ناصرالدین شاه

خلیج فارس:دکتر پولاک، پزشک ناصرالدین شاه نوشته است: «تریاک ماهان بسیار قوی است. جنس نامرغوب از شاهزاده عبدالعظیم و کاشان و قم به دست می‌آید. مصرف آن عمومیت دارد، و مانند حشیش سرشگستگی ندارد، و قبول عامه یافته‌است. تقریباً هر ایرانی که بتواند از عهده خرج آن برآید، حداقل روزی یک بار حب تریاک می‌خورد، و در ساحل خزر مصرف دو برابر مناطق دیگر است.»

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرفوری، قیمت تریاک هم در این دوره بسیار ارزان بود. قهوه‌خانه عرش در خیابان چراغ گاز تهران از پاتوق‌های شیره‌ای‌ها و تریاکی‌ها بود و در آنجا قیمت دو استکان چای ۳ شاهی و قیمت سه مثقال تریاک و یک وعده قلیان ۷ شاهی بود.

* هر ۲۰ شاهی معادل یک قران بود. بعد‌ها که ریال به واحد پول ایران تبدیل شد معادل ۱.۲۵ قران ارزش داشت.

خلیج فارس:عکسی از دختر و نوه‌های ناصرالدین شاه قاجار را مشاهده می‌کنید.

فروغ‌الدوله دختر ناصرالدین‌شاه (نفر وسط) را به همراه دو دخترش فروغ‌الملوک و ملک‌الملوک در لباس و ژست درویشی می‌بینیم. گویا این عکس در جشنی که به مناسبت زادروز صفی‌علیشاه برگزار شده گرفته شده است. ظاهرا فروغ‌الدوله تحت تاثیر همسرش علی خان ظهیرالدوله به جمع پیروان صفی‌علیشاه از متصوفۀ مشهور عصر قاجار پیوسته بود.

منبع:فرادید

خلیج فارس:بازگشت ناصرالدین شاه از فرنگ همیشه برای اهالی پایتخت نشین پر از ماجراهای عجیب و غریب بود. ماجرای شکل‌گیری خیابان لاله‌زار هم سوغات اولین سفر او از فرنگستان بود. خیابان لاله‌زار قرار شد چیزی شبیه خیابان شانزه‌لیزه پاریس شود.

خیابانی که روزی یکی از نوستالژی‌ترین خیابان تهران محسوب می‌شد، در دل زمین‌های «میرزا علی‌اصغرخان اتابک» صدر اعظم وقت ایران، شکل گرفت. با دستور ناصرالدین شاه برای ساخت خیابان نرده‌ها و حصارهای باغ را برداشتند و زمین‌ها هم در میان اطرافیان شاه تقسیم شد. برای سهولت در تردد مردم در این خیابان یک خط واگن اسبی از میدان توپخانه تا انتهای خیابان به راه افتاد.

به‌مرور زمان در لاله‌زار وسایل تفریح و تماشا جای گرفت. یکی از این اقدامات ساخت باغ‌وحش بود. بخش جنوبی خیابان سعدی در آن زمان به خیابان باغ‌وحش معروف بود.به تدریج و با گسترش بازار داخلی و ورود اجناس خارجی، لاله‌زار کاربردهای جدیدی پیدا کرد. یکی از دلایل مهم این تغییر کاربری نزدیک بودن این خیابان به ارگ سلطنتی و محله‌ اعیان‌نشین عودلاجان بود.

از جمله این تغییرات ساخت هتل، کافه، دفتر روزنامه، سینما، تئاتر، مطب، طلا و جواهرفروشی، خیاطی فرنگی‌دوز، سلمانی جدید، عکاسی و… بود. گراند هتل که نخستین هتل تجملاتی و نخستین کافه اروپایی بود در این خیابان ساخته شد. کافه‌ها و مغازه‌های شیک این خیابان با نام‌های فرانسوی،شیک‌پوش‌ترین مردم را به این خیابان می‌کشاند. از جمله این مغازه‌ها عکاسی فوتوساتراپ، داروخانه موسیو پاپازیان، گرامافون مستر ویس، کافه کاناری، کافه رستوران آستوریا و خیاطی آمبارسون بودند.

یکی از مهم ترین ویژگی خیابان لاله زار ثبت اولین ها به نام خودش است. بسیاری از مشاغل که برای نخستین بار در ایران راه اندازی شدند کارشان را از خیابان لاله زار شروع کردند.برای مثال نخستین گل‌فروشی ابتدا در این خیابان تأسیس شد. نخستین فروشگاه بزرگ به سبک اروپایی نیز در این خیابان راه‌افتاد و بالاخره نخستین چراغ گازی در این خیابان روشن شد.

منبع:همشهری آنلاین

خلیج فارس: در این عکس خود عصمت‌الدوله بالای سر یک بردۀ سیاهپوست نوجوان ایستاده و به او خیره شده است؛ پسر نیز ژست کاملا بی‌تفاوت و بی‌خیالی به خود گرفته و یک سیگار هم گوشۀ لبش گذاشته است!

منبع: فرادید

خلیج فارس:خدیجه ناصری قاجار شش سال قبل از ترور و قتل پدر خود – ناصرالدین‌شاه – به دنیا آمد، در دوران شش پادشاه زیست، شش فرزند آورد و شش سال بعد از پیروزی انقلاب هم زندگی کرد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از عصر ایران؛ «شاید درباره هیچ‌یک از پادشاهان ایران به اندازۀ ناصرالدین‌شاه قاجار متعدد و متنوع گفته و نوشته نشده باشد و، چون دربارۀ آخرین پادشاه ایران هم به اعتبار انقلاب کتب بسیاری منتشر شده این گزاره می‌تواند قطعی‌تر باشد که زندگی هیچ‌یک از پادشاهان ایران به اندازۀ ناصرالدین‌شاه قابلیت روایت‌گری با قصه‌های گونه‌گون ندارد و یکی از دلایل شمار فراوان همسران (شامل چهار زن عقدی و صیغه‌ای‌ها) است و به تبع آن ۳۷ فرزند.

همین که هنوز دربارۀ او فیلم و سریال ساخته می‌شود و اخبار و اطلاعات مختلف با موضوعیت او مود توجه افکار عمومی است گواه این مدعاست.

از یک‌سو آخرین پادشاه کلاسیک است، چون تفکیک قوا و قانون‌گذاری به مفهوم مدرن پس از او صورت پذیرفت و از جانب دیگر نخستین در تقارن با دنیای مدرن؛ چرا که بسیاری از مظاهر دنیای مدرن در دوران او و اغلب به دست شخص او وارد ایران شد.

اینکه هم صادرکنندۀ حکم قتل صدراعظم توسعه‌گرای خود باشی و هم خود قربانی ترور شوی و شاه شهید لقب بگیری تنها در ناصرالدین‌شاه قابل جمع است و البته ویژگی‌های دیگر و سرآمد همۀ آن‌ها ذوق ادبی و هنری.

با این نگاه جالب است بدانیم یکی از فرزندان او نه تنها انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ را دید که شش سال پس از سقوط سلطنت در ایران هم زندگی کرد و همین هم ناصرالدین‌شاه را به دوران ما آورده است!

کانال «ممالک محروسۀ ایران» که به صورت تخصصی به بررسی وقایع دورۀ قاجار می‌پردازد این خبر را منتشر کرده و محقق دورۀ قاجار – دکتر رضا کسروی – که در یادداشت مربوط به سریال «جیران» در عصر ایران به نقد‌ها و انطباق‌های تاریخی او اشاره شد نیز بر آن صحه گذاشته است. البته پیش از این دو و با تفصیل دربارۀ ۱۶ دختر ناصرالدین شاه در کتاب «دختران ناصرالدین شاه» به قلم و تحقیق خانم فاطمه قاضی‌ها دیده بودیم، اما این دقت که تاریخ درگذشت او شش سال بعد از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ است شاید تازه باشد.
ماجرا، اما چیست؟

در بهشت زهرای تهران، قطعۀ ۱۸، ردیف ۱۶ شمارۀ ۲۵ زنی مدفون است که هشتم اردیبهشت ۱۳۶۳ خورشیدی چشم از جهان بسته است.

او در سامانۀ سازمان اینگونه معرفی شده است:

نام: خدیجه

نام خانوادگی: ناصری قاجار (امیر اصلانی)

نام پدر: شاهنشاه شهید

روی سنگ قبر هم چنین:

«آرامگاه شادروان بانو خدیجه ناصری قاجار (امیر اصلانی)، فرزند ناصرالدین تولد ۱۲۶۹، فوت ۱۳۶۳.۲.۸» و با این بیت:

ز مرگت سرد و خاموش است خانه

کجایی‌ای چراغ آشیانه

(عنوان امیراصلانی در کمانک به خاطر نام همسر خود: غلامحسین امیراصلانی ملقب به احتشام‌الملک. حاصل این ازدواج شش فرزند بوده است.)

بدین ترتیب مشخص می‌شود هنگام ترور پدر (ناصرالدین‌شاه قاجار) شش ساله بوده و، چون در سال ۱۳۶۳ درگذشته شش سال بعد از انقلاب هم زندگی کرده است.

کانال ممالک محروسه و کتاب و دیگر منابع تاریخی از او به عنوان «خدیجه خانم عزّ‌السلطنه» و سی و چهارمین فرزند از ۳۷ فرزند ناصرالدین‌شاه قاجار نام برده که طبعا در زمان شش پادشاه زیسته است: پدرش ناصرالدین شاه، برادرش مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه، احمد شاه و بعد از سلسلۀ قاجار هم رضا شاه و نهایتاً محمدرضا شاه.

یکی از دلایل بیگانگی ایرانیان با تاریخ ولو تاریخ معاصر ذکر تاریخ وقوع حوادث به سه تاریخ متفاوت هجری قمری، هجری شمسی و میلادی است و در دو سال آخر پهلوی دوم تاریخ شاهنشاهی هم اضافه شده بود حال آن که یک تاریخ و مشخصا خورشیدی (در واقع هجری خورشیدی) محاسبه را آسان می‌کند؛ کمااینکه در این فقره به‌سادگی و بدون تبدیل متوجه شدیم چند سال قبل از قتل پدر به دنیا آمده و چند سال بعد از سقوط سلطنت زندگی کرده و خود ۹۴ سال.

اگر امکانات ارتباطاتی مثل امروز بود چه خاطرات که برای گفتن داشت و چه‌بسا آقای حسن فتحی هم اواخر سریال نقشی برای او در نظر می‌گرفت؛ چرا که شش سال قبل از ترور پدر به دنیا آمد. هر چند که نام سریال، جیران است و او قبل از تولد خدیجه خانم که بعد‌ها عزالسلطنه شد درگذشت؛ مگر آن که کارگردان بخواهد اندوه شاه پس از مرگ جیران را نیز در سال‌های بعد روایت کند؛ خاصه اینکه پس از ترور خود را به قبر او رساند و همانجا چشم از جهان بست و اگر قرار بر این‌ها باشد کودک ۷-۶ ساله‌ای را می‌توان تصور کرد که نام او مثل نام واقعی جیران بوده است: خدیجه.

شش سال قبل از ترور و قتل پدر خود – ناصرالدین‌شاه – به دنیا آمد، در دوران شش پادشاه زیست، شش فرزند آورد و شش سال بعد از پیروزی انقلاب هم زندگی کرد.