آیا افزایش هزینه تخلفات رانندگی بازدارنده است؟

مهدی جعفری زاده

سردار رادان فرمانده انتظامی کشور گفته «هزینه تخلف امروز برای متخلفین بازدارنده نیست و باید درست شود.»

اما این طور نیست که همیشه «جریمه سنگین» بتواند بازدارنده باشد. اگر به انواع جرایمی که در جامعه صورت می گیرد و افزایش سال به سال پرونده های قضایی، شبه قضایی و غیر قضایی نگاه کنیم، موید این ادعاست.نه افزایش بهای مصارف آب، برق، گاز، بنزین و… تاکنون توانسته از میزان مصرف آنها بکاهد نه جریمه های دیرکرد بانکی توانسته پرداخت بدهی بدهکاران بانک ها را سامان ببخشد، نه افزایش مبلغ جریمه های رانندگی توانسته متخلفان از قوانین رانندگی را از تخلف باز دارد.شاهد آن، آمار تخلفات با وجود اضافه شدن نظارت دوربین ها به نظارت حضوری پلیس است.

آنچه می تواند مانع تخلفات اجتماعی و قانونی شود «فرهنگ» یک جامعه است که این فرهنگ اگر فی نفسه ضعیف باشد و یا توسط مردم مورد بی توجهی قرار گیرد، در هر دو صورت کارایی کنترلی و نظارتی خود را از دست خواهد داد.

جامعه ای که دچار هنجارشکنی و ارزش گریزی شده و نسبت به فرهنگ خود بی اعتنا می شود بی علت نیست و باید علل آن را جست. مخصوصاً اگر فرهنگ جامعه ای مثل فرهنگ کشور ما دارای پیشینه ای قوی و غنی باشد.

خوشبختانه هم فرهنگ ملی ما بسیار غنی و درخشان است و هم فرهنگ دینی ما اگر این فرهنگ با این سابقه کم نظیر نتواند جلوی تخلفات و جرائم را بگیرد باید علل آن را نه داخل فرهنگ بلکه خارج از آن و درون سفره اقتصاد، بساط قانونگذاری سیستم اجرایی و مدیریتی، نظام آموزش و تربیت اجتماعی و جستجو کرد.

مجموعه این علل است که آثار منفی یا مثبت در عرصه فرهنگی از خود به جای می گذارد. پس صرف افزایش مبلغ جریمه های رانندگی و سایر جریمه ها نمی تواند بازدارنده باشد.