ستارگان درخشان نوحه‌سرایی و نوحه‌خوانی بوشهر

حسین آرامی

اگرچه زنده‌یاد جهانبخش کردی‌زاده را می‌توان قله نوحه خوانی بوشهر برشمرد و همه جا، سینه زنی و نوحه بوشهری را با اسم ایشان می‌شناسند اما مرحوم بخشی فقط نوحه خوان بود.

از میان نوحه‌خوانانی که نوحه‌سرا هم بودند سه نفر را می‌توان سرآمد معرفی کرد؛ زنده یادان ناخدا عباس دریانورد، محمد شریفیان و آقا سید علی مهیمنیان معروف به آغاعلی و به اختصار آغالی.

پایگاه مرحومان ناخدا و شریفیان، چهارمحل یعنی مرکز بوشهر بود ولی پایگاه آغاعلی محله امامزاده بوشهر.
آغاعلی علاوه بر ذوق و سلیقه موسیقایی، طبع شعر قوی و دلنشین هم داشت که از جمله می‌توان در دو نوحه زیر نشانه‌هایش را یافت:
زشام غم روانه شد آل حیدر
سرشک از دیده باران با حال مضطر
به فلک شد بانگ عزا
به زمین کرب و بلا.

یا نمونه دیگر که با استفاده از ملودی ترانه «رفتم رفتم تا شویم دست از رسوایی» که توسط ناصر مسعودی خوانده شده بود، در توصیف کاروان اسیران کربلا در مناسبت اربعین:
«تا بشویم کاکل تو
شانه زنم گیسوی سنبل تو»
ترجیع بند نوحه‌ای در مورد زبان حال لیلا مادر علی اکبر خطاب به وی که پس از سالها توسط آقای خدر شیخ ابولی بازخوانی شد.

اما علاوه بر نوحه خوانی استادانه و نوحه سرایی عارفانه، ویژگی دیگر آغاعلی که مغفول مانده، صفت معلمی و شاگردپروری وی بود.
در چند سالی از نیمه دوم دهه چهل و اوایل دهه پنجاه، دو نوحه خوان از محله باغملا در ده مسجد بوشهر، به نوحه خوانی می‌پرداختند و بار عمده برپایی مراسم عزای اهلبیت بر دوش آنان بود. یکی زنده یاد جهانبخش کردی‌زاده (بقول باغملایی‌ها بخشی) که نوحه خوان محله دهدشتی و چهار محل دیگر در بوشهر بود از جمله صلح آباد، سنگی و جفره ماهینی، و دیگری زنده یاد باقر آرامی که نوحه‌خوان محله شنبدی بود و چهار محل دیگر بوشهر از جمله برازجانی‌ها و باغملا.
مرحوم باقر آرامی در مصاحبه‌ای یاد می‌کرد از زمانی که به اتفاق بخشی، به امام‌زاده می‌رفتند و نزد آقا سید علی، تعلیم نوحه خوانی می‌دیدند و بعد از آنجا تا باغملا، تمرین نوحه خوانی می‌کردند.

یاد همه ذاکران رفته بخیر باد.مروا همه سال.