ترفند جالب ژاپنی‌ها برای کاهش ساعت کار!

خلیج فارس: ژاپن کشوری که مردم آن به سخت‌کاری شناخته شده‌اند در تلاش است با ترغیب افراد و شرکت‌های بیشتر به هفته‌های کاری چهار روزه، به کمبود نگران‌کننده نیروی کار رسیدگی کند.

براساس گزارشی از سی‌ان‌بی‌سی، دولت ژاپن اولین بار حمایت خود از هفته کاری کوتاه‌تر را در سال ۲۰۲۱ مطرح کرد. با اینحال این مساله کمتر متداول شده است، بطوری که تنها حدود ۸ درصد از شرکت‌ها در ژاپن به کارمندان اجازه می‌دهند که سه روز یا بیشتر در هفته تعطیل باشند، این درحالی است که ۷ درصد آن‌ها تنها با یک روز تعطیلی قانونی موافقیت می‌کنند.

دولت با امید به جذب شرکت‌های بیشتر در میان کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کمپینی به نام «اصلاحات سبک کاری» راه اندازی کرده است تا ساعات کاری کمتر، برنامه‌های کاری انعطاف پذیر و محدودیت اضافه کاری و مرخصی سالانه باحقوق را تشویق کند. وزارت کار ژاپن اخیرا خدمات مشاوره رایگان، کمک‌های مالی و کتابخانه‌ای از داستان‌های موفقیت برای ایجاد انگیزه بیشتر به کارفرمایان ارائه می‌دهد.

دپارتمان ناظر بر خدمات پشتیبانی جدید برای مشاغل می‌گوید که تنها سه شرکت تاکنون برای مشاوره در مورد ایجاد تغییرات، مقررات مربوطه و یارانه‌های موجود درخواست داده‌اند که نشان‌دهنده چالش‌هایی است که این طرح ابتکاری با آن مواجه است.

به گفته یوهی موری که بر این طرح در یکی از شرکت‌های پاناسونیک نظارت می‌کند، از ۶۳ هزار کارمند هولدینگ پاناسونیک که واجد شرایط برنامه‌های چهار روزه هستند، تنها ۱۵۰ کارمند آن‌ها را انتخاب کرده‌اند.

حمایت رسمی دولت از تعادل بهتر بین کار و زندگی نشان‌دهنده تغییر قابل توجهی در ژاپن است؛ کشوری که فرهنگ معروف «تحمل رنج کار زیاد» آن اغلب به دلیل بهبود ملی و رشد اقتصادی درخشان پس از جنگ جهانی دوم شناخته می‌شود.

کارمندان پرکار آماده فداکاری برای شرکت هستند. ساعات طولانی کار در این کشور معمول است. گرچه ۸۵ درصد کارفرمایان به کارمندان دو روز در هفته تعطیلی می‌دهند و محدودیت‌های قانونی برای ساعات اضافه کاری وجود دارد، ولی برخی ژاپنی‌ها ساعات اضافی کار می‌کنند، به این معنا که اضافه کاری گزارش نشده و بدون پاداش انجام می‌شود.

گزارش اخیر دولت در مورد «کاروشی»، اصطلاح ژاپنی که به معنای “مرگ بر اثر کار زیاد” است، نشان می‌دهد که ژاپن حداقل ۵۴ مورد مرگ‌ومیر از این دست در سال از جمله حملات قلبی دارد.

برخی از مقامات تغییر این طرز فکر را برای حفظ نیروی کار در میانه نرخ پایین زادوولد در ژاپن ضروری می‌دانند. با نرخ فعلی، که تا حدودی به فرهنگ متمرکز بر شغل در کشور نسبت داده می‌شود، انتظار می‌رود جمعیت در سن کار در سال ۲۰۶۵ از ۷۴ میلیون نفر کنونی، ۴۰ درصد کاهش یابد و به ۴۵ میلیون نفر برسد.

طرفداران مدل هفته کاری چهار روزه می‌گویند که اینکار افراد بچه دار، کسانی که از بستگان سالخورده مراقبت می‌کنند، مستمری بگیرانی که با حقوق بازنشستگی زندگی می‌کنند و دیگرانی که به دنبال انعطاف پذیری یا درآمد اضافی هستند برای ماندن طولانی‌تر در کار تشویق می‌کند..Fast Retailing Co، شرکت ژاپنی مالک برندهای Uniqlo، Theory و J Brand و چند برند لباس دیگر، شرکت داروسازی.Shionogi & Co و شرکت‌های تولید لوازم الکترونیکی.Ricoh Co و Hitachi نیز ارائه هفته‌های کاری چهار روزه را آغاز کرده اند.

این روند حتی در صنعت مالی که به‌شدت کاربر است نیز مورد توجه قرار گرفته است. کارگزاری SMBC Nikko Securities Inc هفته‌های کاری چهار روزه را از ۲۰۲۰ آغاز کرد. غول بانکی Mizuho Financial Group نیز یک گزینه برنامه زمانی سه روزه ارائه می‌دهد.

منتقدان فشارهای دولت می‌گویند که در عمل، افرادی که برنامه‌های چهار روزه می‌گذارند، اغلب با دستمزد کمتر به همان سختی کار را تحمیل می‌کنند. اما نشانه‌هایی از تغییر وجود دارد.

یک نظرسنجی سالانه گالوپ که میزان «مشارکت کارکنان» را اندازه گیری می‌کند، ژاپن را در میان کشورهای با کمترین مشارکت کارکنان رتبه بندی کرده است. در جدیدترین نظرسنجی، تنها ۶ درصد از پاسخ دهندگان ژاپنی خود را فعال در کار توصیف کردند درحالی که میانگین جهانی ۲۳ درصد است.

این بدان معناست که به نسبت تعداد کمی از کارگران ژاپنی احساس می‌کنند که نسبت به کار خود اشتیاق دارند و در مورد کار خود مشتاق هستند، در حالی که بیشتر آن‌ها بدون صرف اشتیاق و انرژی ساعات کاری خود را می‌گذرانند.

منبع: اکو ایران