امام جمعه اصفهان فرمان تخریب خانه‌های تاریخی این شهر را صادر کرد؟!

فرزانه احمدی

به تازگی فیلمی در فضای مجازی منتشر شده که سخنرانی امام جمعه اصفهان را در مراسم بزرگداشت هفته میراث فرهنگی در چهلستون اصفهان نشان می‌دهد. انتشار این فیلم موجی از واکنش‌ها را در فضای مجازی به دنبال داشته است.

یوسف طباطبایی‌نژاد در این مراسم گفته است که هزار خانه میراثی نمی‌خواهیم، ده یا بیست تا را نگه دارید. او درباره مرمت آثار تاریخی هم نظر داده است و گفته وقتی قسمتی از یک پنجره با قدمت تاریخی خراب می‌شود، به جای تعمیر آن را دور بیندازید و پنجره نو بسازید. امام جمعه درباره سنگ مرمر مساجد تاریخی اصفهان هم همین نظر را داده است.

استدلال امام جمعه هم این است که با این کار هندسه بنا به هم نمی‌خورد. این در حالی است که ارزش بناهای تاریخی تنها به هندسه و معماری آن نیست، بلکه حتی سادگی هر بنا می‌تواند در شناخت سبک زندگی مردم در دوره‌های تاریخی و مطالعات زمان قدیم کمک کند و درواقع ارزش یک بنا، فقط به معماری یا هنر به کار رفته در آن نیست، بلکه به قدمت آن است.

آنچه امام جمعه محترم به آن توجه نکرده، اهمیت یک بنا به صرف تاریخی بودن است. ارزش یک پنجره فقط به شکل آن نیست، بلکه به این است که چهارصد سال قبل ساخته شده وگرنه هزار پنجره امروز به سبک قاجار یا صفویه ساخته شود، چه اهمیتی دارد؟
معدن‌داری، تراشیدن و حمل و نقل سنگ‌های سنگین مرمر حدود 500 سال پیش اعجاب‌آور است و آن سنگ را ارزشمند می‌کند، نه صرفا مرمر بودن آن.

او در بخشی دیگر از صحبت‌های خود توصیه می‌کند که ستون‌های چهلستون را رنگ کنند یا روغن بمالند. همه این سخن‌ها در حالی مطرح می‌شود که امام جمعه اصفهان کارشناس آثار تاریخی و میراث فرهنگی نیست و نظرات غیرکارشناسی ایشان در این حوزه می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپدیری برای آثار تاریخی اصفهان شود. به خصوص که طباطبایی‌نژاد در صحبت‌های خود به صراحت می‌گوید که امیر کرم‌زاده مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان با حمایت او بر سر کار خود مانده وگرنه وزارت‌خانه مربوطه قصد داشته صندلی کرم‌زاده را به شخص دیگری بدهد.

حالا با توجه به اینکه مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان خود را در این زمینه مدیون می‌داند، اگر صحبت‌های امام جمعه آویزه گوش او شود، تکلیف آثار تاریخی شهر چیست؟ آیا از فردا باید شاهد تخریب گسترده خانه‌های تاریخی در اصفهان و جایگزینی پنجره‌های چند صد ساله با پنجره‌های امروزی باشیم؟

علاوه بر آن سخنرانی امام جمعه در مراسم بزرگداشت هفته میراث فرهنگی انجام شده است. در اینگونه مراسم‌ها به طور معمول کارشناسان درباره حفظ آثار تاریخی سخن می‌گویند. حالا باید از مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان پرسید در مراسمی که برای بزرگداشت هفته میراث فرهنگی برگزار شده، سخنرانی امام جمعه چه نقشی در حفظ آثار تاریخی اصفهان دارد؟

با توجه به صحبت‌های امام جمعه درباره تخریب آثار، آیا این مراسم به ضد هدف خود تبدیل نشده است؟ جایگاه امام جمعه محترم قابل احترام است اما مرز بین تقوا و اشتباه خط باریکی است، همانطور که شهید چمران گفته است، آن کس که تخصص ندارد و کاری را می‌پذیرد، بی‌تقواست.

امام جمعه اصفهان از مدیرکل میراث فرهنگی در همین مراسم تعریف هم کرده و او را فردی دانا و دلسوز خوانده. این صحبت‌ها در شرایطی است که در طول مدت مدیریت کرم‌زاده انتقادات زیادی به عملکرد این مدیر از سوی فعالان میراث فرهنگی وارد شده است.
سرقت کاشی‌های مسجد جامع نطنز، ادامه مرمت چالش‌برانگیز مسجد گنبد شیخ لطف‌الله، حضور موتورسواران لهستانی در ایوان چهلستون و وضعیت نامناسب سقف بعضی بازارهای میدان نقش جهان گوشه‌ای از این انتقادات است و اما امام جمعه اصفهان نگفته کدام یک از اقدامات کرم‌زاده در حوزه آثار تاریخی مصداق درایت است؟

نکته جالب توجه دیگر حضور بعضی افراد در این مراسم است که خود را فعال حوزه میراث فرهنگی می‌دانند. بعضی از آنها در این مراسم مورد تجلیل قرار گرفته‌اند. با این حال هیچ کدام اعتراضی به سخنان امام جمعه نداشته‌اند! اینگونه حمایت از میراث فرهنگی هم به نوبه خود جالب توجه است.
آیا حمایت از میراث فرهنگی در اصفهان به محاق می‌رود؟ با توجه به آنچه این روزها در اصفهان شاهد هستیم، چه سرنوشتی در انتظار آثار تاریخی شهر است؟

منبع: عصرایران