خلیج فارس: یکی از چهرههای درخشان آموزش کشور، علی پیراسته، آموزگار پایه چهارم دبستان شهید محمدجواد تندگویان شهرستان جم است که با تلاش، نوآوری و استفاده از روشهای فعال یاددهی و یادگیری، توانسته رتبه اول کشوری در درس علوم را در جشنواره «اصلاح روش آموزش و تحول در محیطهای یادگیری» کسب کند.
در ادامه، پای صحبتهای او نشستیم تا از تجربهها، روشها و نگاه آیندهاش به آموزش بشنویم.
خودتان را معرفی کنید.
چون نور چراغ راه ما الله است آغاز سخن همیشه بِسمِ الله است.
با سلام و عرض ادب؛ علی پیراسته هستم از دیار جاودان، با مردمی خونگرم و مهربان، شهرستان جم. بنده در دبستان دولتی شهید محمدجواد تندگویان بهعنوان آموزگار پایه چهارم مشغول خدمت به دانشآموزان عزیز میهن هستم.
روش تدریس شما چه بود و با چه برنامهریزی توانستید رتبه اول کشوری در درس علوم را کسب کنید؟
همیشه تلاش کردهام محیط کلاس برای دانشآموزان شاد، پویا و فعال باشد. برای همین از روشهای فعال و نوین یاددهی و یادگیری استفاده میکنم. در این جشنواره، از روش تدریس ۵E بهره گرفتم که شامل پنج مرحله است:
۱. Engaging (درگیر کردن)
۲. Exploration (کاوش)
۳. Explanation (توصیف کردن)
۴. Elaboration (شرح و بسط)
۵. Evaluation (ارزشیابی)
این روش، گروهی و بسیار فعال است و مهارت گفتوگو، تفکر و حل مسئله را در دانشآموزان تقویت میکند.
برای نمونه:
با استفاده از مواد دورریختنی، بازی «ماز» ساختم تا مسیر دستگاه گوارش را نشان دهد. این بازی دقت و تمرکز دانشآموزان را بالا برد و موجب پیشرفت تحصیلی شد.
در واحد یادگیری دستگاه گوارش، از شعر بهره بردم تا کلاس شاد و جذاب شود.
یک کانال آپارات ایجاد کردم و مطالب آموزشی را بارگذاری کردم.
همچنین فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی را وارد فرآیند آموزش کردم؛ چراکه دانشآموزان نسل جدید به این ابزارها نیاز دارند.
درس علوم چه جذابیتهایی برای دانشآموزان دارد؟
علوم به زندگی روزمره و کنجکاوی طبیعی دانشآموزان گره خورده و جذابیتهای بسیاری دارد:
کشف و پرسشگری: مثلاً غذایی که میخوریم در بدن چه مسیری طی میکند؟
آزمایش و تجربه عملی: آزمایشها یادگیری را ملموس و سرگرمکننده میکنند.
ارتباط با فناوری و آینده: پایه اختراعات، کاوشها و سفرهای فضایی در علوم است.
شگفتیهای علمی: از حبابسازی تا نیروی مغناطیس و تغییر حالت مواد.
کار گروهی و خلاقیت: همکاری برای کشف پاسخها.
ارتباط با زندگی واقعی: کمک به شناخت محیط زیست، سلامتی و مهارتهای حل مسئله.
پیشنهاد شما به معلمان کشور برای تدریس درس علوم چیست؟
برای جذابتر شدن علوم، میتوان به موارد زیر توجه کرد:
۱. شروع با پرسش و کنجکاوی؛ مثلاً: «چرا دسته پلاستیکی قابلمه کمتر از بدنه فلزی داغ میشود؟»
۲. یادگیری از طریق آزمایش؛ مثل رشد دانه در پنبه یا تأثیر آهنربا.
۳. پیوند با زندگی روزمره؛ باران، گیاهان حیاط، حیوانات و وسایل خانه.
۴. بازی و خلاقیت؛ نقشآفرینی یا ساخت کاردستی علمی.
۵. ترکیب علوم با هنر؛ نقاشی، شعر و داستان علمی.
۶. تقویت مشاهده دقیق؛ دفترچه علمی برای ثبت مشاهدات.
۷. فناوری و چندرسانهای؛ فیلم، انیمیشن و ابزارهای هوش مصنوعی.
۸. ایجاد فضای پرسشگری و گفتوگوی گروهی؛ فرصت برای ابراز نظر بدون ترس.
سخن پایانی
توصیه من به همکاران پرتلاش این است که علاوه بر آموزش دروس، مهارتهای زندگی همچون حل مسئله، تفکر خلاق و انتقادی، و مهارتهای ارتباطی را نیز در دانشآموزان تقویت کنند. زیرا معلمی، تنها انتقال دانش نیست؛ بلکه روشن کردن چراغی در دل آینده است.
همچنین وظیفه مهم ما، تقویت حس میهندوستی و عِرق ملی در نسل جدید است؛ موضوعی که در دیدار اخیر با رئیسجمهور محترم، آقای دکتر پزشکیان نیز بر آن تأکید شد. اگر دانشآموزان با عشق به ایران رشد کنند، برای آبادانی میهن تلاش خواهند کرد.
با آرزوی توفیق برای همه معلمان؛ سالم و تندرست باشید.
منبع: سایت اداره کل آمورش و پرورش بوشهر