چرا لبنان کمک۶۰ میلیون دلاری ایران را نپذیرفت؟

وبگاه «العهد» نیز در گزارشی تأیید کرد که مقامات لبنانی با استناد به تحریم‌های آمریکا و اروپا، از پذیرش کمک‌های ایرانی خودداری کرده‌اند. امانی این اقدام را سیاسی و بر خلاف منافع ملت لبنان دانست و تاکید کرد: «تهران هیچ هدفی جز حمایت از ثبات لبنان و کمک به مردم این کشور ندارد و امیدوار است مقامات بیروت منافع ملی را فدای فشارهای خارجی نکنند.»

فاصله‌گیری بیروت از تهران در سایه فشارهای فرامنطقه‌ای

تحلیلگران معتقدند دولت جدید لبنان به ریاست جوزف عون و نخست‌وزیری نواف سلام در ماه‌های اخیر تحت فشارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در مسیر فاصله‌گیری از جمهوری اسلامی ایران گام برداشته است. این تغییر رویکرد، بیش از آنکه بر پایه منافع داخلی لبنان باشد، متأثر از توصیه‌ها و فشارهای برخی کشورهای غربی و عربی است که خواهان محدودسازی روابط بیروت با تهران هستند.

با وجود این سیاست تعدیلی، لبنان همچنان در بحران چندوجهی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گرفتار است؛ تورم افسارگسیخته، بی‌ثباتی سیاسی و فقدان اجماع داخلی درباره اصلاحات ساختاری، کشور را در وضعیت شکننده‌ای نگاه داشته است. از سوی دیگر، اسرائیل نیز به‌رغم توافقات گذشته، همچنان حملات محدود و عملیات ترور هدفمند در خاک لبنان را ادامه می‌دهد؛ نشانه‌ای از آنکه این کشور، نه در امنیت داخلی و نه در ثبات منطقه‌ای، از همسویی با غرب و فاصله‌گیری از محور مقاومت سودی نبرده است.

در چنین شرایطی، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که اتکای بیش از اندازه دولت لبنان به حمایت‌های غربی، نه تنها راه‌گشا نبوده بلکه باعث افزایش وابستگی و کاهش استقلال سیاسی این کشور شده است.

ضرورت بازتنظیم معادلات تهران و بیروت

با وجود تحولات اخیر، تهران همچنان نقش لبنان را در معادلات منطقه‌ای راهبردی می‌داند و نشانه‌های آن را می‌توان در سفرهای پیاپی مقامات ایرانی به بیروت مشاهده کرد. در همین راستا، دو سفر اخیر علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، به لبنان بیانگر اهمیت بالای این کشور در راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی است.

در عین حال، شرایط جدید لبنان ایجاب می‌کند که ایران با دقت بیشتری معادلات خود را تنظیم کند تا از شکل‌گیری گسل عمیق سیاسی میان تهران و بیروت جلوگیری شود. اکنون حزب‌الله لبنان در مرحله‌ای حساس قرار دارد؛ مرحله‌ای که برخی تحلیلگران آن را دوران «گذار پس از سید حسن نصرالله» می‌نامند. نبود شخصیتی با کاریزمای مشابه، می‌تواند زمینه‌ساز پیچیده‌تر شدن معادلات داخلی لبنان شود.

با این حال، جمهوری اسلامی ایران تجربه و هوشمندی لازم برای مدیریت این وضعیت را دارد. سیاست تهران بر حفظ ثبات، حمایت از مقاومت و جلوگیری از نفوذ بازیگران مخرب متمرکز است. حفظ پیوندهای راهبردی با لبنان، نه فقط برای ایران بلکه برای موازنه قدرت در کل منطقه اهمیت حیاتی دارد؛ چراکه هرگونه گسل در روابط دو کشور می‌تواند به سود دشمنان مشترک تمام شود.

منبع: شرق