان و آب منطقهای مازندران در منطقه سیل زده کندوان چالوس حاضر هستند، اظهارداشت : تیمهای امدادی و ماشین آلات سنگین با دستور استاندار جهت کمک به مردم گرفتار در سیل اعزام شدند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران یادآور شد: بارندگی شدید و بروز سیلاب در حوالی رستوران دربند در ۴۲ کیلومتری محور کندوان سبب بسته شدن این محور پرتردد شمال کشور شده است.
محمدی ادامه داد: سیل اکنون فروکش کرده است و نیروهای راهداری و امداد و نجات در محل وقوع سیلاب حضور دارند و در حال بازگشایی مسیر ارتباطی هستند.
خلیج فارس: محمد مهاجری نوشت: آقای علم الهدی! معمولا در بلایای طبیعی، خلق الله مقصر میشوند چون گناه میکنند؛ اما آیا فقط این مردم عادیاند که عامل بلایایطبیعی میشوند یا ممکن است گاهی زبانم لال پارهای از مسئولان هم باعث نزول بلا بشوند؟
محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا در کانال تلگرامی خود نوشت:
حضور امام جمعه محترم مشهد، سلام علیکم
خاطرتان هست در سیلی که در دولتقبل در استانگلستان اتفاق افتاد با بیانی پر از طعنه گفتید «هر حادثهای ولو رحمت باشد در مدیریت غیرجهادی به نکبت تبدیل میشود؟» و اما همین یکی دوروزه در حرفهایی کاملا متضاد با قبل و وسط سیل مشهد که۷-۸ قربانی گرفت، گفتید در بحران سیل شاهد اتفاقات دلگرم کننده هستیم؟!
معمولا در بلایای طبیعی، خلق الله مقصر میشوند چون گناه میکنند؛ اما آیا فقط این مردم عادیاند که عامل بلایایطبیعی میشوند یا ممکن است گاهی زبانم لال پارهای از مسئولان هم باعث نزول بلا بشوند؟
مثلا باز هم زبانم لال، ممکن است به احتمال یک در میلیارد، خود شما بدلیل بعضی حرفهایتان مثل آنچه در بالا نوشته شد (و دوگانگی و تذبذب در آن موج میزند) عامل بلا باشید؟ یا هزاربار زبانم لال، #دولت_میرداماد حضرتعالی بدلیل وعدههای عمل نشده یا ادعاهایپوچ و بیتوجهی به مشکلات مردم و ناکارآمدی شدید، عامل نزول یکی از بلاها مانند سیل اخیر مشهد شده باشید؟
اگر شما یا دولت میرداماد مقصر باشید، آیا حاضرید بجای اینکه در پوستین خلق بیفتید، یواشکی چندتا استغفرالله بگویید؟ یکبار این کار را بکنید؛ شاید اتفاقات خوبی افتاد،
اگر حالی پیدا کردید و زبانتان به استغفار باز شد، التماس دعا
منبع: فرارو
خلیج فارس: اگر قرار باشد ۳ ابرچالش اصلی و بنیادین پیش روی ایران در مسیر توسعه و پیشرفت ردیف شوند، بدون شک، مشکلات زیستمحیطی، یکی از این ۳ ابرچالش اصلی خواهد بود؛ مشکلی که بخش قابل توجهی از ریشههای وقوع آن، به نظام تصمیمسازیهای کلان سیاسی و مدیریتی ایران بازمیگردد.
به گزارش خلیج فارس؛ این روزها و پس از وقوع سیل شدید در مشهد، بسیاری از ایرانیان در شبکههای اجتماعی این پرسش را طرح میکنند که اگر تهران و سایر کلانشهرهای کشورمان با بارشهای معمولی، شدید یا نسبتا شدید مواجه شوند، مردم باید منتظر چه خسارات و تلفاتی در تهران باشند؟ این ابهام زمانی اهمیت ویژهای پیدا میکند که بدانیم، بر اساس اعلام مقامات مسئول، دگرگونی هوا، احتمال بارشهای شدید و حتی وقوع سیل در تهران برای روز یکشنبه کاملا جدی است.
طبق پیشبینی سازمان هواشناسی، احتمال آبگرفتگی معابر، جاری شدن روانآب، سیلابی شدن مسیلها، طغیان رودخانههای فصلی، صاعقه، تگرگ، خسارت به سازههای موقت و احتمال سقوط سنگ در نواحی کوهستانی در هفت استان اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی و فارس و تهران تا روز یکشنبه وجود دارد. اما اگر بارشها در تهران به اندازهای افزایش یابد که منجر به وقوع سیل شود، آیا مسیلها و آبراهههای لازم برای مقابل با آنها پیشبینی شده است؟
پاسخ محمد درویش کنشگر محیطزیست و پژوهشگر به این پرسش منفی است، چرا که اغلب مسیلها، آبراههها و حفاظهای سیل در تهران و اغلب کلانشهرها در اثر ساخت و سازها از میان رفته و دیگر حفاظی در برابر سیل برای مردم تهران و بسیاری از کلانشهرهای کشور وجود ندارد.
با توجه به این واقعیت که بخش قابل توجهی از این مشکلات ریشه در نظام تدبیر سیاسی کشور دارد، پروندهای را حول محور این موضوع بررسی میکنیم تا در گفتگو با کارشناسان و تحلیلگران درباره تبعات این خطرات بحث و تبادل نظر کند.
پس از وقوع سیل در مشهد و برخی شهرهای دیگر، این پرسش که اگر تهران با خطر سیل جدی مواجه شود چه شرایطی در انتظار کشور است، مطرح شده است. آیا واقعا خطر وقوع سیل در تهران وجود دارد و اگر دارد برای مقابله با آن چه باید کرد؟
بخش قابل توجهی از مشکلات فعلی ناشی از نظام تصمیمسازیهای سیاسی و نظام تدبیر کشور است. البته که خطر سیل در تهران جدی است. اگر در خاطرتان باشد، ۲ سال قبل یک چنین اتفاقی در امامزاده داوود و شمال غربی تهران رخ داد. چندی قبلتر در رودخانه درکه تهران که از پلنگ چال و ارتفاعات جنوبی البرز سرچشمه میگرفت این سیلها رخ دادند و کل میدان تجریش را زیر و رو کرد. بارها شاهدیم که این نوع رخدادها در تهران، شیراز و بسیاری از کلانشهرهای دیگر کشور میافتد. ریشه این اتفاقات هم به ساخت و سازهای جدیدی بازمیگردد که در حال انجام است. همواره بهترین و گرانقیمتترین زمینها در ارتفاعات مشرف به شهرها قرار دارد که گفته میشود آب و هوای مطلوبتری دارد. در واقع سوداگری زمین در این مناطق با شتاب هرچه تمامتر در حال وقوع است.
در تهران ابتدا خط حایل ساخت و سازها حول و حوش ۱۵۰۰ متر بود، بعد این محدوده به ۱۶۰۰ متر رسید و نهایتا هم خط ۱۸۰۰ متری در نظر گرفته شد. امروز شرایط به جایی رسیده که هرکس زور بیشتری داشته باشد بالای ۱۸۰۰ متر هم در حال ساخت و ساز است. نمونههای این نوع ساخت و سازها در دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد یا بسیاری از خانههای سازمانی که توسط وزارتخانهها و برخی نهادها در حال ساخت است، مشاهده میشود. در این پروژهها بند رعایت نمیشود. این روند باعث میشود ضریب هرزآبها افزایش یافته، برهنگی کوهستانها بالا رفته، نرخ فرسودگی خاک افزایش یابد و در مواقعی که سیلابهایی با دور برگشت بالای ۵۰ سال رخ میدهد، خسارتهای سنگینی به بار بیاورد. سیلی که دو هفته پیش در تهران اتفاق افتاد، کل بزرگراه خرازی را تبدیل به رودخانه پر از شن و خاک و گل و لای کرد. فراموش نکنید این سیلها به هیچوجه شدید نبودهاند. همینطور که سیل این روزهای مشهد هم شدید نبوده و دور برگشت کمتر از ۵۰ سال داشته است.
درباره این سیلهای با دور برگشت ۵۰ سال توضیح میدهید. منظور چه نوع سیلهایی است؟
یعنی سیلهای بزرگی که احتمال وقوع آنها هر ۵۰ سال یکبار است. اما به این معنا نیست که اگر یک سیل پس از ۵۰ سال رخ داد، تا ۵۰ سال دیگر دوباره رخ ندهد. ممکن است سیلی با دور برگشت ۵۰ ساله در دو سال پشت سر هم اتفاق بیفتد، بعد تا ۱۰۰ سال بعد دیگر رخ ندهد. در واقع در رخدادهای طبیعی هیچ تضمین قطعی برای عدم وقوع وجود ندارد و هر آن ممکن است حوادث غیر مترقبه رخ دهند.
ریشه وقوع این رخدادها چیست؟ مثلا در خصوص سیل شهر مشهد اظهارنظرهای بسیاری درباره بیتوجهی مسوولان سیاسی و مدیریت شهری مشهد به هشدارهای حافظان محیط زیست مطرح میشود. این روایتها درست است؟
فعالان محیطزیست سالهاست که تلاش میکنند. برای جلوگیری از وقوع سیل ویرانگر در همین مشهد که امروز گرفتار سیلهای پرهزینه و تلفاتی است. برای اینکه کاری کنند، کمپین راه انداختند، جاده را بستند و به هر دستاویزی چنگ زدند تا در ارتفاعات جنوب و جنوب غربی مشهد، ساخت و ساز صورت نگیرد و نظام آب شناختی تغییر نکند. اما به همه این هشدارها بیتوجهی شد و این تخریبها توسط مسوولان اجرایی و مدیریت شهری صورت گرفت، یعنی همان مسوولانی که باید شهر و شهروندان را در برابر خطرات و آسیبها حفظ میکردند، زمینه بروز تلفات و خسارات را فراهم کردند. به آبراهههای فصلی تجاوز کرده و با تکیه بر چند بند آبخیزداری که احداث شده بود، تصور کردند کار تمام است و دیگر آب چندانی در این مسیلها و آبراههها نمیآید. اما در نهایت فاجعه بزرگ اتفاق افتاد.
امیدوارم مسوولان کلان سیاسی و اجرایی کشور اینبار عبرت بگیرند. هرچند همین ماجرا در ارتفاعات سعدی در دروازه قرآن شیراز در سال ۹۸ هم رخ داد، هیچکس عبرت نگرفت. امروز هم هیچ کمیته مستقلی برای بررسی دلایل خسارات شدید سیل تشکیل نشده است تا مشخص شود کدام افراد و جریانات و مسوولان در این اهمالها و سوء مدیریتها مقصر بودهاند.
شما اشاره میکنید، حجم و میزان بارشهای اخیر چندان قابل توجه نبودهاند! اگر قرار باشد بارش قابل توجهی در تهران و برخی کلانشهرها رخ دهد، چه خساراتی در پایتخت محتمل است؟
هر اندازه که کوهستانهای مشرف به شهرها مرتفعتر باشند و پهنههای بزرگتری داشته باشند، خطر سیلخیزی آنها بیشتر است. در حال حاضر و در میان همه کلانشهرهای ایران، تهران در جوار یک کوهستان بیش از ۴ هزار متری (توچال) قرار گرفته است. اگر بارندگی با دور بالای ۵۰ سال اتفاق بیفتد، خسارتها واقعا وحشتناک خواهد شد. چون روی همه ۷ رود- درهای که در تهران وجود دارد، ساخت و سازهای بسیاری صورت گرفته است. عملا چیزی از این رود- درهها باقی نمانده است. چه وردآورد، چه کن، چه درکه، چه دربند، چه سمت کاشانک و… هیچکدام هویت واقعی ندارند.
آب و باران وقتی وارد شهر میشوند، رود- درهها یعنی محافظان شهر در برابر سیلابها همگی نابود شدهاند. مثلا رود- دره درکه، در نهایت به شهرک آتیهساز و کنار هتل چمران و هتل آزادی ختم میشوند. در واقع این رودخانههای حیاتی بابت سوداگریهای زمین دفن شدهاند. خداوند نیاورد آن روزی را که قرار باشد در تهران بارندگی شدیدی صورت بگیرد. چون خسارتها و تلفات بسیار بسیار وحشتناک و ویرانگر خواهد بود. در مشهد هم اوضاع به همین منوال است. اگر در مشهد سیلی با دور برگشت بالای ۵۰ سال بیاید حتی خود حرم امام رضا (ع) هم با آسیبهای جدی مواجه میشود.
اوضاع در سایر کلانشهرها چطور است؟
وقتی نظام تصمیمسازیهای کلان سیاسی و اقتصادی در کشوری با تدابیر مناسب همراه نباشد، مشکلات مشابهی در اقصی نقاط کشور به وقوع میپیوندد. مثلا در شیراز هم همین مشکلات مشاهده میشود. رودخانه خشک برای تسهیل ترافیک بدل به خیابان شده است. طبیعی است که این شیوه مدیریت باعث بروز مشکلات عدیده میشود. به خصوص اینکه مدیران جدید شهر شیراز در حال احداث سد تنگ سرخ هستند. ساخت این سد به دلیل تشکیلاتی که دارد منجر به فجایع مرگ بار در شیراز میشود. ممکن است به دلیل این شیوه مدیریت یک سوم شیراز را آب ببرد. عین این مشکلات در قم هم وجود دارد. تقریبا قمرود را از بین برده و بدل به یک پارکینگ کردهاند. مدیران اجرایی و سیاسی شهر قم تصور میکنند، چون چند سال است که سد ۱۵ خرداد را احداث کردهاند دیگر خطری این شهر را تهدید نمیکند. اما فاجعه ۱۰ سال قبل ممکن است دوباره رخ دهد و تلفات بسیاری ایجاد کند.
شما بارها در صحبتهایتان به مشکلات مرتبط با نظام تصمیمسازیهای کلان سیاسی اشاره کردید. به نظر میرسد مقابله با این روند تخریبها هم تنها به تصمیمات جدی مقامات سیاسی نیازدارد. چگونه میتوان از دالان مشکلات فعلی عبور کرد؟
نظام تدبیر سیاسی کشور بهشدت بیتدبیر عمل میکند و افسار کار از دستش در رفته است. اگر یک هزارم جدیتی که برای رصد خانمهای ایرانی در خودروها صورت میگیرد، برای حل مشکلات کلان زیست محیطی صورت میگرفت، بخش مهمی از مشکلات فعلی حل و فصل شده بود. این قسمت از تصمیمسازیها کاملا رها شده است. هر فرد و مسوولی هرطور که دلش میخواهد ساخت و ساز میکند، تغییر کاربری میدهد، سپس اندک جریمهای به شهرها میدهد و خلاص. حیرتانگیز اینکه شهرداریها هم بدشان نمیآید که برخی تخلف کنند و جریمه بدهند. آنها خوشحال هم میشوند چرا که امیدشان برای درآمد، ریشه در همین تخلفات دارد.
قوانین به شکلی تنظیم شدهاند که دستگاههای دولتی از تخلفات زیست محیطی کسب درآمد دارند. مثلا بخش عمده درآمد منابع طبیعی از افراد و گروههایی است که به عمد درختان را قطع میکنند، بعد منابع طبیعی از آنها جریمه میگیرد! این روند بسیار غمانگیز است. سازمان برنامه و بودجه، دولت، نهادهای اجرایی و تقنینی باید با همافزایی و جلب مشارکت کارشناسان مستقل، ایجاد اتاقهای فکر، برگزاری میزگردهای گفتگو محور، کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاهها و… باید به گونهای رفتار کنند که چیدمان توسعه در ایران تغییر کنند.
اگر یک هزارم جدیتی که برای رصد خانمهای ایرانی در خودروها برای حجاب صورت میگیرد برای حل مشکلات کلان زیست محیطی صورت میگرفت، بخش مهمی از مصایب فعلی حل و فصل شده بود.
ممکن است یک سوم شیراز را آب ببرد؛ مدیران جدید شهر شیراز در حال احداث سد تنگ سرخ هستند. ساخت این سد به دلیل مشکلاتی که دارد منجر به فجایع مرگ بار در شیراز میشود.
مسئولان شهر قم، قم رود را از بین برده و بدل به یک پارکینگ کرده اند. مدیران اجرایی و سیاسی شهر قم تصور میکنند، چون چند سال است که سد ۱۵ خرداد را احداث کرده اند دیگر خطری این شهر را تهدید نمیکند.
تهران در جوار یک کوهستان بیش از ۴ هزار متری (توچال) قرار گرفته است. اگر بارندگی با دور بالای ۵۰ سال اتفاق بیفتد، خسارتها واقعا وحشتناک خواهد شد. چون روی همه ۷ رود- درهای که در تهران وجود دارد، ساخت و سازهای بسیاری صورت گرفته است
مثلا رود-دره درکه، در نهایت به شهرک آتیه ساز و کنار هتل چمران و هتل آزادی ختم میشوند. در واقع این رودخانههای حیاتی بابت سوداگریهای زمین دفن شده اند. خداوند نیاورد آن روزی را که قرار باشد در تهران بارندگی شدیدی صورت بگیرد.
فعالان محیط زیست برای جلوگیری از وقوع سیل ویرانگر در مشهدکمپین راه انداختند، جاده را بستند و به هر دستاویزی چنگ زدند تا در ارتفاعات جنوب و جنوب غربی مشهد، ساخت و ساز صورت نگیرد، اما موفق نشدند.
منبع: اعتماد
خلیج فارس: رییس مجلس گفت: ضروری است در رسیدگی به مجروحان حادثه سیل مشهد تسریع شود. همچنین کمیسیون عمران مجلس باید این موضوع را تا حصول نتیجه، پیگیری کند.
به گزارش خلیج فارس؛ محمدباقر قالیباف در نطق پیش از دستور جلسه علنی امروز (یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی، اظهار کرد: پیشاپیش فرارسیدن سالروز میلاد نورانی امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا (ع) و فرارسیدن دهه کرامت را به تمامی مردم شریف ایران و عموم شیعیان جهان تبریک و تهنیت میگویم. ما در کشور عزیزمان ایران هر چه داریم از این امام رئوف داریم و ان شاء الله همانند گذشته برکات و توجه امام رضا (ع) شامل حال همه ما و همه مسلمانان جهان شود.
وی بیان کرد: همچنین درگذشت تعدادی از هموطنان در حادثه سیل در استان خراسان رضوی را به خانوادههای آن عزیزان، مردم شریف و مؤمن آن دیار و عموم ملت ایران اسلامی تسلیت و تعزیت عرض میکنم.
امکانات همه دستگاهها برای رفع نیازهای سیلزدگان مشهد بسیج شود
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ضروری است علاوه بر تسریع در رسیدگی به مجروحان این حادثه و پیگیری روند درمان کامل آنها، نسبت به جبران خسارتهای وارد آمده به اموال و منازل مردم در شهر مشهد و در شهرستانهای فریمان، کلات، سرخس و طرقبه و شاندیز اهتمام ویژه شود. مجموعه استانداری و وزارت کشور، شهرداری، بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی و سایر نهادهای مسئول باید امکانات خود را برای رفع نیازهای مردم بسیج کنند.
قالیباف گفت: حل مشکل مردم در محله سیدی مشهد و ایمنسازی سازههای ناپایدار آن محله و دیگر نقاط شهر باید به طور خاص مورد توجه قرار گیرد تا ما دیگر شاهد تکرار چنین اتفاقات مشابه آن هم در یکی از بزرگترین کلان شهرهای کشور نباشیم، لذا مهمتر از همه این است که اشکالات زیرساختی برای مدیریت بارندگیهای شدید در کلان شهر مشهد مشخص شده و برای رفع آن با قید فوریت اقدام شود. همچنین لازم است کمیسیون عمران مجلس تا حصول نتیجه پیگیری کند.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت یکی از افتخارات مجلس یازدهم است
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: همچنین فرا رسیدن روز ملی جمعیت را گرامی میدارم. تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت یکی از افتخارات مجلس یازدهم است که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان قانونی راهبردی یاد کردند که امیدوارم با توجه ویژه دستگاههای موظف در اجرایی کردن قانون، شاهد دستیابی به اهداف جمعیتی برنامه پیشرفت در افق پنجساله کشور باشیم.
وی ادامه داد: هفته گذشته قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها به تأیید شورای نگهبان رسید. تا پیش از مجلس یازدهم هیچ قانونی برای ساماندهی بازار اجارهبها وجود نداشت و افزایش افسارگسیخته اجارهبها لطمه جدی به مستأجران زده است. مجلس شورای اسلامی این قانون را پس از دههها به سرانجام رساند و اکنون برای ساماندهی بازار اجارهبها قانون داریم. اجرایی کردن کامل این قانون بار سنگینی را از دوش ضعیفترین اقشار جامعه بر خواهد داشت.
قالیباف تاکید کرد: قانون تأمین مالی تولید و زیرساختها یکی از کارهای کلیدی بود که در این مجلس برای کمک به تولید به سرانجام رسید. تولیدکنندگان نیز باید به ظرفیتهای قانونی آن آشنا شده و دولت نیز باید از ظرفیتهای پیش بینی شده در این قانون برای کمک به حوزه تولید بهرهگیری کند.
منبع: مهر
خلیج فارس:«شناسایی مقصران احتمالی سیل در مشهد بر اساس کار کارشناسی و بازدیدهای میدانی و فیلمهایی که از حادثه وجود دارد و مستندات موجود در دستگاههای متولی برای اقدامات پیشگیرانه و اصلاح گرایانه، در دستور کار قرار دارد.»؛ اینها بخشی از سخنان محمدحسین درودی دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی است که در خصوص حادثه مرگبار سیل اخیر در مشهد گفته است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، درودی در بخش دیگری از سخنان خود اشاره کرده که با مقصران اعم از نهادهای عمومی یا غیر عمومی و اشخاص حقوقی و حقیقی احتمالی بدون تبعیض برخورد خواهد شد. این سخنان در شرایطی مطرح میشود که تا روز شنبه ۲۹ اردیبهشت ماه، تعداد کشته شدگان سیل مشهد بر اساس گفته سرپرست اداره کل بحران استان خراسان رضوی ۷ نفر و مفقودیها ۳ نفر است. آماری که البته با احتمال افزایش رو به رو است.
چه شد که مشهد سیل زده شد؟!
در شرایطی که خبرهای سازمان هواشناسی میگوید ساکنان مناطق سیل زده طی روزهای آتی همچنان در خطر هستند و با توجه به حضور سامانههای بارشی در خطر قرار دارند، اما آن چه که سیل اولیه را رقم زده هنوز پا برجاست و حل نشده است. بر اساس بررسیهای کارشناسی و نگاهی به نقشههای جغرافیایی مشهد، بیشترین آسیب سیل اخیر در نقاطی رخ داده که در دامنههای کوه ساخته شده اند. درواقع محله سیدی، بلوار نماز و بلوار ناصری بیشترین خسارتها را متحمل شده اند.
برخی کارشناسان معتقدند ساخت و سازهای بی رویه و غیراصولی را میتوان مهمترین علت فاجعه اخیر دانست. به گفته کارشناسان حوزه زمین شناسی، حریم ۳۰۰ متری گسلها و رودخانهها، در برخی نقاط از استان خراسان رضوی رعایت نشده است. افزون بر این موضوع، طی دهه ۱۳۹۰، در حاشیه ساخت و سازهای غیراصولی و غیرمجاز متعدد در منطقه سیدی، تعداد زیادی از رسانههای محلی در این خصوص گزارشهایی را منتشر کردند و هشدار دادند که این محله به جای بازسازی بافت غیراصولی خود مشغول ساخت و ساز متراکم و خطرناک است.
همچنین ساخت و سازهای بی رویه در «کشف رود» که کمک میکرده سیلابهای فصلی به راحتی رد شده و خسارتی به بار نیاورند نیز، مسیر حرکت سیلابها را مختل کرده است. پل سازیهای غیراصولی نیز از دیگر مشکلات موجود محسوب میشوند. اما فقط شهر مشهد نیست که درگیر این مشکلات است. رضا عباسی، سرپرست اداره کل بحران استان خراسان رضوی، شهرستانهای فریمان و کلات اعلام کرده است که در فریمان سه روستای احمدآباد، هدایت آباد و اَلمجق با مشکلات بیشتری مواجهاند و حدود ۲۰۰ واحد مسکونی در فریمان دچار آب افتادگی شدند که تعدادی در چادرها اسکان یافتهاند و تعدادی دیگر نیز به منازل بستگان رفتهاند. او ابراز نگرانی کرده است که ادامه بارشها میتواند با بحران گسترده تری به لحاظ مالی و جانی در این مناطق همراه باشد.
بر اساس گفته فعالان حوزه شهرسازی و طراحی شهری، اگر به اصول شهرسازی و معماری در تمامی نقاط استان خراسان رضوی با دقت بیشتری توجه میشد شاید روز سیل زده مشهد، یک روز بهاری زیبا میشد و کودکان و خانوادههای آنان نیز مفقود یا مستاصل نمیشدند.
هیچکس به فکر بچه مدرسهایها نبود
یکی از ویدئوهایی که در همان ساعات ابتدایی سیل پربازدید شد، معلم فداکاری بود که کودکان دبستانی را در آغوش میگرفت و از محل تجمع آب جلوی مدرسه به محل امن تری میبرد تا راحتتر به خانه بروند، اما متاسفانه کودکان زیادی در شرایط سیل زدگی شهر تعطیل شده و مجبور بودند خود را به خانه برسانند. مجید دبیریان، عضو شورای شهر مشهد در این باره گفته است: «برخی از مفقودیها بچههایی هستند که مدارسشان تعطیل شده بود؛ البته باید آخرین آمارها را اخذ کنیم.» بر اساس خبرهایی که از مفقودیها و کشتهها رسیده است، یک مادر همراه سه فرزندش در منطقه سیدی مشهد غرق و دو کودک نیز در حالی که از مدرسه به خانه برمی گشتند در سیل مفقود شده اند.
افزون بر نگرانی برای کودکان مدرسه ای، تصاویر و ویدئوهای متعددی از ساعات وقوع سیل منتشر شده که نشان میدهد نوزادان و کودکان نوپا چه در خیابان و در آغوش والدینشان و چه حتی در خودروهای سواری در خطر بوده اند. اگرچه حجم بارش دیروز بسیار غافلگیر کننده بوده و در یک زمان چهل دقیقهای به حد ۳۸ میلیمتر رسیده است، اما برخی از خانوادهها و افرادی که در جریان سیل، جان فرزندانشان در خطر قرار گرفته بود میپرسند که آیا سازمان هواشناسی نمیتوانسته این بحران را پیش بینی کند؟ مرکز پیشبینی هواشناسی خراسان رضوی اعلام کرده بود که وزش باد شدید همراه با رگبار باران و رعدوبرق و بارش تگرگ تا اواسط هفته آینده در خراسان رضوی ادامه دارد.
اما باران سیل آسا همراه با رعد و برق در ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه، مردم را در بسیاری از نقاط استان خراسان رضوی و به ویژه مشهد غافلگیر کرد. اگرچه مقامات مشهد، در ساعات اولیه این حادثه، همه چیز را به گردن بارش غافلگیرانه و شدید انداختند، اما آیا واقعا نمیشد با اقدامات دقیق تری در حوزه طراحی شهری از چنین بحرانی پیشگیری کرد؟
از فرمانداری که مامور راهنمایی و رانندگی شد تا مسئولی که سیل را انکار کرد
به لطف شبکههای اجتماعی از همان ساعات ابتدایی وقوع سیل تصاویر و ویدئوهای این سیل به سرعت فراگیر شد. در این تصاویر از مردم عادی و با دست خالی، تا ماموران آتش نشانی و اورژانس و سایر نیروهای امدادی در تلاش برای کمک رسانی دیده میشدند، اما واکنشهای مسئولان به واقعهای با این ابعاد، با انتقاد کاربران شبکههای اجتماعی همراه شد.
یکی از ویدئوهای پربازدید در فضای مجازی، ویدئویی مربوط به تماسی بود که از سوی رسانه ملی با مصطفی کلیدری، رئیس گروه پدافند غیرعامل و مدیریت بحران شهرداری مشهد انجام شد. در این تماس، کلیدری در پاسخ به نگرانیهای خبرنگار درباره سیل گفت، این سیل نیست و یک آبگرفتگی است. وی همچنین درباره ویدئوهایی که نشان میدهد سیل چگونه خودروها را نیز با خود برده میگوید: «ماشینهایی که آب برده کارتنی بوده و آهنی نبوده». انکار سیل توسط این مقام مسئول در شرایطی انجام شد که بسیاری از افراد در همان زمان درگیر نجات جان خود و عزیزانشان در جریان آب گرفتگی شدید خیابانها بودند و موازی با همین اظهار نظر نیز ویدئویی پربازدید شد که مردی را نشان میداد که کنار خودرو خود از مردم درخواست میکند با نیروهای امدادی تماس بگیرند چرا که نوزاد و همسرش داخل خودرو مانده اند.
ویدئوی دیگری که با واکنشهای متعددی از سوی کاربران شبکههای اجتماعی همراه شد، ویدئویی از محسن داوری، فرماندار مشهد بود که کت و شلوار به تن دارد و وسط سیل ایستاده و ماشینها را راهنمایی میکند که به کدام سمت بروند. کاری که وظیفه و تخصص نیروهای پلیس راهور است. منتقدان به این رفتار داوری معتقد بودند در شرایطی که بحران کل شهر را دربر گرفته بود، بهتر بود فرماندار بر حوزه اصلی کار خود که همان فرماندهی و حضور در ستادهای مدیریت بحران بود متمرکز میشد و اجازه میداد نیروهای پلیس راهور به ساماندهی تردد خودروها بپردازند.
اگرچه بر اساس گفته محمدرضا قلندر شریف، مصطفی کلیدری، رئیس پدافند غیرعامل و مدیر بحران شهرداری مشهد، با دستور استاندار خراسان رضوی برکنار شده است. اما پرسشی که بر جای میماند این است که چرا در هنگام بروز چنین بحرانهایی مسئولان امر، در حوزه اظهارنظر یا نوع مدیریت خود به این شکل عمل کرده و به جای تنش زدایی، حساسیت برانگیز رفتار میکنند.