جشن آبانگان: از آیین جشن اصیل ایرانیان چه می‌دانید؟

خلیج فارس: مردمان ایران از همان ابتدا جشن و شادی را بسیار مهم می‌دانستند. در ایران باستان با فرارسیدن هر ماه، جشنی برپا می‌شد و مردم ایران برای هرکدام از این جشن‌های دوازده‌گانه، مراسم ویژه‌ای داشتند.

به گزارش فرارو، جشن آبانگان یکی از جشن‌های دوازده‌گانه ایرانی است که از جوانبی یکی از ویژه‌ترین‌های آنان نیز هست. مردم در این جشن، به میمنت ایزدبانوی آب‌های جهان، آناهیتا، به پاسداری از آب و انجام جشن‌های متناسب با آن می‌پرداختند.

جشن آبانگان

در ایران باستان هریک از روزهای ماه نام مشخصی داشتند. درنتیجه، هرگاه یک ماه با هم‌نام خود در روزهای هفته مطابقت پیدا می‌کرد، آن روز را به‌عنوان روزی مقدس جشن می‌گرفتند. به‌عنوان مثال، روز دهم هر ماه در ایران باستان، آبان نام داشت، زمانی که ماه آبان با روز آبان مصادف می‌شد –درواقع هر سال 10 آبان- ایرانیان به جشن‌وپایکوبی می‌پرداختند؛ ایرانیان باستان نام این جشن را آبانگان گذاشته بودند.

جشن آبانگان در واقع جشنی است که در راستای نیایش ایزاد آب‌های روان، یعنی ایزدبانو آناهیتا، برگزار می‌شود. آناهیتا، ازجمله ایزدبانوهای ایرانی است که در یشت پنجم اوستا از او نام برده می‌شود. او، ایزدبانوی آب‌های روان، باروری و همچنین پاکیزه‌کننده رَحِم زنان و نطفه مردان است. در اوستا، از آناهیتا به‌عنوان ایزدبانویی زیبا، شکوهمند و خوش‌اندام و دارای موهایی تا قوزک پا و همچنین سپیدبازو، یاد شده است. اهورامزدا و زرتشت هر دو آناهیتا را مورد ستایش قرار داده‌اند و اهمیت او را تا آنجا دانسته‌اند که اهورامزدا فره ایزدی خود را به وی بخشیده است.

باوجوداین، روایت‌ها در مورد جشن آبانگان تنها به همین روایت خلاصه نمی‌شود. در روایت دیگری، عده‌ای یکی دیگر از روایت‌ها و دلایل جشن آبانگان را این می‌دانند که در چنین روزی، بین سپاه «زَو» پادشاه ایران و سپاه افراسیاب صلح درگرفت و پس‌از هشت سال خشکسالی باران بارید. همچنین، در روایت دیگری نیز آبانگان به‌این‎‌علت جشن گرفته می‌شود که در آن فریدون بر ضحاک پیروز شد و ایرانیان این اتفاق را در کنار آب‌ها جشن گرفتند.

آیین جشن آبانگان

ایرانیان در دهمین‌روز از آبان‌ماه هرسال، برای برگزاری جشن آبانگان، به پرستشگاه‌های مخصوص ایزدبانو آناهیتا می‌رفتند و علاوه‌بر  رقص‌وپایکوبی به نیایش آناهیتا می‌پرداختند. آن‌ها همچنین در کناره‌های رودها و چشمه‌ها و دیگر آب‌های روان، به نیایش آناهیتا مشغول می‌شدند. از دیگر آیین‌های این جشن، می‌توان به آیین سَمَنوپَزان و همچنین اکرام و بزرگداشت پاکی و باروری اشاره کرد.

گفتنی است که امروزه نیز جشن آبانگان در بسیاری از شهرهای ایران برگزار می‌شود.