نیرنگ عراق به گوجه‌های ایران خبرساز شد

خلیج فارس: هر کیلو گوجه‌فرنگی که در هفته آخر آبان ۲۲‌هزار تومان به فروش می‌رسید از ابتدای آذر به ۳۳ هزارتومان رسید و روز گذشته نیز با افزایش دوباره قیمت عمده‌فروشی آن به ۲۷ تا ۳۲‌هزار تومان و خرده‌فروشی به ۳۷ تا ۴۲‌هزار تومان افزایش یافت.
به گزارش خلیج فارس؛ افزایش قیمت محصولات کشاورزی در برخی ماه‌های سال موضوعی است که هر ساله تکرار می‌شود. مرور اخبار سه سال اخیر حاکی است از سال ۱۴۰۰ تاکنون شوک قیمتی در ماه‌های فروردین، آبان و آذر در قیمت گوجه‌فرنگی داشته‌ایم، البته در برخی ماه‌ها نیز به دلیل فراوانی محصول، گوجه‌فرنگی روی دست کشاورزان مانده است. ابتدای آذر امسال مانند سال گذشته قیمت گوجه‌فرنگی در کمتر از یک هفته حدود ۱۰‌هزار تومان گران شده است. در این میان افزایش صادرات گوجه، خبری است که در میدان اصلی میوه و تره‌بار میان فعالان بازار میوه دهن‌به‌دهن می‌چرخد و با همین حربه قیمت بالاتری را برای گوجه‌فرنگی‌های موجود در میدان تعیین می‌کنند. روز گذشته قیمت عمده‌فروشی گوجه‌فرنگی رسمی بین ۲۷ تا ۳۲‌هزار تومان و گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای ۴۵ تا ۵۵‌هزار تومان تعیین شد

«سه تا گوجه خریدم ۶‌هزار تومان» این جمله و جملات مشابه آن را شهروندان ایرانی در انتقاد به گرانی دوباره گوجه‌فرنگی در فضای مجازی بر زبان می‌آورند. شاید این جملات اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما واقعیت این روز‌های بازار محصولات کشاورزی است. بازار اقلام پرمصرف کشاورزی گاه و بی‌گاه با جهش قیمت مواجه می‌شود. با سرد شدن هوا و بارندگی‌های هفته گذشته، قیمت گوجه‌فرنگی در مدت یک هفته ۱۰‌هزار تومان گران شده است. هر کیلو گوجه‌فرنگی که در هفته آخر آبان ۲۲‌هزار تومان به فروش می‌رسید، از ابتدای آذر به ۳۳ هزارتومان رسید و روز گذشته نیز با افزایش دوباره قیمت عمده‌فروشی آن به ۲۷ تا ۳۲‌هزار تومان و خرده‌فروشی به ۳۷ تا ۴۲‌هزار تومان افزایش یافت. فعالان بازار میوه دلیل اصلی این موضوع را بارندگی و افزایش صادرات گوجه به پاکستان، قزاقستان، افغانستان، ترکمنستان و روسیه می‌دانند و معتقدند تا ۱۰ روز آینده که گوجه‌فرنگی‌های شیراز وارد بازار شود، وضع همین است.

دولت باید صادرات را مدیریت کند، البته وزارت جهاد کشاورزی چند سالی است موضوع نوسان قیمت محصولات کشاورزی را توجیه می‌کند و می‌گوید: قدیم‌تر مردم ایران با فرایند‌هایی مانند خشک کردن گوجه‌فرنگی یا گرفتن رب، مصرف زمستانه خود را کنترل می‌کردند، اما حالا بیشتر مردم به تازه‌خوری گوجه‌فرنگی روی آورده‌اند و در زمان فصل سرما قیمت گوجه حاشیه‌ساز می‌شود.

اگر گوجه کم است، چرا صادر می‌کنید؟
همزمان با این ادعا تصاویری از برگشت ۵۰۰ کامیون صادراتی گوجه‌فرنگی از عراق در اوایل آبان امسال منتشر شده است و همین امر ادعای فعالان بازار میوه را به اثبات می‌رساند، البته این اولین بار نیست که کشور عراق با محصول گوجه در آبان ماه این کار را می‌کند بلکه در آبان ۱۳۹۹ نیز همین ماجرا تکرار شد و ۲۰۰ کامیون صادرات گوجه را این کشور بازگشت زد. اینکه این گوجه‌های صادراتی در بازار مقصد به چه قیمتی فروخته می‌شود نیز از ابهاماتی است که باید متولی صنعت و مسئولان مربوط پاسخ دهند. با دست‌به‌دست‌شدن خبر افزایش صادرات گوجه، افکار عمومی این پرسش را مطرح می‌کنند که اگر گوجه کم است، چرا صادر می‌شود؟

درد کهنه کشاورزی بدون برنامه
عنایت‌الله بیابانی، قائم‌مقام خانه کشاورز در گفتگو با «جوان» در خصوص نوسان قیمت محصولات کشاورزی و زیادی و کمبود محصول در سال‌های مختلف می‌گوید: نبود برنامه مناسب کشت، پاشنه آشیل چند دهه کشاورزی در ایران است و البته بی‌ثباتی اقتصادی هم عامل مهمی است که برنامه‌ریزی‌ها را دچار مشکل می‌کند.

وی تأکید می‌کند: اوایل آبان ماه امسال با بازگشت کامیون‌های حمل گوجه‌فرنگی از عراق، قیمت‌ها در بازار به شدت ارزان شد و در مقطع ۱۰ تا ۲۰ روزه گوجه ارزان (۱۵ تا ۲۰‌هزار تومانی) در دسترس مردم قرار گرفت، اما از ابتدای آذر مجدداً عرضه کاهش یافت و قیمت‌ها بالا رفت. وی می‌گوید: سال‌هاست دولت‌ها با شعار اصلاح الگوی کشت و ارائه طرح‌های نصفه نیمه به بخش کشاورزی آسیب وارد کرده و مردم را دچار مشکل کرده اند. اکنون سه سال از شروع به کار دولت مردمی می‌گذرد، کشاورزان و مردم انتظار دارند گزارش عملکرد بخش کشاورزی به طور شفاف و واقعی ارائه شود و اجرای این طرح، حداقل در یک محصول کشاورزی واضح و ملموس باشد.

وی از صادرات روزانه هزار تن بار محصول گوجه‌فرنگی خبر می‌دهد و تأکید می‌کند: این میزان محصول به کشور‌های عراق، افغانستان، پاکستان، قزاقستان، ترکمنستان و روسیه صادر می‌شود که البته از اوایل آبان، صادرات به عراق متوقف شده است.

دارایی‌نژاد می‌گوید: پیش‌بینی ما این است که طی ۱۰ روز آینده عرضه افزایش می‌یابد، اما دولت تا زمان افزایش عرضه می‌خواهد دست‌روی‌دست بگذارد تا قیمت‌ها نجومی شود؟ در حال حاضر دلالان گوجه رسمی را سر زمین ۲۵ تا ۲۷‌هزار تومان و گوجه‌های گلخانه‌ای را نیز ۳۵ تا ۳۷‌هزار تومان نقدی می‌خرند و صادر می‌کنند. همین گوجه‌های گلخانه‌ای روز گذشته در میدان تره‌بار تهران ۴۵‌هزار تومان عمده‌فروشی و ۵۵‌هزار تومان خرده‌فروشی قیمت‌گذاری شده بود. دولت باید تعادل بازار صادرات گوجه را مدیریت کند.

منبع: جوان-بهناز قاسمی