خلیج فارس:مصاحبه اخیر گوگوش در لسآنجلس پیرامون رونمایی از کتاب زندگینامهاش نشان میدهد که بیماری پارکینسون او شدت گرفته است.
منبع:برترینها
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از تابناک؛ هفته سلامت شروع میشود، ضمن تبریک پیشاپیش آن به تک تک اعضای سیستم سلامت کشور و با قدردانی از همه پزشکان و کادر مرتبط با نطام سلامت، نگاهی به دردناکترین دردهای جسمی انسان امروز کرده ایم تا بدانیم چه بیمارانی درگیر چه دردهای سنگینی هستند و حواسمان به موضوع سلامت، بیش از پیش باشد. شاید هم حال دردمندان را بفهمیم… درد، چیزی فراتر از جسم است؛ گاهی روح را در هم میفشارد و زندگی را به سایهای کمرنگ بدل میکند.

پنج بیماری اول با بالاترین میزان درد
هر بیماری، برای بشر دردناک است و رنج و سختی بسیاری به همراه دارد با این حال در این گزارشِ گردآوری شده از چندین منبع قابل اطمینان و علمی، پنج بیماری که دردی جانکاهتر به همراه دارند، با زبانی ساده روایت میکنیم تا عمق رنج بیماران را حس کنیم. این دردها بر اساس مقیاس استاندارد پزشکی، که شدت را از یک تا ۱۰ میسنجد، از شدیدترین به سوی خفیفتر چیده شدهاند، اما همهشان چنان سنگیناند که زندگی را زیر و رو میکنند.
دردناکترین بیماری جهان

نخست، بیماریای که بیمارانش آن را شبیه شوک الکتریکی در صورت توصیف میکنند: نورالژی عصب سهقلو. تصور کنید ناگهان تیری تیز در گونهتان فرو رود، دردی چنان تند و تیز که نفس را بند میآورد. این حملات کوتاه، گاهی چند ثانیهای، آنقدر توانفرساست که حتی غذا خوردن یا لبخند زدن را ناممکن میکند. انگار چاقویی در صورت میچرخد و رحم نمیکند. این رنج از فشار رگهای خونی یا آسیبی به عصب سهقلو میآید. داروهای ضدتشنج گاهی آرامش میآورند، اما در موارد سخت، تنها جراحی چاره است. در ایران، دسترسی به این درمانها گاه دشوار است و این خود، زخمی بر زخم بیماران میافزاید.
رتبه دوم؛ سرطان پیشرفته
دوم، دردی که از سرطان پیشرفته، بهویژه وقتی به استخوانها میرسد، سرچشمه میگیرد. این درد مثل آتشی است که زیر پوست شعله میکشد، مداوم و بیامان. بیماران احساس میکنند استخوانهایشان در حال خرد شدن است، و این رنج نهتنها جسم، بلکه روح را هم خسته میکند، چون با ترس از آینده گره خورده است. تومورها به اعصاب فشار میآورند یا استخوان را شکننده میکنند. مسکنهای قوی مانند مورفین و پرتودرمانی میتوانند مرهم باشند، اما کمبود مراکز تخصصی مراقبت تسکینی در ایران، بیماران را در این مبارزه تنها میگذارد.
سوم؛ سنگ کلیه
سوم، دردی که بسیاری آن را تجربه کردهاند: سنگ کلیه. این درد چنان ناگهانی و تیز است که گویی تیغی در پهلو یا کمر فرو میرود. بیماران میگویند انگار کسی شکمشان را میشکافد، و گاهی این رنج تا مرز بیهوشی پیش میرود. دلیلش، گیر کردن سنگ در مسیر ادرار است که فشاری طاقتفرسا ایجاد میکند. نوشیدن آب فراوان، داروهای تسکیندهنده، و گاه جراحی یا سنگشکنی میتوانند نجاتبخش باشند. اما پیشگیری با رژیم غذایی، کلیدی است که کمتر به آن توجه میشود.
میگرن شدید

چهارم، میگرن شدید، که فراتر از یک سردرد ساده است. این درد مثل زندانی است که نیمی از سر را در چنگ میگیرد، با ضربانهایی که انگار مغز را فشرده میکنند. همراهش تهوع، حساسیت به نور و صدا، و حسی که بیماران را وادار میکند در تاریکی پناه بگیرند. التهاب رگهای مغزی و اختلالات عصبی این حملات را رقم میزنند. داروهای پیشگیریکننده و تغییر در سبک زندگی میتوانند دفعات این رنج را کم کنند، اما تشخیص درست و بهموقع هنوز چالشی بزرگ است.
پنجم؛ درد پنهان در زنان
آخرین، اندومتریوز شدید، دردی پنهان که زنان بسیاری را در سکوت آزار میدهد. کرامپهای لگنی، بهویژه در روزهای قاعدگی، چنان شدید است که انگار چیزی در درون میپیچد و رها نمیکند. بسیاری سالها با این درد زندگی میکنند بدون اینکه نامی برایش بیابند. رشد بافت رحمی در جاهای دیگر بدن، التهاب و چسبندگی ایجاد میکند. هورموندرمانی و جراحی میتوانند آرامش بیاورند، اما آگاهی کم پزشکان و جامعه، این بیماران را در تنگنا نگه میدارد.
آخرین حرف
این دردها فقط جسم را نشانه نمیگیرند؛ روان و زندگی را هم زیر فشار میگذارند. هفته سلامت فرصتی است تا به جای بیتفاوتی، با دردمندان همدلی کنیم. هر یک از این بیماریها، داستانی از مبارزه و امید است. پزشکان میگویند مدیریت درد نیاز به همکاری دارد: از دارو و جراحی تا حمایت روانی و اجتماعی.
در هفته سلامت ۱۴۰۴، قدمی برداریم. اگر بیماری در اطرافمان این دردها را تحمل میکند، حواسمان به او باشد. درد، زبانی است که همه ما را به هم پیوند میدهد. شاید روزی بشر این دردها را هم رام کند، اما تا آن روز، علاوه بر تلاش برای درمان و البته پیشگیری، همدلی بهترین مرهم است.
خلیج فارس:همسر آیتالله سیستانی، پس از تحمل دورهای بیماری، دیروز عصر در نجف اشرف درگذشت.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از شفقنا؛در اطلاعیهای که به همین مناسبت دریافت شده، آمده است:
«إنا لله وإنا إلیه راجعون»
علویه جلیله، بانوی بزرگوار و کریمه آیتالله سید میرزا حسن، نوه مرحوم سید مجدد شیرازی (قدس سرهما) و همسر مرجع عالیقدر جهان تشیع، حضرت آیتالله العظمی سیستانی (دام ظله)، به جوار رحمت الهی شتافت.
پیکر مطهر ایشان ساعت ۹ صبح روز دوشنبه، ششم ربیعالثانی، از مسجد شیخ طوسی تشییع و به خاک سپرده خواهد شد.
همچنین مجلس فاتحه برای شادی روح آن مرحومه در روزهای دوشنبه و سهشنبه پس از نماز مغرب و عشاء در مسجد خضراء برگزار خواهد شد.
«لا حول و لا قوة إلا بالله العلی العظیم»
خلیج فارس:متخصص بیماریهای عفونی با بیان اینکه متأسفانه شاهدیم که روزبهروز نهضت ضد واکسن در کشور بیشتر میشود، گفت: آمار چهار ماه نخست سال نشان میدهد که بیشترین مبتلایان به سرخک و سرخجه، کودکان زیر یک سال تا ۹ سال هستند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرگزاری ایسنا؛دکتر مینو محرز – متخصص بیماریهای عفونی با ابراز نگرانی جدی از افزایش موارد ابتلا به سرخک و سرخجه در کشور، گفت: این آمار فاجعه است و باید علت دقیق آن بهسرعت بررسی شود.
به اعتقاد دکتر محرز در این رابطه کنترل زنجیره انتقال بیماری از همان مرحله نخست، یعنی تأمین و ارائه صحیح واکسنها، ضروری است.
او با اشاره به وضعیت نگرانکننده در برخی مناطق کشور افزود: متأسفانه در شهرهایی مانند اهواز، زاهدان، بم و بابل بیشترین موارد مشاهده شده است. این نشان میدهد که دسترسی، آموزش و فرهنگسازی درباره واکسیناسیون هنوز با چالشهای جدی روبهروست.
محرز در بخش دیگری از سخنان خود، رشد جریان ضد واکسن در کشور را یکی از دلایل اصلی بازگشت بیماریهای واگیردار دانست و توضیح داد: متأسفانه شاهد هستیم که روزبهروز نهضت ضد واکسن در کشور بیشتر میشود.
وی ادامه داد: بهعنوان مثال، در بیمارستان لاله، فردی از قم را دیدم که همراه فرزندش آمده بود اما از تزریق واکسن به کودک خود ممانعت میکرد. در حالی که واکسیناسیون یک قانون است و چنین مقاومتهایی بسیار وحشتناک است.
به گفته این استاد بیماریهای عفونی، مرور آمار چهار ماه نخست سال نشان میدهد که بیشترین مبتلایان به سرخک و سرخجه، کودکان زیر یک سال تا ۹ سال هستند.
او تأکید کرد: این موضوع هشدار بزرگی است و نشان میدهد که تزریق واکسن سرخک در مدارس باید همچنان اجباری باقی بماند. اگر در این بخش کوتاهی شود، پیامدهای جدی بهدنبال خواهد داشت.
محرز با یادآوری موفقیتهای گذشته در ریشهکن کردن این بیماری گفت: میزان ابتلا به سرخک و سرخجه در کشور سالها پیش به صفر رسیده بود. اما امروز باورهای غلط و مقاومت در برابر واکسیناسیون، ما را دوباره به گرفتاریهایی بازمیگرداند که یادآور مشکلات صد سال پیش است.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، او ادامه داد: ما در گذشته افراد تا ۲۵ سالگی را در برابر سرخک و آبلهمرغان واکسینه میکردیم. این اقدام جمعی توانست جلوی طغیان بیماریها را بگیرد. اگر دوباره این تجربهها را فراموش کنیم، هزینههای سنگینی در انتظار سلامت جامعه خواهد بود.
این متخصص بیماریهای عفونی در پایان با تأکید بر مسئولیت اجتماعی همه مردم گفت: به مردم توصیه میکنم که تزریق واکسن را جدی بگیرند. واکسیناسیون تنها راه جلوگیری از بازگشت بیماریهای واگیردار است و بیتوجهی به آن میتواند سلامت عمومی را به خطر اندازد.
خلیج فارس:جینسینگ با افزایش عملکرد شناختی عصبی مرتبط بوده و میتواند از بیماریهایی مانند آلزایمر جلوگیری کند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از مهر؛جینسینگ یک گیاه دارویی و یکی از محبوبترین داروهای گیاهی در جهان است. این گیاه، بومی کشورهای آسیای شرق دور از جمله چین، کره و سیبری شرقی است که هزاران سال است از این گیاه برای اهداف درمانی در طب سنتی چینی استفاده میشود. همچنین جینسینگ انواع مختلفی اعم از امریکایی، آسیایی و سیبری دارد.
جینسینگ در طب جایگزین به عنوان دارویی شناخته شده که کاهشدهنده قند خون، بعد از غذا در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ و عفونتهای تنفسی استفاده میشود، همچنین برای کاهش فشار خون مفید است.
خواص گیاه جینسینگ به لطف ترکیبات فعال در آن، قدرت حافظه را تا حد زیادی بهبود بخشیده همچنین مصرف جینسنگ با افزایش عملکرد شناختی عصبی مرتبط بوده و میتواند از بیماریهایی مانند آلزایمر جلوگیری کند؛ همچنین این گیاه بر بهبود عملکرد مغزی و رفتاری افراد مبتلا به آلزایمر اثر مثبت داشته است.
خلیج فارس:تغذیه مناسب سرشار از کلسیم و ویتامین D، پرهیز از مصرف دخانیات و الکل، انجام فعالیتهای بدنی منظم مانند پیادهروی و ورزشهای تحمل وزن و دوری از سبک زندگی کمتحرک، از مؤثرترین راهکارهای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان هستند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرگزاری ایسنا؛ یک متخصص ارتوپدی با اشاره به روند خاموش و تدریجی بیماری پوکی استخوان گفت: فرآیند کاهش تراکم استخوان معمولاً از سن ۳۰ سالگی به بعد آغاز میشود، بهویژه در خانمها پس از یائسگی و در آقایان از حدود ۶۵ سالگی به بعد شدت بیشتری پیدا میکند.
دکتر محمد شیبانی – عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: پوکی استخوان بیماریای است که بهتدریج استخوانها را شکننده و مستعد شکستگی میکند. از آنجا که اغلب بدون علامت است، گاهی نخستین علامت آن یک شکستگی ناگهانی پس از ضربه خفیف یا حتی بدون ضربه است.
شیبانی با تأکید بر اینکه پیشگیری باید از دوران جوانی آغاز شود، گفت: تغذیه مناسب سرشار از کلسیم و ویتامین D، پرهیز از مصرف دخانیات و الکل، انجام فعالیتهای بدنی منظم مانند پیادهروی و ورزشهای تحمل وزن و دوری از سبک زندگی کمتحرک، از مؤثرترین راهکارهای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان هستند.
وی در ادامه افزود: برای تشخیص دقیق این بیماری، انجام سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری (DEXA Scan) بهویژه برای افراد بالای ۵۰ سال یا کسانی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند، توصیه میشود. این تست ساده، بدون درد و غیرتهاجمی، وضعیت سلامت استخوانها را بهخوبی مشخص میکند.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، شیبانی در پایان ضمن هشدار نسبت به تأخیر در تشخیص این بیماری اظهار داشت: درمان پوکی استخوان زمانی بیشترین اثر را دارد که پیش از بروز شکستگی آغاز شود. آگاهی، غربالگری و اصلاح سبک زندگی سه پایه مهم در کنترل این بیماری خاموش هستند.
خلیج فارس:خانواده دختر ۱۰ ساله، اعضای بدن او را که بخاطر سرماخوردگی دچار عفونت و در نهایت مرگ مغزی شده بود به بیماران نیازمند اهدا کردند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از همشهری آنلاین؛چند روز پیش، نادیا بیات، دختر ۱۰ ساله بخاطر عفونت ریه به بیمارستان امام علی کرج منتقل شد. او از یک ماه پیش بعد از سرماخوردگی دچار عفونت شده بود. پدر و مادرش چند بار او را نزد پزشک برده اما مشکلش حل نشده بود تا اینکه پزشکان گفتند که به دلیل عفونت زیاد باید در بیمارستان بستری شود.
هرچند پزشکان همه تلاش خود را برای بهبود نادیا به کار گرفتند اما وضعیت او بعد از ۳ روز بستری بدتر و به ناچار در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد.

نادیا ۱۲ روز در کما بود و هر روز سطح هوشیاریاش کاهش پیدا میکرد تا اینکه پزشکان اعلام کردند او دچار مرگ مغزی شده است.
پدرش در این باره میگوید: زمانی که نادیا در بخش مراقبتهای ویژه بستری بود، ایست قلبی کرد و با تلاش پزشکان احیا شد و به زندگی بازگشت، اما هر روز وضعیتش بدتر از روز قبل میشد تا اینکه پزشکان گفتند که دیگر به زندگی برنمیگردد اما میشود اعضای بدنش را اهدا کرد. آنها گفتند راه دیگری وجود ندارد و تا زمان مرگ او همین طور باقی خواهد ماند.
او ادامه میدهد:وقتی این موضوع را شنیدیم، شوکه شدیم و برایمان باورپذیر نبود. اما پزشکان به ما گفتند که اگر اعضای بدن دخترمان را اهدا کنیم، بیماران دیگر فرصت زندگی دوباره پیدا میکنند. این جملات باعث شد که من و مادرش به این کار رضایت دهیم و برگه اهدای اعضای بدن او را امضا کنیم. با موافقت ما نادیا به بیمارستان سینا منتقل شد و کلیههای به ۲ بیمار اهدا شد.
پدر داغدیده میگوید: این اقدام باعث شده که ما احساس کنیم، نادیا هنوز زنده است. ابتدا راضی نبودیم و مادر نادیا نمیخواست که دخترمان زیر تیغ برود؛ اما تصمیم گرفتیم با اهدای اعضای بدن جگرگوشهمان به آرامش برسیم.
خلیج فارس:برخی از افراد، طعم تلخی غذاها را بسیار شدیدتر از دیگران احساس میکنند. پژوهش جدیدی نشان میدهد که این ویژگی ممکن است با برخی بیماریها و انتخابهای غذایی خاص در ارتباط باشد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایسنا؛ذائقه انسان نقش مهمی در انتخاب غذا دارد و انتخاب غذا هم به نوبهی خود میتواند بر سلامت تأثیر بگذارد. یکی از ژنهایی که در این زمینه شناخته شده است، ژنی است که توانایی چشیدن مزه تلخ را کنترل میکند. بررسی این ژن میتواند به درک بهتر رابطه میان طعم، تغذیه و سلامت کمک کند. پژوهشگران در سالهای اخیر به این نتیجه رسیدهاند که عوامل ژنتیکی علاوه بر شکل دادن به سلیقه غذایی، ممکن است بر خطر ابتلا به برخی بیماریها نیز اثر بگذارند.
یکی از این ژنها به نام TAS۲R۳۸ شناخته میشود. این ژن باعث میشود برخی افراد طعم ترکیبات تلخ مانند آنچه در کلم بروکلی یا کلم بروکسل وجود دارد را با شدت بیشتری احساس کنند. این احساس میتواند باعث اجتناب از برخی غذاهای مفید یا تمایل بیشتر به غذاهایی خاص شود. همین انتخابهای تکراری در طول زمان ممکن است بر سلامت کلی افراد اثر بگذارد و از این رو، شناخت این ژن برای درک بهتر تأثیر ژنتیک بر تغذیه و بیماریها اهمیت دارد.
در همین راستا، گروهی از پژوهشگران از دانشگاه کوئینزلند استرالیا تحقیقی انجام دادند که در آن رابطهی میان این ژن و سلامت عمومی مورد بررسی قرار گرفت. آنها با تکیه بر دادههای ژنتیکی جمعیت وسیعی از داوطلبان، به بررسی تأثیر این ژن بر عادات غذایی و سلامت روان و جسم افراد پرداختند.
پژوهش در دو بخش انجام شد: ابتدا دادههای مربوط به حدود ۵۰۰ هزار نفر در رده سنی ۳۷ تا ۷۳ سال از پایگاه اطلاعاتی انگلستان مورد بررسی قرار گرفت تا عادات غذایی افراد دارای این ژن مشخص شود. سپس دادههای بزرگمقیاس از مطالعات جهانی دیگر برای بررسی رابطه میان این ژن و بیماریهای مختلف تحلیل شدند.
نتایج این تحقیق که در نشریه علمی European Journal of Nutrition منتشر شدهاند، نشان دادند افرادی که نسخهای از این ژن را دارند، معمولاً تمایل کمتری به مصرف موادی چون ترب کوهی، گریپفروت و الکل دارند و همچنین کمتر به غذای خود نمک اضافه میکنند. در عوض، به خوردن خیار، طالبی و چای تمایل بیشتری دارند. این افراد به مزه شور حساستر هستند، اما به طور کلی ممکن است در طول روز نمک بیشتری مصرف کنند، چرا که به غذاهایی با شوری متوسط علاقه دارند.
یکی از یافتههای جالب این تحقیق، ارتباط میان داشتن این ژن و احتمال بیشتر ابتلا به اختلال دوقطبی بود. همچنین ارتباطی میان وجود این ژن و بروز بیماری مزمن کلیه دیده شد. از سوی دیگر، افرادی که دارای این ژن بودند، کمتر دچار التهابهای گوارشی میشدند که میتواند با تفاوت در باکتریهای مفید رودهی آنها در ارتباط باشد.
پژوهشگران دریافتند که این افراد بهطور خاص دارای مقدار بیشتری از نوعی باکتری مفید به نام Parabacteroides در روده خود هستند که با سلامت بهتر گوارش و التهاب کمتر مرتبط است. این کشف میتواند راه را برای طراحی رژیمهای غذایی متناسب با ویژگیهای ژنتیکی افراد هموارتر کند.
خلیج فارس:«چنانچه افراد دارای اختلالعدم تحمل گلوکز یعنی پیش دیابتیها را به این آمار بیفزاییم، رقم افراد دیابتی و پیش دیابتی به حدود ۲۰ میلیون نفر میرسد. یعنی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۰ میلیون ایرانی بالای ۲۵ سال مبتلا به دیابت یا در معرض ابتلا به دیابت بودهاند. »
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از روزنامه ایران؛ اسم شیرینی دارد، اما همواره کام مبتلایان را تلخ میکند. دیابت ملیتوس یکی از شایعترین بیماریهای غیرواگیر در جهان است که به دلیل تغییر سبک زندگی در سالهای گذشته، افراد زیادی به آن مبتلا شدهاند. زمانی دیابت نوع ۲ بیماری میانسالان و سالمندان به شمار میرفت، اما در سالهای اخیر به علت افزایش چاقی، عدم تحرک بدنی و سبک غذایی ناسالم، به طور فزایندهای در سنین پایینتر نیز دیده میشود.

براساس یازدهمین نسخه اطلس دیابت که ابتدای سالجاری منتشر شد، در سال ۲۰۲۴ تعداد مبتلایان به دیابت در گروه سنی ۲۰ تا ۷۹ سال بیش از ۵۸۸ میلیون نفر بوده است. پیشبینی میشود، این تعداد تا سال ۲۰۵۰ از مرز ۸۵۲ میلیون نفر بگذرد. طبق برآوردها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۴۰ درصد مبتلایان به دیابت، یعنی بیش از ۲۵۰ میلیون نفر از بیماری خود بیخبر بودهاند. در این گزارش آمده است، بیش از ۸۷ درصد موارد تشخیص داده نشده در کشورهای با درآمد کم یا متوسط زندگی میکنند.
بر اساس نتایج اعلام شده در اطلس دیابت، بیش از ۹ درصد از کل مرگها در گروه سنی ۲۰ تا ۷۹ سال به علت دیابت است. به طور کلی در جهان در هر ۱۰ ثانیه یک نفر به علت این بیماری جانش را از دست میدهد. از طرف دیگر حدود ۴۰ درصدمرگهای ناشی از دیابت در سنین بهرهوری یعنی۲۵ تا ۶۰ سالگی رخ میدهد. بررسیها نشان میدهد، در سال ۲۰۲۴ برای اولین بار مخارج درمانی ناشی از دیابت از مرز یک تریلیون دلار گذشت.
دیابت نوع ۲ بیماری غیرواگیری است که با عواملی مثل کمتحرکی، تغذیه نادرست و چاقی ارتباط مستقیم دارد. دکتر علیرضا مهدوی، معاون دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت وزارت بهداشت در مورد دیابت و انواع آن میگوید: «دیابت یک بیماری جدی و مزمن است و زمانی رخ میدهد که بدن نمیتواند انسولین تولید کند یا نمیتواند به طور مؤثر از آن استفاده کند.
به طور کلی دیابت در سه گروه اصلی «نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری» طبقهبندی میشود. بر اساس نتایج هشتمین دوره پیمایش ملی عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر که در سال ۱۴۰۰ انجام شد، حداقل ۱۴ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال کشورمان مبتلا به دیابت هستند و تعدادشان بیش از ۷.۵ میلیون نفر برآورد میشود. چنانچه افراد دارای اختلالعدم تحمل گلوکز یعنی پیش دیابتیها را به این آمار بیفزاییم، رقم افراد دیابتی و پیش دیابتی به حدود ۲۰ میلیون نفر میرسد. یعنی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۰ میلیون ایرانی بالای ۲۵ سال مبتلا به دیابت یا در معرض ابتلا به دیابت بودهاند. »
دیابت انواع مختلفی دارد، یکی از آن دیابت نوع یک است، بیماری دوران کودکی و نوجوانی، ولی میتواند در هر سنی رخ دهد. دکتر مهدوی در مورد انواع دیابت توضیح میدهد: «پرنوشی، پر ادراری، پرخوری و کاهش وزن معمولاً به تشخیص بیماری میانجامد. افراد با دیابت نوع یک، در صورت تأمین دائمی انسولین، آموزش، خود مراقبتی، اندازهگیری منظم قندخون، کنترل میزان قند خون با تغذیه صحیح، فعالیت بدنی مناسب، کافی و استفاده منظم و صحیح انسولین و سایر داروهای مورد نیاز، میتوانند در سلامت زندگی کنند.»
حدود ۹۰ درصد دیابت در جهان نوع دو است
برخلاف دیابت نوع یک، دیابت نوع ۲ با عواملی مثل کم تحرکی، تغذیه نادرست و چاقی ارتباط مستقیم دارد، او در اینباره میگوید: «در دیابت نوع ۲ قندخون به آهستگی طی چندین سال افزایش مییابد، به طوری که بدن خود را با این شرایط تطبیق میدهد و به همین دلیل علائم شایع دیابت در این نوع بیماری معمولاً دیده نمیشود. حدود ۹۰ درصد دیابت در سراسر جهان دیابت نوع ۲ گزارش شده است. آموزش، خود مراقبتی و پیروی از شیوه زندگی سالم و پایبندی به درمان در کنترل مطلوب بیماری مؤثر است و شواهد محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه پیشگیری از دیابت نوع دو امکانپذیر است.»
معاون دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اینکه شیوع دیابت در جمعیت بالغ کشورمان ۱۴.۲ درصد است، توضیح میدهد: «برخلاف دیابت نوع یک، دیابت نوع دو بیماری خاموش محسوب میشود. معمولاً تعداد افرادی که در مرحله پیشدیابت قرار دارند، دو برابر افراد مبتلا به دیابت است. بسیاری از افراد این جمعیت طی سالهای بعد مبتلا به دیابت میشوند. اما حتی اگر مبتلا به دیابت نشوند، از عوارض قلبی عروقی دیابت در امان نیستند. خوشبختانه ۷۵درصد مبتلایان به دیابت در کشورمان از بیماری خود مطلع هستند. نکته مهم امکان مداخله به هنگام در شرایط پیش دیابت است.»
اصلاح وضعیت پیشدیابت با کاهش وزن ممکن است
کاهش ۵ تا ۷ درصد وزن در بسیاری از موارد وضعیت پیش دیابت را اصلاح میکند. دکتر مهدی توضیح میدهد: «نقش فعالیت بدنی منظم و به مقدار کافی در بهبود وضعیت متابولیک و کنترل قندخون غیر قابل انکار است. وقتی آزمایش قندخون ناشتایشان در محدوده پیشدیابت است یعنی «۱۰۰ تا کمتر از ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر»، فعالیت بدنی هوازی به میزان ۱۵۰ دقیقه در سه تا پنج روز هفته و اصلاح رژیم غذایی که منجر به ۷درصد کاهش وزن بدن شود، کلید پیشگیری از ابتلا به دیابت است. »
شیوع دیابت در کشور ما بار مالی بسیاری را به نظام سلامت کشور تحمیل میکند. دکتر مهدوی توضیح میدهد: «هزینه کلی دیابت نوع ۲ در ایران ۷۸/۳ میلیارد دلار برآورد شده است. مصرف دخانیات و نوشیدنیهای الکلی، کمتحرکی، بیتحرکی و عادات بدغذایی از عوامل خطر ابتلا به بیماری دیابت هستند و اکنون آلودگی هوا هم جزو ریسک فاکتورهای بیماری دیابت محسوب میشود. این موارد، عامل بسیاری از بیماریهای غیرواگیر مانند بیماریهای قلبی_عروقی، پرفشاری خون، سرطانها و بیماریهای تنفسی و…هستند.»
مبتلایان به دیابت ۷۲درصد بیشتر از سایر افراد در معرض خطر حملات قلبی هستند، معاون دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر معاونت بهداشت وزارت بهداشت میگوید: «خطر سکتههای مغزی نیز در این افراد ۵۲ درصد افزایش مییابد و از طرف دیگر یکی از عوارض عروقی دیابت، زوال عقل است. مبتلایان به دیابت ۵۶ درصد بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به انواع دمانس«زوال عقل» هستند. آشناترین نوع زوال عقل بیماری آلزایمر است. طبق مطالعات انجام شده بیماری دیابت احتمال ابتلا به دمانس را در سنین ۶۵ سال و بالاتر افزایش میدهد. همچنین هر چه ابتلا به دیابت در سنین پایینتری رخ دهد، شانس ابتلا به دمانس افزایش مییابد.
عوامل خطر بروز بیماری دیابت
تغذیه ناسالم، کمتحرکی، مصرف الکل و دخانیات عوامل خطر مشترک اغلب بیماریهای غیرواگیر هستند. اما علاوه براین عوامل، چاقی، اضافه وزن، سابقه فامیلی بیماری دیابت در فامیل درجه یک «پدر، مادر، خواهر و یا برادر»، افزایش غلظت سرمی کلسترول، ابتلا به بیماری فشارخون بالا، سابقه ابتلا به دیابت بارداری، سابقه بهدنیا آوردن نوزاد با وزن بیش از ۴ کیلوگرم، سابقه مردهزایی، سقطهای مکرر بدون دلیل مشخص، تخمدان پلی کیستیک و اکانتوزیس نیگریکنس شایعترین عوامل خطر ابتلا به دیابت هستند.
خلیج فارس:تعداد کل موارد مبتلا به سل شناساییشده در سال ۱۴۰۳ در کشور ۶۵۴۷ نفر بوده است و ۲۴درصد از مبتلایان غیرایرانی بودهاند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرگزاری تسنیم؛سل یک بیماری عفونی مسری است که توسط میکروبی بهنام «مایکوباکتریوم توبرکلوزیس» ایجاد میشود. این بیماری میتواند بخشهای مختلفی از بدن انسان مانند استخوانها، مفاصل، مغز، کلیه، پوست و سایر اندامها را درگیر کند، اما بهدلیل نیاز بالای این میکروب به اکسیژن، در حدود 80 درصد موارد به ریهها حمله میکند.
آلودگی ۱.۷میلیارد نفر در جهان به میکروب سل
سل از دیرباز در کشورهای گوناگون وجود داشته و در طول تاریخ، جان بسیاری از انسانها را گرفته است و امروزه نیز همچنان یک معضل جهانی بهشمار میرود. برآوردها نشان میدهد حدود 1.7 میلیارد نفر در جهان به میکروب سل آلوده هستند؛ این افراد بدون داشتن علائم بیماری، میکروب را بهصورت نهفته در بدن خود حمل میکنند. عواملی که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشوند، میتوانند موجب فعال شدن این میکروب نهفته و بروز بیماری سل شوند.
در زمان حاضر، سالانه نزدیک به 10 میلیون نفر در سراسر جهان به سل مبتلا میشوند و حدود 1.5 تا 2 میلیون نفر نیز جان خود را بهدلیل این بیماری از دست میدهند، در حالی که سل یک بیماری قابل پیشگیری و درمان است. عواملی مانند فقر، مهاجرت، ضعف خدمات بهداشتی در کشورهای بحرانزده و شیوع بیماری ایدز، از جمله دلایل گسترش سل در جهان هستند.
وضعیت ابتلا به سل در ایران چگونه است؟
آخرین بررسیهای وزارت بهداشت از میزان شیوع بیماری سل در کشور نشان میدهد که تعداد کل موارد مبتلا به سل شناساییشده در سال 1403 در کشور 6547 نفر بوده که از این تعداد 3499 نفر (4.1 در هر یکصد هزار نفر جمعیت) مورد جدید سل ریوی با تست مثبت بودهاند. در سال 1403 از کل موارد مبتلا به سل در کشور، 56 درصد موارد مرد و مابقی زن و 24 درصد از مبتلایان غیرایرانی بودند.
روند کاهشی ابتلا به سل در کشور
همچنین طبق اطلاعات واصله از مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، بررسی بروز سل از سال 1398 تا 1403 در کشور نشاندهنده روند کاهشی در بروز گزارششده سل است، بهطوری که میزان بروز گزارششده کل موارد سل از 9.6 در 100 هزار نفر جمعیت در سال 1398 به 7.6 در 100 هزار نفر جمعیت در سال 1403 رسیده است.
میانه سنی مبتلایان بیماری در سال 1403 برای کل موارد سل 53.5 تا 55 سال بوده است.
نمودار زیر روند ششساله شاخصهای بیماری سل را نشان میدهد:

علائم سل چیست؟
علائم بیماری سل بسته به محل گرفتاری در بدن متفاوت است، اما علاقه زیاد میکروب سل به ریهها باعث میشود که شایعترین نوع بیماری، سل ریوی باشد.
علائم سل ریوی عبارتند از:
سرفه مداوم (بهمدت دو هفته یا بیشتر) که میتواند با خلط همراه باشد یا نباشد، شایعترین علامت بیماری است.
تب بهویژه در زمان عصر
کاهش وزن
عرقکردن شبانه
بیاشتهایی
خستگی زودرس و ضعف عمومی
درد قفسه سینه و تنگی نفس
خلط خونی.
راه انتقال بیماری سل چیست؟
راه اصلی انتقال میکروب سل از طریق هوا و تنفس است. زمانی که فرد مبتلا به سل ریوی سرفه، عطسه، صحبت یا حتی خنده میکند، قطرات ریزی از بزاق حاوی میکروب در هوا پخش میشود. این قطرات ممکن است چندین ساعت در هوا باقی بمانند. اگر فرد سالمی در این هوای آلوده نفس بکشد، میکروب سل میتواند وارد ریههای او شود، البته برای انتقال مؤثر بیماری، تماس نزدیک و طولانیمدت با فرد بیمار ضروری است. سل بیشتر در فضاهای بسته، شلوغ، مرطوب، کمنور و بدون تهویه مناسب منتقل میشود.
همه انواع سل قابلیت سرایت ندارند یا بهمیزان بسیار کمی مسری هستند، تنها افرادی که به سل ریوی واگیردار مبتلا هستند ـ یعنی در آزمایش میکروسکوپی خلط آنها میکروب سل مشاهده شده است ـ میتوانند بیماری را به دیگران منتقل کنند، این افراد با هر سرفه یا عطسه، مقدار زیادی میکروب در هوا پخش میکنند. بهطور متوسط، یک بیمار مبتلا به سل ریوی مسری در صورت عدم درمان، میتواند در طول یک سال، 10 تا 15 نفر سالم را آلوده کند.
پزشکان چگونه مبتلایان سل را تشخیص میدهند؟
سادهترین و مؤثرترین روش برای تشخیص سل ریوی در افراد مشکوک، گرفتن نمونه خلط و ارسال آن برای آزمایش است، البته در برخی موارد، از روشهایی مانند کشت خلط، تصویربرداری از قفسه سینه و انجام برخی آزمایشهای تکمیلی نیز برای تشخیص دقیقتر استفاده میشود.
سل درمان میشود؟
سل در صورت مصرف مداوم و منظم داروها و شناسایی بهموقع بیماران، یک بیماری قابل درمان است؛ طول دوره درمان بیماری سل حداقل 6 ماه است و خدمات تشخیصی سل در تمامی مراکز بهداشتی درمانی و خانههای بهداشت کشور بهطور رایگان ارائه میشود.