297993
سیما پروانه گهر
در روز‌های اخیر انتشار ویدئو‌هایی از صحبت‌های کارشناسی جوان در مورد مسائل ایران در منطقه و نوع روابط با اسرائیل و روسیه بازتاب‌های فراوانی داشته است. این اظهارات زمانی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت که مشخص شد گوینده جملات، حمزه رحیم صفوی، دارای دکتری علوم سیاسی و صاحب کرسی تدریس در این زمینه، فرزند یحیی رحیم صفوی، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران است که پیش از این حدود یک دهه فرماندهی کل سپاه پاسداران را بر عهده داشته است.
سید حمزه رحیم صفوی همامی، متولد ۱۳۶۰، استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است. او رئیس موسسه آینده پژوهی جهان اسلام و دکتری علوم سیاسی از دانشگاه علامه طباطبایی است.
تا پیش از انتشار این ویدئو‌ها نام او کمتر شنیده شده بود. انتشار سخنان او، اما از چند جهت نگاه‌ها را به سمت وی معطوف کرد؛ نخست نام خانوادگی رحیم صفوی. حمزه فرزند یکی از چهره‌های قدیمی سپاه پاسداران است که هم در دوران جنگ ایران و عراق و هم در سال‌های بعد زلف گره خورده‌ای با این نهاد نظامی دارد. پدرش عموما با لباس نظامی دیده می‌شود و حالا نیز مشاور عالی رهبری است.
دوم، اما جنس و محتوای صحبت‌های این آقازاده نظامی بود. صحبت‌های حمزه رحیم صفوی در مقابل دیدگاه‌های کلی بسیاری از اصولگرایان و چهره‌های نظامی در تقسیم بندی رویکرد‌ها در سیاست خارجی است. به معنای روشن‌تر شاید کسی انتظار نداشت فرزند رحیم صفوی این چنین بی پروا درباره نقش منفی روسیه در قبال ایران سخن بگوید و از سیاست خارجی دولت سیزدهم انتقاد کند. البته برخی از کاربران فضای مجازی نیز نوشته‌اند که اگر او- حمزه- فرزند یکی از بالارتبه‌ترین فرماندهان سپاه نبود، باز می‌توانست این چنین شفاف در قبال سیاست‌های رسمی حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در دهه‌های گذشته سخن بگوید؟!
حمزه رحیم صفوی چه گفت؛ از کنایه به دیدگاه‌های دولت رئیسی تا زیر سوال بردن تکیه بر دوستی روسیه
آخرین بخش از صحبت‌های حمزه رحیم صفوی که در هفته جاری در شبکه‌های اجتماعی وایرال شده درباره سخنرانی او در خانه اقتصاد است.
او در این سخنرانی ابعاد تازه‌ای از روابط ایران و روسیه و چین و مساله دور زدن تحریم‌ها را تشریح کرده و می‌گوید تنها ایران نیست که به روسیه بی اعتماد است بعد روسیه و چین نیز به ایران بی اعتماد هستند و مسائل ایران با این دو کشور فراتر از مساله اسنپ بک است: «رابطه ما با روسیه و چین دچار اختلالاتی فراتر از اسنپ بک است، این رابطه دچار بی‌اعتمادی شده است و آنها فکر می‌کنند ما به روسیه به عنوان لاشه نگاه می‌کنیم. چینی‌ها می‌گویند یکبار نشده با شما (ایرانی‌ها) کار کنیم و از شما تعهد محرمانگی بگیریم ولی شما آن را لو ندهید».
او در همین سخنرانی نکته عجیب و جدید دیگری را نیز مطرح میکند: کسانی که تحریم‌ها را دور می‌زنند و بعضا توسط آمریکا شناسایی می‌شوند توسط خود دور زنندگان تحریم لو می‌روند!. پای میلیارد‌ها دلار سود از دور زدن تحریم در میان است به همین دلیل بعضا خود چهره‌ها یا گروه‌هایی که در حال دور زدن تحریم‌های آمریکا هستند یکدیگر را به آمریکا لو می‌دهند و در بیشتر موارد از اساس آمریکا و وزارت خزانه داری اش دور زدن تحریم هایش را کشف نمی‌کند
در ویدیو‌هایی از صحبت‌های حمزه صفوی، پسر سرلشکر رحیم صفوی، در فضای مجازی منتشر شده عموما چند مبحث کلی مهم مورد توجه است.
نخست انتقاد صریحی است که حمزه رحیم صفوی از سیاست و تمایل بخشی از حاکمیت برای تقویت ارتباط با روسیه دارد. او در بخشی از صحبت‌های خود می‌گوید:چقدر روسیه توانایی معامله بر سر ایران رو داره؟ معامله وقتی هستش که مثلاً تسلیحات سنگین روسی در ایران کار می‌کردن و روسیه یهو جلو فعالیت اینها رو بگیره. روسیه یه S ۳۰۰ اینجا داشته که اونم حتی یک شلیک موفق در این جنگ نداشته، یک نگاهی هم موضع اعلامی آقای پوتین هست که ما یکی دو میلیون نفر بهرحال روس اسرائیلی داریم که ملاحظه اون‌ها رو هم داریم که فکر میکنم تکلیف ماجرا رو خیلی مشخص میکنه.
او با حضور در برنامه ویدئویی آزاد نیز پیش از این نیز درباره جلسه محرمانه‌ای که در وزارت امورخارجه در دوران دولت رئیسی شرکت کرده بوده، می‌گوید: «در جلسه محرمانه وزارت خارجه در دولت رئیسی می‌گفتند ایران تنها ابرقدرت جهان است. ایران می‌تواند قدرت منطقه‌ای باشد، اما تا به حال کسی نگفته بود ایران قدرت جهانی است. در آن جلسه من و کنار دستی‌ام خندیدیم»
بخش عمده‌ای از گفته‌های رحیم صفوی در نقد اظهارات جناح راست در زمینه سیاست خارجی به خصوص در حوزه ارتباط با روسیه یا تدارک راهبرد‌های جنگی است. او در همین گفت‌و‌گو اظهارات همیشگی حسین شریعتمداری را نیز مورد نقد قرار می‌دهد و می‌گوید که «بستن تنگه هرمز ممکن نیست مگر ایران قید هستی خودش را بزند.»
رحیم صفوی ها؛ اشتراک پیش بینی نگاه نظامی پدر و نگاه کارشناسی پسر
بخش دیگری از صحبت‌های حمزه رحیم‌صفوی در گفت‌و‌گو با وبسایت انتخاب با عنوان استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره تحلیل احتمال رویارویی نظامی دوباره ایران و اسراییل است.
او گفته است که مانند یک مسابقه فوتبال، فعلاً نیمه اول رویارویی پایان یافته است و نتیجه جنگ را «سه بر یک به نفع اسرائیل» توصیف کرد. او نه‌تنها جنگ دوباره ایران و اسرائیل را «محتمل» دانست، بلکه از احتمال کشته‌شدن ترور جمهوری اسلامی و مقام‌های ارشد ایران در حمله بعدی سخن گفته است.
او درباره اهداف احتمالی اسرائیل در جنگ دوم حدس می‌زند که اسرائیلی‌ها «اگر دسترسی به نفر اول یا نفر دوم کشور فراهم شود، با هر هزینه‌ای ـ حتی پذیرش ریسک جنگ ـ این کار را انجام می‌دهند».
در این زمینه اظهارات پسر با پیش بینی پدر مشابهت دارد که در ۲۶ مردادماه، در سخنانی از احتمال وقوع جنگ بین ایران و اسرائیل خبر داده بود.
سرلشکر صفوی در یک سخنرانی گفته بود: «ما اکنون در آتش‌بس نیستیم، در مرحله جنگ هستیم؛ این وضعیت هر لحظه می‌تواند فروبپاشد، هیچ پروتکل، هیچ مقررات و هیچ توافقی میان ما و اسرائیلی‌ها و میان ما و آمریکایی‌ها وجود ندارد».
او افزود: «آتش‌بس به معنای توقف حملات است و این می‌تواند در هر لحظه تغییر کند».
رحیم صفوی که یک دهه فرمانده کل سپاه پاسداران بود، تاکید کرده بود که «استراتژی ایران باید هجومی باشد» و «بهترین پدافند حمله است.»
هشدار درباره وضعیت مردم در ایران
حمزه رحیم صفوی در گفت و گوی خود با انتخاب نکته مهم دیگری را نقل کرده است. او می‌گوید که اعتراضات مردمی زمانی رخ می‌دهد که وضع موجود بدترین گزینه تلقی شود. مردم سوریه به نقطه «آخر خط» رسیده بودند. تحریم‌های شدید می‌تواند ایران را سوریه‌ای کند.
شاید در بخش‌های نظامی بتوان گفت پدر و پسر، وقتی پدر در سنین عبور از ۴ دهه نظامی گری است و پسر درس تحلیل خوانده و کرسی استادی در اختیار دارد به یکدیگر نزدیک شده، اما مشخص نیست که این دست از تحلیل‌های حمزه در مورد هشدار رسیدن به آخر خطف از منظر پدرش – سرلشگر یحیی رحیم صفوی- با چه واکنشی رو به رو می‌شود.
منبع: رویداد 24
1 نظر
سیاست مملکت شده خانوادگی !