نسخه خطرناک برای بایدن؛ پشت پرده نشست محرمانه

خلیج فارس: در پی حمله پهپادی به پایگاه برج ۲۲ امریکا در اردن، مقامی در کاخ سفید و منبعی آگاه از جلسات دولت بایدن به سی‌ان‌ان گفتند که بایدن و دیگر مقامات ارشد امریکایی روز یکشنبه درباره «پاسخ نظامی قابل توجه» علیه گروه‌های مقاومت در عراق گفتگو کردند. مقاومت اسلامی عراق یکشنبه حمله پهپادی مرگباری را علیه نیرو‌های امریکایی در نزدیکی مرز اردن و سوریه ترتیب داد که منجر به کشته شدن سه سرباز امریکایی و زخمی شدن ده‌ها نفر دیگر شد. حال گزارشات حاکی از آن است که کاخ سفید و پنتاگون امیدوارند اقدامات تلافی‌جویانه خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که خطر فزاینده جنگ منطقه‌ای افزایش نیابد.

اعتماد نوشت: اما آن‌گونه که سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز مدعی‌اند، فشار به دولت بایدن برای اقدامات بیشتر در کنگره امریکا در حال افزایش است و شاهین‌ها خواستار حملات ادعایی به ایران هستند. در همین رابطه، پنتاگون روز دوشنبه سه سرباز امریکایی را که در حمله به برج ۲۲ کشته شدند، شناسایی کرد. سابرینا سینگ، معاون سخنگوی پنتاگون، روز دوشنبه در نشستی مطبوعاتی اذعان داشت که تخمین زده می‌شود بیش از ۴۰ نیروی نظامی در این حمله مجروح شده‌اند و هشدار داد که ممکن است تعداد آن‌ها افزایش یابد. مقام امریکایی عصر یکشنبه به اکسیوس گفت که ایالات‌متحده به دنبال جنگ نیست، اما کسانی که پشت این حمله هستند باید پاسخ کوبنده‌ای را دریافت کنند.

پشت پرده نشست محرمانه

بایدن یکشنبه شب در جریان مراسمی در کارولینای جنوبی گفت که ایالات متحده به این حمله مرگبار پاسخ خواهد داد. از سوی دیگر، لوید آستین، وزیر دفاع ایالات‌متحده روز دوشنبه، ضمن تکرار ادعای خود مبنی بر اینکه ایران پشت این حمله بوده است، متعهد شد که «همه اقدامات لازم» را برای دفاع از نیرو‌های خود انجام خواهد داد. او البته تاکید کرد که به دنبال جنگ با ایران نیست. کاخ سفید نیز اعلام کرد، بایدن روز دوشنبه با تیم امنیت ملی خود در اتاق وضعیت کاخ سفید ملاقات کرده است. کربی روز دوشنبه در نشستی مطبوعاتی اعلام کرد که رییس‌جمهور در حال بررسی گزینه‌های پیش روی خود است، اما هنوز آن‌ها را مشخص نکرده است. او افزود که ایالات‌متحده طبق برنامه و زمان خود پاسخ خواهد داد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، روز دوشنبه مدعی شد که او هیچ واکنش احتمالی ایالات‌متحده را «فاش و رسانه‌ای» نخواهد کرد، اما چنین اقدامی «می‌تواند چندسطحی، چندمرحله‌ای و در طول زمان ادامه یابد.» بلینکن اضافه کرد: «در دوران فوق‌العاده ناپایداری در خاورمیانه به‌سر می‌بریم.»

واقعیت را وارونه نکنید

در همین حال، ایران هرگونه دخالت خود را در این حمله رد کرده است. اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات ایران گفته است که گروه‌های مسلح منطقه‌ای به صلاحدید خود به «متجاوزان امریکایی» پاسخ می‌دهند. خبرگزاری دولتی ایران ایرنا به نقل از ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز گفت که این ادعا‌ها با اهداف سیاسی خاصی برای وارونه کردن واقعیت‌های منطقه مطرح شده است. مقاومت اسلامی عراق مسوولیت حمله به پایگاه امریکایی را برعهده گرفته است. این اصطلاح برای توصیف شبکه‌ای به کار می‌رود که شامل گروه‌های مقاومت در عراق جهت پایان دادن به اشغالگری ایالات‌متحده در این کشور به کار می‌رود. این شبکه شامل گروه‌هایی از جمله کتائب حزب‌الله، حرکت حزب‌الله النجباء، اصاعب اهل الحق و کتائب سیدالشهداست. مقاومت اسلامی در عراق، شبکه‌ای از نیرو‌های مقاومت است که شامل چند زیرگروه در عراق می‌شود. این شبکه همواره مسوولیت حملاتی علیه پایگاه‌های امریکایی در سوریه و عراق را برعهده گرفته است.

فشار شاهین‌ها

تشدید حملات گروه‌های مقاومت باعث شده تا برخی در کنگره امریکا، به ویژه در جناح جمهوری‌خواه، بایدن را تحت فشار قرار می‌دهند تا مستقیما به ایران ضربه بزند. راجر ویکر، ارشدترین جمهوری‌خواه در کمیته نیرو‌های مسلح سنا مدعی شد که ایالات متحده باید به این حملات مکرر گروه‌های تحت حمایت ایران با حمله مستقیم پاسخ داد. او همچنین اذعان داشت که پاسخ‌های دولت بایدن تاکنون تنها باعث حملات بیشتر شده است. فشار از خارج از کنگره نیز به دولت بایدن در حال افزایش است. برخی کارشناسان امنیت ملی در ایالات متحده مدعی‌اند که حمله پهپادی نشان می‌دهد دولت بایدن در واکنش به حملات نیرو‌های مقاومت مستقر در منطقه در هفته‌های اخیر بیش از حد محتاط عمل کرده است. متیو کرونیگ از اندیشکده شورای آتلانتیک مستقر در واشنگتن مدعی شد: «منطق دولت بایدن اشتباه بود. مقاومت فهمید که می‌تواند بدون مجازات به منافع ما حمله کند و احتیاط ایالات متحده تنها باعث حملات بیشتر شد.»

قمار بایدن

درحالی که دولت بایدن به دنبال جلوگیری گسترش جنگ اسراییل با حماس در غزه به جنگی منطقه‌ای است، مقامات ارشد امریکایی پیش‌تر هشدار داده‌اند که به حملاتی که به نیرو‌های امریکایی آسیب برساند، پاسخ خواهند داد. تاکنون، مقامات امریکایی در قبال هر‌گونه تایید نوع پاسخ خود سکوت کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد گزینه‌هایی از عدم پاسخ مستقیم به دلیل افزایش قیمت نفت و تا حمله ادعایی به ایران که به گفته مقامات امریکایی ضعیف‌ترین احتمال را دارد، در نوسان است. چارلز لیستر، از اندیشکده موسسه خاورمیانه و فرمانده سابق نیرو‌های امریکای در عراق گفت که این احتمال وجود دارد که تاسیسات نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در عراق مورد حمله قرار گیرد، اما این امر خطر پیچیده‌تر کردن روابطِ از قبل نابسامان با دولت بغداد را در پی دارد، چراکه دولت عراق برای بیرون راندن نیرو‌های امریکایی از عراق تحت فشار است. از سوی دیگر، هر گونه حمله ادعایی به نیرو‌های قدس سپاه پاسداران می‌تواند وضعیت را برای ایالات متحده در سوریه بدتر کند.

واشنگتن همواره بر این موضوع تاکید کرده است کشته شدن سربازانش در منطقه را تحمل نخواهد کرد. این درحالی است که امریکا پایگاه‌هایی را در عراق و سوریه در اشغال خود دارد و همین امر نیرو‌های مقاومت را در منطقه علیه این اشغالگری بسیج کرده است. تا به امروز نیرو‌های مقاومت بیش از ۱۶۰ حمله را به پایگاه‌های امریکایی در منطقه ترتیب داده‌اند که مرگبارترین آن‌ها حمله به پایگاه برج ۲۲ در اردن بوده است.

یکی از فرماندهان سابق امریکا در منطقه به اسکای‌نیوز گفت که گزینه‌های ارایه شده به رییس‌جمهور شامل اهدافی ادعایی در ایران است که به ادعای او، با کمک‌های تسلیحاتی و اطلاعاتی برای مقاومت اسلامی عراق مرتبط است. از زمان حمله به پایگاه برج ۲۲ در مرز اردن و سوریه فشار‌های زیادی به بایدن ازسوی سناتور‌های جمهوری‌خواه، برخی ژنرال‌های سابق امریکا و شاهین‌ها وجود داشته است. وسلی کلارک، ژنرال بازنشسته ارتش امریکا که زمانی فرمانده ارشد ناتو در اروپا بود، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ایالات متحده باید از گفتن این جمله که «نمی‌خواهیم جنگ را تشدید کنیم» دست بردارد. این سیاست، به گفته او، نیرو‌های مقاومت را تشویق می‌کند به منافع امریکا ضربه بزنند.

در یک قدمی برزخ

با این اوصاف، بایدن، به خصوص در خاک امریکا، به ضعف و بی‌عملی متهم است، زیرا مبارزه او برای انتخاب مجدد که به‌طور تقریبا قطعی در برابر دونالد ترامپ خواهد بود، کم‌کم جدی می‌شود. منطقه در حال حاضر انبار باروت است، چراکه ائتلاف به رهبری ایالات متحده با انصارالله یمن درگیر است و خطر قریب‌الوقوع جنگ اسراییل و حزب‌الله در لبنان نیز وجود دارد. هر گونه تشدید تنش در خلیج‌فارس باعث افزایش قیمت نفت و تورم جهانی خواهد شد که برای دورنمای انتخاب مجدد بایدن بسیار مضر خواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد بایدن تهمت‌ها، فشار‌ها و ناسزا‌های اخیر برخی سناتور‌های جنگ‌طلب و کهنه‌سربازان را به جان خریده باشد تا بتواند خود را از گرفتار شدن در باتلاق جنگ در امان بدارد.

نیکلاس هراس، مدیر ارشد استراتژی و نوآوری در موسسه خطوط جدید در واشنگتن، بر آن است که دولت بایدن در موقعیت دشواری قرار گرفته است، زیرا اعضای ارشد دولت می‌خواهند به رقابت با چین در آسیا و مقابله با روسیه در اروپا ادامه دهند، در‌حالی که برخی می‌خواهند از نفوذ ایران در منطقه بکاهند و با آن مبارزه کنند. هراس اضافه کرد که حفظ این تعادل به‌طور فزاینده‌ای سخت شده است. او گفت: «تنش در منطقه به سرعت در حال گسترش به سمت رویارویی بین ایالات‌متحده و گروه‌های مقاومت در منطقه و حتی ایران می‌رود.»

هرگونه واکنش احتمالی ایالات‌متحده احتمالا هراس از درگیری گسترده‌تر در خاورمیانه را افزایش می‌دهد، جایی که جنگ در غزه ادامه دارد و تاکنون به زندگی بالغ بر ۲۶ هزار نفر خاتمه داده است. ایالات‌متحده قبلا در عراق، سوریه و یمن در پاسخ به حملات قبلی گروه‌های مقاومت، دست به حملاتی تلافی‌جویانه زده است. به نظر می‌رسد ایالات متحده هم تاکتیکی و هم راهبردی در منطقه دچار سردگمی شده و در هزارتوی تصمیم‌گیری برای خروج از بحران مانده است. فشار بر دولت او هم از درون امریکا و هم از سوی نیرو‌های مقاومت در منطقه، آن هم در آستانه انتخاباتی حساس می‌تواند راهبرد این بازیگر را به کلی تحت تاثیر قرار دهد.

امریکا در منطقه تحت فشار است که نیرو‌های خود را از عراق و سوریه عقب بکشد. از سوی دیگر، ایالات‌متحده نمی‌خواهد میدان را به رقبای خود، به خصوص ایران، چین و روسیه واگذار کند. اما هر گونه اقدام نظامی در پاسخ به نیرو‌های مقاومت می‌تواند به زنجیره‌ای از واکنش‌ها از سوی طرفین منجر و در‌نهایت به مناقشه‌ای فراگیر بدل شود. هنوز هم برخی از بدترین سناریو‌ها رخ نداده‌اند که از جمله آن‌ها جنگ تمام عیار میان حزب‌الله لبنان و اسراییل است. پس دولت بایدن در ماه‌های آخر دوره ریاست‌جمهوری‌اش، علاوه بر چالش جنگ اوکراین، رقابت با ترامپ و جنگ در خاورمیانه، باید بتواند موج رو به گسترش انتقادات را نیز مدیریت کند؛ کاری که به نظر روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود.

منبع: فرارو/ احسان پناه بر