خلیج فارس:اسکندر مومنی، وزیر کشور، در حاشیه نشست امروز شنبه، ۱۱ اسفندماه، استانداران سراسر کشور با رئیس‌جمهور، در پاسخ به سؤالی درباره قیمت بنزین گفت: تاکنون تصمیمی در دولت در این خصوص گرفته نشده است.
خلیج فارس:افزایش قیمت سوخت چاره رفع ناترازی در کشور نیست و تنها باعث نارضایتی مردم می‌شود.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایرنا؛رییس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزایش قیمت حامل‌های انرژی را تجربه شکست خورده خواند و گفت: در سال آینده شاهد افزایش قیمت حامل‌های انرژی نخواهیم بود.
موسی احمدی روز چهارشنبه در نشست اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در آبادان اظهار کرد: برای رفع ناترازی انرژی در کشور، باید عواملی همچون افزایش تولید، بهینه‌سازی مصرف سوخت و مدیریت مصرف را نهادینه کنیم.
وی افزود: افزایش قیمت سوخت چاره رفع ناترازی در کشور نیست و تنها باعث نارضایتی مردم می‌شود.
همکاری مسئولان برای رفع مشکلات مردم
حجت الاسلام احمدی با اشاره به تشکیل قرارگاه انرژی در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی برای برطرف کردن مشکلات و کمک به دولت در رفع ناترازی انرژی کشور اظهار کرد: همه مسئولان کشور برای به حداقل رساندن مشکلات مردم در یک مسیر حرکت می‌کنند.
وی اعتماد به نفس را عامل مهم در امیدآفرینی و ارتقاء روحیه نشاط در کشور دانست و افزود: با رویکرد وزارت نفت، شاهد همبستگی خوبی در معاونت‌های این وزارتخانه برای رفع مشکلات کشور هستیم.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس از برگزاری نشست‌های تخصصی به منظور برطرف کردن مشکل تأمین خوارک و تولید پتروشیمی آبادان خبر داد و گفت: کشور به تولید این مجتمع نیاز دارد و تولید آن در اقتصاد کشور تأثیرگذار است، زیبنده نیست که این پتروشیمی ۶ ماه از مدار تولید خارج شده باشد.
پیشرفت در توسعه میدان‌های نفتی آبادان
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز گفت: سه میدان نفتی در شهرستان آبادان اکتشاف شده‌اند و به‌زودی دکل حفاری در یکی از میدان‌ها مستقر خواهد شد.
حمید بورد افزود: عملیات توسعه میدان نفتی جزیره مینو آبادان نیز از سال آینده آغاز خواهد شد.
افزایش ظرفیت تولید سوخت در پالایشگاه آبادان
مدیر عامل پالایشگاه آبادان گفت: با تکمیل مرحله دوم فاز ۲ پالایشگاه آبادان، تأمین سوخت با کیفیت در کشور تأمین خواهد شد.
فردین راشدی اظهار کرد: پالایشگاه آبادان با تولید روزانه ۲۶ تا ۲۸ میلیون لیتر گازوئیل و ۲۰ میلیون لیتر بنزین، هم‌اکنون نقش مهمی در تأمین سوخت مورد نیاز کشور را بر عهده دارد و با تکمیل مرحله دوم فاز ۲، روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین و ۱۵ میلیون لیتر گازوئیل به تولیدات پالایشگاه آبادان افزوده خواهد شد.
تکمیل مرحله دوم فاز ۲ پالایشگاه آبادان تا ۴۰ ماه آینده
وی گفت: هم‌اکنون ۱۰ درصد عملیات شمع‌کوبی و ۳۰ درصد عملیات مهندسی مرحله دوم فاز ۲ انجام شده و قطعات مورد نیاز نیز سفارش شده‌اند؛ در صورت تأمین منابع مالی، این طرح تا ۴۰ ماه آینده وارد مدار تولید خواهد شد.
مدیرعامل پالایشگاه آبادان افزود: با بهره‌برداری از این طرح، تولید فرآورده‌های نفتی پالایشگاه آبادان کیفی‌سازی شده و به یورو چهار و پنج ارتقاء خواهد یافت.
وی ادامه داد: با اجرای این طرح، پالایشگاه آبادان به سوددهی خواهد رسید.
خلیج فارس: برنامه «حضور» میزبان عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور دولت حسن روحانی بود. او در این گفت‌و‌گو، او درباره انقلاب اسلامی، نقش امام خمینی (ره)، مسائل امنیتی کشور و دوران مدیریتی خود سخن گفت.
به گزارش خلیج فارس به نقل از جماران؛ بخشی از اظهارات وزیر اسبق کشور را در ادامه می‌خوانید؛
* (واکنش جالب لاریجانی به پیشنهاد وزارت به رحمانی فضلی): رفتم خدمت آقای لاریجانی و دم در هم ایستادم و داخل نرفتم. گفتم آقای لاریجانی، آقای روحانی به من پیشنهاد وزارت کرده، نظر شما چیه؟ من قبول کنم؟ ایشان اصطلاحات خاص خودش را دارد که نمی‌گویم، شاید راضی نباشد، گفت که از آن وزارتخانه‌های فلان نباشد! گفتم من نمی‌دانم طبقه‌بندی شما چه است ولی وزیر کشور را به من پیشنهاد کرده. گفت واقعا؟ گفتم بله. گفت نه بابا، وزارت کشور را نمی‌گذارند به تو بدهند. این اصلاح طلب‌ها و اینها آنجا محال است بگدارند. گفت که اگر وزارت کشور باشد، حتما به شما کمک می‌کنیم، قبول کنید، مملکت نیاز دارد. گفتم لیست معرفی شما را دیدم. گفت بله ولی اسم شما نبود؛ خودش گفت؛ من دلم می‌خواهد که شما در دیوان محاسبات بمانید؛ دیوان محاسبات خیلی مهم است و حیف است از آنجا بروید. با این نیت، اسم شما را نگذاشتم. بعد بالاخره ما رفتیم و با مشورت‌های دیگری، خدمت آقای روحانی رفتیم و گفتیم قبول می‌کنیم. آقای روحانی که از من بله را گرفت، یک کمیته چهار نفره هم خودشان داشت که خودشان بودند و آقای هاشمی و آقای خاتمی و آقای سیدحسن خمینی. این نقل را باز من ریزش را نمی‌گویم، چون اسرار است و بعضی‌ها شاید راضی نباشند. اول آقای هاشمی به من گفت؛ دوم آقای روحانی به من گفت و سوم در یک مناسبتی یک فرد دیگری گفت که اسمش را نمی‌گویم شاید راضی نباشد.
* فضای خفقان دوران پهلوی با برخی برخورد‌های امروز اصلاً قابل مقایسه نیست. طرف ۵ سال ۶ سال زندانی می‌شد به خاطر اینکه اطلاعیه توزیع کرده بود. الان که فضای رسانه‌ای در اختیار همه است و همه، حرفشان را می‌زنند. اصلاً قابل مقایسه نیست. در آن زمان با هر نوع تحرکی برخورد شدید می‌شد و کنترل خیلی شدید بود؛ یعنی در هر جلسه یا هر جمعی، اگر دو نفر، می‌شد سه نفر، کاملاً جلسه، جلسه بی‌اعتمادی بود. اصلا حتی خواندن برخی از کتاب‌ها مثلاً کتاب‌های شریعتی که برخی از آن در قالب جزوات بود، چون استاد دانشگاه مشهد بود و کلاس و جزوه‌های کلاسی داشت، ولی اگر همین را دست کسی می‌دیدند، کافی بود که مشکوک بشوند یا برخورد بکنند.
* (درباره دلایل پرشور و کم شور شدن انتخابات‌هایی که در دوران وزارت وی برگزار شد): آقا همیشه می‌گفتند ولی اینبار تأکید کردند به من و فرمودند که آقای رحمانی، وزارت کشور خیلی جدی روی مشارکت وارد بشود و من عرض کردم آقا، واقعا وزارت کشور هیچ نقشی در مشارکت ندارد و ما ابزارش را نداریم. مشارکت برای صدا و سیماست که باید بیاید در صحنه واقعی. مشارکت به این است که جریانات سیاسی، یک قدرت رقابت واقعی پیدا بکنند؛ در این صورت مردم می‌آیند. ولی امنیت و صحت و سلامت انتخابات وظیفه ماست و برای مشارکت هم، من به تمام دوستانی که با ما در ارتباط هستند یا نهاد‌ها می‌گویم. واقعا همین است که وزارت کشور نه در آن دو دور اول که پرشور شد، نقش داشت و نه در آن دو دوره که کم‌شور شد، ما واقعاً نقش داشتیم. یعنی صحنه رقابت در انتخابات، تعیین کننده مشارکت است.
* (درباره تذکرات به مرحوم رئیسی درباره نحوه اقدام و تبلیغ اطرافیان در انتخابات): خدا رحمت کند مرحوم رئیسی، من روز انتخابات، چند بار به ایشان زنگ زدم؛ ما رفاقت داشتیم و زنگ می‌زدم؛ گفتم آقای رئیسی، فضایی که الان ایجاد شده یا دوستانشان در جا‌های دیگر، این نوع تبلیغاتی که دوستان می‌کنند، فضا را تند می‌کند؛ در فضای منطقی باید کار کرد، چون وظیفه من به عنوان وزیر کشور این بوده که فضای انتخابات را به سوی آرامش و انجام قانونی سوق دهم. به هر حال آن دوره خوب بود، بعدش هم خوب بود؛ در انتخابات دور دوم ریاست جمهوری هم خیلی رقابت سنگین بود. آنجا هم آقای رئیسی بود و هم آقای روحانی و هم آقای قالیباف… آنجا هم باز انتخابات رقابتی بود که خب آقای روحانی رأی آوردند. وزارت کشور مستقیم در مشارکت نقش‌آفرین نیست، اما از طریق ایجاد انتخابات رقابتی، می‌تواند موثر باشد. ما واقعا تلاش کردیم. ما حتی در آن دو دوره هم واقعا تلاش کردیم ولی به هر حال فرق می‌کند که یک دولت حاکم، کار در دستش است، نگاه مردم و افکار عمومی همه بر این است که مجلسی بیاید که مثلاً همراه دولت باشد. این خود به خود جا می‌افتد که اگر می‌خواهید دولت موفق باشد، یک مجلسی بیاورید که همراه دولت باشد. برای همین هم لیست امید آمد، منظورش این بود که اینها با هم هماهنگ باشند که بتوانند برای کشورکار کنند و مردم هم رأی می‌دهند؛ اما دور بعد متأسفانه به نظر من، رقابت کامل نشد.
* (درباره اعتراضات بنزینی سال ۹۸): همه صورتجلسات آنجا هست که آنجا تأکید بر این بوده که از دماغ کسی نباید خون بیاید. نباید تعرض به جایی بشود. ولی فضای ایام ۹۸ با اقداماتی که صورت گرفت، با تخریب‌ها و تیراندازی‌ها، نیرو‌های میدان بالاخره وقتی می‌بینند که به اماکن حساس و حیاتی حمله می‌کنند، آن هم حمله مسلحانه، خب اینها جواب می‌دهند. با این حال خیلی واقعاً خویشتنداری شد، اما بنده و همه مسئولان برای فوت یک نفر هم واقعا متاسفیم و هیچ قابل قبول نیست؛ اما خب شرایط امنیتی کشور، گاهی این اتفاقات را پیش آورد.
* (در واکنش به اظهارات روحانی مبنی بر اینکه اعتراضات ۹۶ از مشهد آغاز شد): در ۹۶ یک جمعی می‌روند مجوز بگیرند که تجمع کنند. استاندار وقت ما آقای رشیدیان ـ این گزارش کتبی دارد ـ مجوز نمی‌دهد و می‌گوید که فضا قابل مدیریت نیست. مخصوصاً میدان شهدای مشهد که نزدیک حرم است. می‌گوید اگر این تجمع اینجا شکل بگیرد، قابل مدیریت نیست و اجازه نمی‌دهد. اتفاقاً خود آقای رشیدیان و امام جمعه محترم مشهد و عده‌ای از فرماندهان هم همان روز یک جلسه‌ای داشتند و به یکی از شهرستان‌ها رفته بودند که مراسم افتتاحیه بوده است. دوستانی که آنجا تجمع می‌کنند، غیرقانونی تجمع کردند و شعار‌هایی که دادند هم از چارچوب شعار‌های رسمی که انتخاب کرده بودند، خارج شد و جمعیت مرتب زیاد شد و جمعیت از قدرت کنترل واقعاً خارج شد؛ بنابراین جرقه‌ای آنجا زده شد، بعد در رسانه‌ها و فضای مجازی و اینها این فضا را در کل کشور ایجاد کرد و آن اتفاق اتفاد.
* موضوع بنزین یک امر محتوم و حتمی بود؛ از جهت اینکه هم مجوز قانونی این کار را داشت و هم شرایط مصرف بنزین به حدی رسیده بود و هم قاچاق بنزین بود و مسائل زیادی مطرح شده بود که کل جمع بندی این شده بود که این اتفاق بیفتد. در اصل مسئله همه موافق بودند، اما اختلاف بر روی قیمت بود. حتی چگونگی اجرا هم، بعد از اینکه دستگاه‌های مرتبط نتوانستند یا نخواستند، به گردن وزارت کشور افتاد. آن هم مسئله‌ای نبود؛ چون شما یادتان می‌آید که بنزین را شب جمعه‌ای انجام دادیم که روز بعدش عید مبعث بود و انجام شد و هیچ اتفاقی نیفتاد. ما همه روز بعدش خدمت مقام معظم رهبری رفتیم و بعد هم برگشتیم. ولی شب مثلاً در بهبهان اولین اتفاق افتاد و بعد هم جریانات دیگری که حالا من نمی‌خواهم وارد آنها بشوم که چه اتفاقاتی افتاد و صبحش هم در تهران و جا‌های مختلف بود و دوشنبه هم تمام شد.
* پس اصل مسئله را هیچکس شبهه نداشت و اجرا تعیین تکلیف شده بود و در دو تا سه مقطع ما خواستیم اجرا کنیم. یک بار لو رفت و تجمع شد که مجبور شدیم لغو کنیم. یک بار دیگر هم می‌خواستیم انجام بدهیم که گفتند کارت سوخت نداریم، چون می‌خواست دو نرخی بشود و انجام نشد، اما برنامه‌ریزی انجام شده بود و کارشناسان صحبت می‌کردند و دولتی‌ها صحبت می‌کردند و من خودم صحبت کردم، اما اینکه کی باید انجام شود، مهم بود.
* بنده هم به عنوان رحمانی و هم به عنوان وزیر کشور پیشنهادم این بود که دو نرخی نشود. پیشنهاد من این بود که ۱۵۰۰ تومن نرخ گذاری بشود و یک نرخی باشد و جلسات متعددی در این مورد داشتیم. آخرین بار هم در جلسه سران یا شورای هماهنگی اقتصادی مطرح شد، من آنجا به ۱۷۵۰ یا ۱۸۰۰ هم راضی شدیم ـ همه اینها را مکتوب کردیم ـ خب مخالف هم داشت. مجلس دو تا نرخ آورده بود؛ یکی پلکانی بود که مثلاً به نوع ماشین و مدل ماشین و میزان مصرف، نرخ‌ها متفاوت باشد و دوم یک طرح آورده بود که به هر ایرانی بنزین بدهند که بعد مثلاً در بورس سوخت و اینها بتوانند بفروشند که این هم مفصل است. نهاد‌های دیگر هم نرخ‌هایی آورده بودند؛ ما از ۵۰۰۰ تومان نرخ داشتیم تا مثلاً ۱۵۰۰ تومان که وزارت کشور و ما گفته بودیم ولی متوسط روی ۳۰۰۰ تقریباً بسته شد ولی دو نرخی شد. گفتند یک نرخ هزار و ۵۰۰ تومانی می‌دهیم و یک نرخ ۳۰۰۰ تومان.
* (درخصوص گمانه‌زنی‌های دولت چهاردهم در مورد گرانی بنزین): من الان درصدد این نیستم که بگویم آیا این اجرا بشود یا اجرا نشود؛ چون اول اینکه فقط قیمت تعیین‌کننده نیست. دوم مقایسه قیمتی که می‌کنند، می‌گویند قیمت بنزین مثلاً اینقدر هزار تومان است. چرا می‌گویند؟ چون قیمت یک لیتر بنزین را مثلاً فوب خلیج فارس را یک دلار در نظر می‌گیرند، بعد یک دلار را ضربدر ۸۰ هزار تومان می‌کنند.
* الان اگر خواستند اجرا کنند، فرایند خیلی مهم است. در فرایند ما کمیته نفت داشتیم که خود آن مفصل بود. یا مثلاً کمیته تبلیغات که رئیسش صدا و سیما بود و همه در آن بودند؛ یک کمیته، کمیته انتظامی ـ امنیتی بود که هر کدام از این کارگروه‌ها مفصل کار می‌کردند. مثلا برای تبلیغات به نظر من شاید بیش از ۵۰ جلسه گذاشته شد و چهار بار سناریوی تبلیغاتی بازنگری شد؛ چون دو سه بار معطل شد.
* اکنون شرایط، قابل مقایسه با ۹۸ نیست؛ نه قیمت ارز آن زمان این بود، نه تورم آن زمان این بود و نه تهدیدات دشمن آن زمان اینقدر بود و نه حادثه ۱۴۰۱ را پشت سر گذرانده بودیم. پس اگر از من بپرسند که بستر و اساس اجرا، الان نسبت به سال ۹۸ چطور است، خواهم گفت که خیلی خیلی شرایط نگران‌کننده‌تر است و انباشت نارضایتی خیلی زیاد است پس بنابراین خیلی باید دقت کرد و خیلی باید با احتیاط وارد شد و روش‌های مختلفی را باید عمل کرد.
خلیج فارس:بحث درباره افزایش قیمت بنزین در ایران مدت‌هاست که مطرح شده و شایعات مختلفی پیرامون آن شکل گرفته است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایسنا؛ بحث درباره افزایش قیمت بنزین در ایران مدت‌هاست که مطرح شده و شایعات مختلفی پیرامون آن شکل گرفته است. با این حال، دولت بارها این مسئله را تکذیب کرده و تأکید داشته که هیچ تصمیمی برای افزایش قیمت در کوتاه‌مدت اتخاذ نشده است. امروز نیز سخنگوی دولت، اعلام کرد که باید در مورد افزایش قیمت حامل‌های انرژی فکر کنیم، اما منظور این نیست که به‌زودی بنزین گران خواهد شد.
از ابتدای دولت چهاردهم تاکنون چندین مرتبه شایعات مربوط به افزایش قیمت حامل‌های انرژی از سوی مسئولان رد شده است. سخنگوی دولت نیز در جدیدترین موضع‌گیری خود تأکید کرد: قاعدتا باید بتوانیم حامل های انرژی را متناسب با سطح زندگی مردم و تورم افزایش دهیم، آن چیزی که در دولت‌های قبل بود و افزایش آرام قیمت‌ها را به دنبال داشت و مردم را دچار شوک نمی‌کرد، باید دنبال می شد.
وی افزود: اکنون برای هر افزایش قیمت باید تمهیدات اجتماعی در نظر گرفته شود، بنابراین طبیعی است در مورد افزایش قیمت حامل‌های انرژی فکر کنیم، اما منظور من این نیست که به‌زودی بنزین گران خواهد شد.
دولت در تلاش است تا ناترازی میان مصرف و توزیع سوخت را مدیریت کند. بر اساس گزارش‌ها، مصرف بنزین در ایران از میزان تولید آن پیشی گرفته و این مسئله چالش‌هایی را برای تأمین پایدار انرژی ایجاد کرده است. به همین دلیل، برخی کارشناسان پیشنهاداتی برای اصلاح نظام یارانه‌ای انرژی مطرح کرده‌اند، اما تاکنون هیچ تصمیم اجرایی در این خصوص گرفته نشده است.
در مجموع، دولت تأکید دارد که هیچ تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین در آینده نزدیک اتخاذ نشده است و اگر در آینده سیاستی در این زمینه تغییر کند، با برنامه‌ریزی دقیق و در نظر گرفتن شرایط اقتصادی مردم خواهد بود.
خلیج فارس:مالک شریعتی نیاسر با اشاره به احکام مصوبه بودجه ۱۴۰۴ در رابطه با مدیریت سوخت در کشور، گفت: کمیسیون تلفیق بودجه در تبصره (۳) حکمی مصوب کرده بود که شورای نگهبان به دلیل ابهام به آن ایراد گرفت چراکه در جزء (۱) بند (ت) تبصره (۳) آمده بود؛ شرکت‌های تابع وزارت نفت می‌توانند ضمن بکارگیری راهکاری بهینه‌سازی و کاهش مصرف، بخشی از درآمد خود را صرف واردات کنند، لذا آنجا که شورای نگهبان عبارت «بکارگیری این راهکارها» مبهم دانسته چراکه مشخص نیست این راهکارها چه هستند، این حکم مجددا در کمیسیون تلفیق بودجه بررسی شد که در جلسه روز گذشته کمیسیون ۴ بند و راهکار با هدف کمک به کاهش ناترازی فرآورده‌های نفتی و رفع این ابهام به تبصره مذکور اضافه شد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خانه ملت، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یکی از این راهکار‌های تشکیل کارگروهی به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور با هدف برخورد جدی با قاچاق فرآورده‌های نفتی و اختصاص ۳ درصد از ارزش کشفیات قاچاق برای هزینه‌کرد در این امر است که شامل بحث فرهنگی‌سازی و پاداش می‌شود.
وی افزود: همچنین در جریان اصلاح بند دوم تبصره (۳) عدد و رقم حکم مصوب شده قانون در رابطه با تنوع سبد سوختی را برای ۱۴۰۴ مشخص کردیم بدین صورت که ۵۰۰ هزار تن LPG تولیدی پالایشگاه‌های نفتی در خودرو‌ها استفاده شود، اکنون نیز شرکت پالایش و پخش کار‌های مقدمات اجرای این قانون را آغاز و سازمان ملی استاندارد نیز استاندارد جایگاه‌ها را تصویب و ابلاغ کرده است.
این نماینده مجلس مطرح کرد: استاندارد کردن LPG می‌تواند بخشی از ناترازی بنزین و گازوئیل را جبران کند چراکه تولید داخل و قیمت جهانی آن نیز ارزان‌تر از بنزین و گازوئیل است و به لحاظ محیط زیستی و بهسوزی موتور خودرو‌ها به نفع اقتصاد کشور خواهد شود، همچنین در جریان اصلاح جزء سوم در رابطه با اولویت دادن به واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی، مقرر شد؛ واردات خودرو‌های برقی به جهت کاهش ناترازی فرآورده‌ها و کاهش آلودگی در شهر‌های بزرگ اولویت پیدا کند.
شریعتی در ادامه اظهار کرد: نهایتا با اصلاح جزء (۴) تبصره (۳) با هدف کمک به اقتصادی‌تر شدن بنزین سوپر سهم دولت از مالیات بر ارزش‌افزوده حذف شد، بنابراین این بنزین وارداتی ۱۵ تا ۲۰ درصد ارزان‌تر به دست مردم برسد، درواقع ۲۰ واحد درصد سهم دولت را معاف کردیم تا قیمت تمام شده برای شرکت‌های خصوصی واردکننده کاهش پیدا کند و قیمت این بنزین برای مردم ارزان‌تر شود.
وی همچنین توضیح داد: با این اوصاف در پی تصویب این ۴ مصوبه در صحن علنی امروز شامل؛ حذف قاچاق و عرضه خارج از شبکه، اولویت دادن به واردات خودرو‌های هیبریدی، ارزان‌تر شدن قیمت بنزین سوپر، ایجاد تنوع سبد سوختی، ناترازی سبد سوختی جبران می‌شود.
وی با بیان اینکه اجرای تمامی این قوانین باید توسط بخش خصوصی محقق شود، اضافه کرد: به عنوان مثال در این راستا انجمنهای سوخت و گاز مایع کشور اعلام آمادگی کردند؛ بدون دریافت یک ریال هزینه از دولت، صرفا با در اختیار گرفتن زمین مورد نظر جهت احداث جایگاه در موقعیت‌های مناسب، تمام فرایند احداث تجهیزات و دیگر مراحل توزیع سوخت را با قیمت مناسب بر عهده بگیرند.
وی مطرح کرد: براساس بودجه ۱۴۰۴ قیمت هر لیتر LPG مصوب شده، معادل یک لیتر بنزین یارانه‌ای (هزار و ۵۰۰ تومانی) در نظر گرفته شده، درواقع هر لیتر LPG عرضه شده به خودرو‌ها معادل پایین‌ترین بنزین یارانه‌ای خواهد شد تا با بنزین رقابت کرده و جایگزین این سوخت شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مجلس در بودجه سال آینده قیمت بنزین سوپر را از نرخ‌های ارائه شده در آخرین اخبار منتشر شده، ۱۵ تا ۲۰ درصد ارزان‌تر کرد که درصورت تایید شورای نگهبان این مصوبه اجرا خواهد شد.
خلیج فارس: عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ گفت: افزایش قیمت بنزین جزو اختیارات دولت است و بر اساس قانون هدفمندی این اختیار به دولت داده شده است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از اقتصاد آنلاین؛محسن زنگنه، در مورد تغییرات اساسی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ اظهار داشت: برخی از منابع درآمدی دولت که با قوانین دائمی مغایرت داشتند، از جمله قانون بانک مرکزی و تأمین مالی زیرساخت‌ها، به طور کامل حذف شده‌اند. همچنین، مجلس به منظور مدیریت بهتر تورم، برخی از افزایش قیمت‌ها را کاهش داده است. از سوی دیگر، حداقل حقوق و دستمزد برای افراد تحت پوشش کمیته امداد و اقشار کم‌درآمد افزایش یافته و منابعی نیز برای واردات خودرو برای دولت تأمین شده است. بنابراین، من بر این باورم که تغییرات جدی در حوزه منابع و مصارف بودجه مشاهده نخواهیم کرد.
وی همچنین به میزان کسری بودجه لایحه ۱۴۰۴ اشاره کرد و گفت: “کسری” دارای معنای خاصی است و اگر منظور از کسری، کل بودجه کشور باشد، باید بگویم که میزان اوراقی که چاپ می‌شود و مقدار نفتی که به فروش می‌رسد، تقریباً با هزینه‌ها و مصارف همخوانی دارد. ما با فروش اوراق و همچنین منابع حاصل از فروش نفت و یا منابع صندوق توسعه، این کسری را جبران خواهیم کرد. اما اگر منظور از “کسری”، تراز عملیاتی باشد، اگر هدفمندی را از آن کسر کنیم، باز هم حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بدون منابع هدفمندی و تجمیع منابع و مصارف خواهیم داشت. همچنین، اگر بخواهیم هدفمندی و تمامی منابع و مصارف را در یک ظرف جمع‌آوری کنیم، کسری تراز عملیاتی ما به حدود ۱۸۰۰ همت بر اساس جداول دولت خواهد رسید که همان‌طور که اشاره کردم، بخشی از آن به خاطر تجمیع منابع هدفمندی است.
زنگنه در مورد آزاد گذاشتن سقف واردات بنزین برای دولت خاطرنشان کرد: ما سقف واردات بنزین را آزاد نکرده‌ایم؛ بلکه این موضوع جزو اختیارات دولت محسوب می‌شود و نیازی نیست که در لایحه بودجه ذکر شود. دولت بر اساس برنامه هفتم توسعه این وظیفه را دارد که صرفه‌جویی انجام دهد و واردات را کاهش دهد.
وی در پایان در خصوص احتمال افزایش نرخ بنزین گفت: افزایش قیمت بنزین جزو اختیارات دولت است و بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها این اختیار به دولت داده شده است.
خلیج فارس:با مصوبه هیئت وزیران، واردات بنزین سوپر آزاد شد. بر اساس این مصوبه، اشخاص حقوقی مجاز هستند بنزین سوپر وارداتی را با قیمت غیریارانه‌ای توزیع کنند، اما طبق پیگیری‌ها، این مصوبه هنوز وارد مرحله اجرایی نشده است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایسنا، مصوبه هیات وزیران بر اساس ماده ۹ آیین‌نامه اجرایی تبصره ۸ قانون بودجه ۱۴۰۳ بوده که واردات و توزیع بنزین سوپر توسط اشخاص حقوقی دارای مجوز از وزارت نفت با قیمت غیریارانه‌ای آزاد شد. در حال حاضر قیمت بنزین سوپر ۳۵۰۰ تومان است و حال باید دید با توجه به این مصوبه قیمت بنزین وارداتی سوپر به چه صورت محاسبه خواهد شد.
همچنین در خصوص توزیع بنزین سوپر در تهران باید گفت که این بنزین از هفته گذشته توسط شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی آغاز شده است. به گفته کرامت ویس‌کرمی – مدیرعامل این شرکت – روزانه حدود ۳۰۰ هزار لیتر بنزین سوپر در جایگاه‌های منتخب پایتخت عرضه می‌شود. این مقدار معادل ۱۰ محموله است که هدف آن استمرار توزیع به‌منظور پاسخ به تقاضای بالا و بهبود کیفیت سوخت در تهران است.
آدرس جایگاه‌های عرضه بنزین سوپر به‌صورت روزانه در سایت شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه تهران اعلام می‌شود. به این ترتیب، متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سایت، جایگاه‌هایی که بنزین سوپر عرضه می‌کنند را مشاهده و نسبت به سوختگیری اقدام کنند. بنزین سوپر فعلاً در پالایشگاه‌های شازند و اصفهان تولید شده و تمام تولید آن برای تهران در نظر گرفته شده است.
آنطور که اعلام شده در حال حاضر اولویت توزیع، بنزین یورو است که به تمام نقاط کشور فرستاده می‌شود، در این راستا به‌تازگی دولت مصوبه‌ای را ابلاغ کرده که بر اساس آن واردات و توزیع بنزین سوپر توسط اشخاص حقوقی دارای مجوز از وزارت نفت با قیمت غیریارانه‌ای آزاد باشد.
۴ میلیون تومان هزینه یک باک بنزین سوپر
از سوی دیگر خبرگزاری مهر نوشت: برآوردها حاکی از آن است که هر لیتر بنزین سوپر با دلار آزاد نزدیک به ۸۰ هزار تومان می شود که در صورت محاسبه یک باک بنزین ۵۰ لیتری باید ۴ میلیون تومان باید پرداخت کرد.
سوالی که مطرح می‌شود این است که قیمت بنزین سوپر آزاد با کدام قیمت محاسبه می‌شود؟ قیمت بنزین سوپر فوب خلیج فارس حدود ۱.۲ دلار است.
بر همین اساس در صورت محاسبه با نرخ دلار آزاد (۶۶۹۰۰ تومان ساعت ۹ صبح ۲۱ آبان ۱۴۰۳) قیمت هر لیتر بنزین سوپر حدود ۸۰ هزار تومان می‌شود.
اما در صورت محاسبه با قیمت دلار مبادله‌ای (۵۱۴۵۱ تومان ساعت ۹ صبح ۲۲ آبان ۱۴۰۳) نرخ هر لیتر بنزین سوپر تقریباً ۶۱ هزار تومان برای هر لیتر بنزین سوپر پرداخت باید کرد.
بر اساس این گزارش هر لیتر بنزین سوپر با دلار آزاد نزدیک به ۸۰ هزار تومان می‌شود که در صورت محاسبه یک باک بنزین ۵۰ لیتری باید ۴ میلیون تومان و با در نظر گرفتن دلار مبادله‌ای ۳ میلیون و ۵۰ هزار تومان باید پرداخت کرد.
بازخوانی «عقل سلیم» در تحلیل انرژی
خلیج فارس:عباس عبدی اعتماد نوشت: پس از انتشار یادداشت من با عنوان «عقل سلیم کجاست؟» آقای دکتر میکاییل عظیمی – پژوهشگر محترم توسعه ضمن اظهار لطف شخصی – نقدی را با عنوان «کدام عقل سلیم؟» به آن یادداشت نوشته‌اند که موجب سپاس فراوان است. چنین نقد‌هایی می‌تواند به فهم بهتر این موضوع مهم کمک کند. من می‌کوشم که به‌طور دقیق نقد ایشان را پاسخ دهم.
در این یادداشت هم مطابق روشی که به آن اعتقاد دارم – استنباط خودم را از ایده‌های ایشان با نقل مستقیم از یادداشت‌شان مستند می‌کنم. ایشان در ابتدا نوشته‌اند که «بار دیگر و از منظری دیگر به نقد آنچه «پایین بودن قیمت بنزین» می‌داند – انتقاد کرده و توصیه به افزایش قیمت آن داشته است.» اگر اندکی بیشتر دقت می‌شد روشن بود که مساله من در این یادداشت چیز دیگری است و قیمت بنزین بهانه‌ای برای پرداختن به آن است – آن چیز همان فقدان عقل سلیم در سیاستگذاری انرژی در ایران بود. به علاوه نه تنها توصیه به افزایش قیمت بنزین نکرده‌ام – بلکه صریحا هم این را رد کرده‌ام و افزایش‌های قبلی را هم در چارچوب نبودن عقل سلیم توضیح داده و بی‌فایده دانسته‌ام.
این برداشت مثل این است که بنده یادداشت ایشان را در دفاع از وضع قیمت‌های حامل‌های انرژی بدانم که چنین چیزی را حداقل در متن ننوشته‌اند. به علاوه بنزین مساله اول من در حامل‌های انرژی نیست. گاز و برق و گازوییل حتی مهم‌ترند. در ادامه نوشته‌اند که «در سرمقاله مورد بحث آمده است – قیمت تمام شده بنزین در ایران ۸ هزار تومان است…» این نظر آقای رییس‌جمهور درباره بنزین است – من چنین رقمی را به عنوان قیمت تمام شده غیرممکن می‌دانم – خیلی بیش از این است. این رقم حسابداری است. ولی در هر حال منظورم تاکید بر فاصله قیمتی وحشتناک بود.
آقای عظیمی در ادامه نوشته‌اند: «نتیجه‌گیری اصلی سرمقاله نیز حذف یارانه است.» اساسا در هیچ جا به موضوع حذف یارانه به عنوان نتیجه‌گیری اشاره نکرده‌ام. مساله من فقدان عقل سلیم در عرضه تقریبا رایگان انرژی است که از جیب ملت برداشته می‌شود و منت آن را بر مردم می‌گذارند. پولی که از آموزش کودکان و بهداشت مردم و اشتغال جوانان کسر می‌شود و به چاه ویل مصرف انرژی ریخته می‌شود. حتی هزینه تورم ناشی از آن را هم مردم می‌دهند. ایشان سپس به تعریف یارانه پرداخته و به درستی به سلطه انحصار در تمامی فرآیند تولید حامل‌های انرژی در ایران اشاره می‌کند و تاکید بر قیمت تمام شده را نادرست می‌دانند. نمی‌دانم موضوع یارانه از کجای متن بنده درآورده شده است. در یادداشت فقط دو مرتبه از این کلمه استفاده شده آن هم در نقل قول آقای رییس‌جمهور است. از نظر من این نحوه فروش مصداق پرداخت یارانه نیست – بلکه مصداق ناتوانی در سیاستگذاری و اتلاف منابع است.
یارانه معطوف به اهداف مشخص مثل برخی یارانه‌ها به تولید است. به علاوه درست است که بازار داخلی ما رقابتی نیست ولی حامل‌های انرژی تا حدی جز گاز جزو کالا‌های تجارت‌پذیر (Tradable Goods) محسوب شده و قابل خرید و فروش و انتقال جهانی است، به تعبیر دیگر در بازار رقابتی جهانی باید مقایسه شوند. این استدلال نویسنده محترم در مورد خودرو درست است که بازار انحصاری در تولید داخل دارند ولی جلوی واردات را گرفته‌اند تا با قیمت بالای تولید داخل بفروشند.
در حالی که واردات حامل‌های انرژی آزاد است ولی کسی وارد نمی‌کند، چون با قیمت داخل واردات آن عقلایی نیست. اتفاقا برعکس قاچاق هم می‌شود. درباره قیمت پایین و بهره‌وری پایین نویسنده محترم معتقدند باید ابتدا بهره‌وری افزایش یابد و سپس قیمت‌ها واقعی شوند. اما این تحلیل را نادیده می‌گیرد که قیمت پایین انرژی یکی از عوامل اصلی بهره‌وری پایین است. با قیمت‌های دستوری حامل‌های انرژی، انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کارآمد ایجاد نخواهد شد. تجربه جهانی نشان می‌دهد صنایع تنها زمانی به سمت بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌روند که با هزینه‌های واقعی مواجه شوند. نمونه آن مصرف بالای سوخت در خودرو‌های تولید داخل است.
استدلال شده که در شرایط انحصار، افزایش قیمت تنها به معنی انتقال منابع به انحصارگر است. انحصارگر در اینجا دولت است که زیانی از این وضعیت قیمت‌ها نمی‌بیند، چون از جیب من و شما برمی‌دارد. به علاوه قیمت‌های غیرواقعی خود مانع اصلی ورود بخش خصوصی و شکل‌گیری رقابت هستند. هیچ شرکت خصوصی نمی‌تواند در بازاری که قیمت‌ها کمتر از هزینه تمام شده است، سرمایه‌گذاری کند. کدام سرمایه‌گذار حاضر است در پالایشگاه ایرانی سرمایه‌گذاری کند؟ تجربه آزادسازی قیمت در صنایع مختلف نشان می‌دهد واقعی شدن قیمت‌ها معمولا پیش‌نیاز شکست انحصار است.
نویسنده محترم سپس به پرداخت یارانه انرژی‌های فسیلی در کشور‌های پیشرفته اروپایی پرداخته است و نتیجه می‌گیرد که «حال سوال این است که آیا سیاستگذاران کشورهایی، چون هلند، آلمان و کره هم حواس پنجگانه خود را از دست داده‌اند؟» در این مورد باید تذکر داد که آنچه در ایران رخ می‌دهد به لحاظ استفاده از کلمه یارانه با اروپا فقط تشابه لفظی است. در این باره توضیح می‌دهم.
یارانه اروپا به سوخت‌های فسیلی با تصوری که ما از یارانه داریم، متفاوت است. در واقع از طریق تخفیف مالیاتی پرداخت می‌شود و در قیمت‌ها دستکاری نمی‌کنند. ولی ما یارانه‌ها را به صورت مستقیم و با هدف کاهش قیمت سوخت‌های فسیلی برای مصرف‌کنندگان پرداخت می‌کنیم که موجب افزایش مصرف و اتلاف منابع انرژی شده است. اتحادیه اروپا، یارانه‌ها را با هدف حمایت از صنایع خاص یا کاهش اثرات اجتماعی افزایش قیمت انرژی ارایه می‌کند. همچنین در سال‌های اخیر تلاش کرده تا یارانه‌های سوخت‌های فسیلی را کاهش داده و به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کند. به همین دلیل در اغلب اروپا بنزین یا گازوییل زیر ۱/۵ یورو در لیتر پیدا نمی‌شود که بسیار بالاتر از قیمت تمام شده آن است.
فقط در ایران و ونزوئلا و لیبی قیمت زیر ۳ سنت است. چنین چیزی به لحاظ عقلی معقول است؟ مافیای قاچاق آنچنان قدرتمند شده که تعیین‌کننده است، آیا درست است که برای توجیه این وضع فاجعه‌بار در پی پیدا کردن رد یارانه در اروپا باشیم.
در اروپا بخش مهمی از مالیات‌ها از مصرف انرژی گرفته می‌شود. در مواردی این مبلغ خیلی بیش از هزینه تولید است و بخش بزرگ قیمت مصرف‌کننده، مالیاتی است که دولت‌ها از محل فرآورده به آن اضافه می‌کنند. برای نمونه آلمان در سال ۲۰۲۳ از محل مالیات بر انرژی ۳۶.۷ میلیارد یورو به دست آورده است. به‌طور کلی کشور‌های جهان مالیات سنگینی بر فرآورده نفتی اعمال می‌کنند که بسیار بیشتر از هزینه تولید است. به علاوه باید توجه داشت که این کشور‌ها یارانه را در شرایط رقابتی و به صورت هدفمند اعمال می‌کنند و عمدتا برای حمایت از گذار به انرژی‌های پاک است. مقایسه حجم یارانه بدون توجه به ساختار و توان اقتصادی و نظام توزیع درآمد بسیار گمراه‌کننده است.
مساله دیگر مقایسه قیمت بنزین و حداقل دستمزد است که نویسنده محترم به درستی اشاره می‌کنند. اما این استدلال را نادیده می‌گیرد دولتی که بخش عمده منابع خود را صرف یارانه‌های انرژی می‌کند، توان پرداخت دستمزد واقعی به کارکنان خود و حمایت موثر از معیشت مردم را ندارد. این یک چرخه معیوب است که اگر ادامه یابد، عوارض آن بیشتر و بیشتر خواهد شد و راه تغییر آن روز به روز سخت‌تر خواهد شد. فروش در حد رایگان انرژی منابع دولت را می‌بلعد و همین کمبود منابع، توان دولت برای حمایت واقعی از معیشت را کاهش می‌دهد.
به علاوه بیشترین سهم این تفاوت قیمت به جیب پولدار‌ها می‌رود پس بیاییم با یک تیر چند نشان را بزنیم. قیمت‌گذاری را از همه حامل‌های انرژی حذف کنیم. سبد معادل آن را به قیمت‌های موجود به مردم بدهیم تا از مابه‌التفاوت آن به‌طور مساوی بهره‌مند شوند. رقابت را در تولید ایجاد کنیم. امکان حضور بخش خصوصی را در فرآیند تولید فراهم کنیم. در صورت نیاز و بر اساس عقل سلیم برای بخشی از تولید هم یارانه انرژی منظور کنیم. ولی اینها مساله اصلی یادداشت من نبود، بلکه فقدان عقل سلیم مساله محوری بود.
هر اصلاح ساختاری نیازمند نقطه آغاز است و اصلاح قیمت‌ها می‌تواند محرک سایر اصلاحات باشد. البته این گذار باید تدریجی و با حمایت هدفمند از اقشار آسیب‌پذیر همراه باشد که قطعا مطلو‌ب‌تر از وضع فعلی برای آنان است. ادامه وضع موجود منابع ملی را هدر می‌دهد، مانع نوسازی صنعتی می‌شود، فاصله فناورانه ما با جهان را افزایش می‌دهد و مهم‌تر از همه، آینده نسل‌های بعد را به خطر می‌اندازد.
عقل سلیم حکم می‌کند که اصلاحات را از جایی شروع کنیم، قیمت‌های واقعی را محور این اصلاحات قرار دهیم. این مسیر دشوار، اما اجتناب‌ناپذیر است. هر چه بیشتر تعلل کنیم، هزینه اصلاحات بیشتر خواهد شد. در ادامه و در مخالفت با افزایش قیمت به صورت دستوری معتقدم که معمولا دولت‌ها ادعا می‌کنند که اگر قیمت یک کالا واقعی شود منابع حاصل از آن صرف حمایت از اقشار ضعیف یا آموزش یا… خواهد شد. این اتفاق در ایران روی نمی‌دهد و یکی از ریشه‌های بی‌اعتمادی نیز هست. برای همین مردم هم به درستی این ادعا را نمی‌پذیرند و باید اصل کالا را در اختیار خود مردم قرار داد. به ویژه اینکه هزینه حکومت در خیلی جا‌های دیگر هم بالاست بدون اینکه نفعی برای مردم داشته باشد. مثلا بودجه مردم را به صدا و سیما می‌دهند که سودی برای مردم ندارد حتی اجازه داده نمی‌شود که زیان آن بررسی شود یا بودجه بعضی از نهاد‌های خاص و … که بالطبع مردم به این دلایل با افزایش قیمت‌ها موافقت نخواهند کرد.
نکته مهم‌تر اینکه مساله فقط قیمت بنزین به عنوان یک کالا نیست، بلکه هدف اصلی تغییر رویکرد نسبت به اقتصاد است. مشکل وجود قیمت‌گذاری دستوری است که تبعات این قیمت‌گذاری دستوری و قاعده شدن آن در تمام حوزه‌های سیاسی و اجتماعی بازتاب پیدا می‌کند. جنس بنجل را گران می‌دهند و جنس خوب را ارزان قیمت‌گذاری می‌کنند. در مورد نیروی انسانی هم همین گونه قیمت‌گذاری می‌کنند.
سرانجام اینکه چنین تغییرات اقتصادی بدون مشارکت مردم و نیز در غیاب شرایط مساعد اجتماعی سیاسی به نتیجه نخواهد رسید. با بیان این نکات بنزین یک مصداق است برای فهم سازوکار شرایط سیاستگذاری کشور که در زمینه‌های دیگر و کالا‌های دیگر هم دیده می‌شود. دیر یا زود کشور باید با این موضوع مواجه شود. در پایان متذکر باید شد که قیمت پایین حامل‌های انرژی عوارض گوناگونی دارد؛ مصرف بیش از حد انرژی؛ کاهش انگیزه برای بهینه‌سازی و صرفه‌جویی؛ افزایش یارانه‌ها و فشار بر بودجه دولت که در نهایت از جیب ملت برداشته خواهد شد؛ کاهش سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر؛ آلودگی محیط زیست و بالاخره کاهش نوآوری در فناوری‌های پاک از جمله این عوارض است و حتی نابرابری را هم افزایش می‌دهد که معلوم نیست چرا باید چنین تبعاتی را پذیرفت؟ البته در ساختاری که عقل سلیم نتواند کارایی داشته باشد، این سیاست‌ها دور از انتظار نیست.
خلیج فارس: نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس اعلام کرد که در لایحه بودجه ۱۴۰۴ پیشنهادی دولت، افزایش قیمت بنزین پیش‌بینی نشده است و بنزین سال آینده با همین نرخ فعلی عرضه خواهد شد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از مهر؛محمد بهرامی اظهار داشت: بی‌تردید اولویت اصلی دولت و مجلس شورای اسلامی، بهبود معیشت مردم و وضعیت اقتصادی جامعه است. هر اقدامی که باعث نگرانی مردم شود و بر سفره آنها تأثیر بگذارد، با دقت مورد بررسی قرار گرفته و تعیین تکلیف خواهد شد. ما اجازه نخواهیم داد که مردم بیش از این در تنگنای اقتصادی قرار بگیرند.
وی با تاکید بر اینکه واقعیت امر امروزه بحث گران شدن قیمت بنزین به یک دغدغه برای مردم تبدیل شده است، عنوان کرد: اطمینان خاطر می‌دهم که در بودجه سال آینده خبری از گران شدن بنزین نیست و البته امیدوارم در زمینه اصلاح الگوی مصرف سوخت فرهنگ سازی لازم انجام شود تا بخشی از ناترازی را بتوانیم جبران کنیم.
بهرامی با اشاره به ناترازی‌های موجود در بنزین و برق ابراز کرد: در این راستا کمیسیون انرژی مجلس دغدغه مندانه پیگیر بوده و تاکنون نشست‌های مختلفی با مسئولان و متولیان امر از جمله وزیر، معاونان و مدیران عامل شرکت‌های تابعه وزارت نفت برگزار کرده و موضوعات به صورت دقیق و علمی در دست بررسی است.
نماینده مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: اقداماتی در این زمینه انجام شده ولی امکان رسیدن به وضعیت نرمال وجود ندارد، زیرا در گذشته برای افزایش تولید بنزین و برق در کشور تدبیر لازم نشده و رفع این مشکل مشمول زمان خواهد بود و البته نیازمند اعتبار نیز هستیم.
بهرامی خاطرنشان کرد: امیدوارم در سال‌های آینده وضعیت بهتری داشته باشیم، زیرا استارت اقداماتی موثر زده شده است.
خلیج فارس:افزایش قیمت بنزین در سال ۱۴۰۴ تقریباً قطعی است. حداقل سه مقام رسمی در روز‌های اخیر به این موضوع اشاره داشته‌اند تا به قول خودشان ذهن جامعه را آماده کنند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو؛ نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفته قیمت تمام شده بنزین ۴۰ هزار تومان است. این یعنی ادامه فروش بنزین با قیمت هزار و ۵۰۰ تومان یا سه هزار تومان فعلی محال است. علاوه بر این دولت ناچار شده بخشی از ناترازی بنزین را از محل واردات تامین کند. این یکی واقعا زور دارد. پس افزایش قیمت بنزین قطعی است؛ منتها قبل از آن باید سناریو‌های دیگری پیاده کرد. چیزی مثل اختصاص سهمیه سوخت به کد ملی هر ایرانی و تغییر شیوه پرداخت یارانه بنزین. اگرچه این طرح یکبار در مرحله اجرای آزمایشی شکست خورد، اما طراحانش ظاهرا موفق شده‌اند نظر رئیس‌جمهور و تیم اقتصادی دولت را برای اجرای دوباره آن جلب کنند. مسعود پزشکیان هفته پیش از کلیدواژه‌های محبوب طرفداران طرح تغییر یارانه بنزین استفاده کرد و گفت بهتر است یارانه بنزین به همه اختصاص پیدا کند. اما طرح اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی چیست و اجرای آزمایشی آن چه نتایجی رقم زده است؟
یارانه بنزین در حال حاضر فقط به مالکان خودرو اختصاص پیدا می‌کند. کارت سوخت اول هر ماه شارژ می‌شود و هر ایرانی که ماشین نداشته باشد، از دریافت یارانه بنزین محروم است. طرح اختصاص سهمیه بنزین به کد ملی هر ایرانی دست روی این نقطه می‌گذارد و می‌گوید شیوه فعلی پرداخت یارانه بنزین عادلانه نیست.
طرح تخصیص بنزین به کد ملی هر ایرانی اصلاً جدید نیست؛ هر بار بحث بنزین داغ شده آن را به‌عنوان راه‌حل اساسی و مطمئن پیشنهاد داده‌اند. حتی یکبار به شکل پایلوت طرح اختصاص سهمیه بنزین به کد ملی را در برخی نقاط کشور اجرا کرده‌اند.
یارانه بنزین در صورت اجرای طرح اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی، دیگر به ماشین‌ها تعلق نمی‌گیرد. مدافعانش آن را با اسم قشنگ و مجلسی «بازتوزیع یارانه بنزین» جا انداخته‌اند. یارانه بنزین می‌گوید به‌عنوان‌مثال همه ایرانی‌ها ماهی ۲۰ لیتر بنزین به ارزش ۳۰ هزار تومان دریافت می‌کنند.
فروش سهمیه بنزین برای همه افراد، فارغ از اینکه خودرو داشته باشند یا نداشته باشند، امکان‌پذیر است. سهمیه بنزین در کارت‌بانکی سرپرست خانوار منظور می‌شود و مردم می‌توانند با شماره‌گیری کد دستوری یا اپلیکیشن مخصوص از میزان سهمیه خود مطلع شوند.
فروش سهمیه بنزین سختی‌های خاص خودش را خواهد داشت؛ می‌گویند قرار است سامانه‌ای به نام بنزین من راه‌اندازی کنند تا افراد واردش شوند و در صفحه اول روی دو گزینه کلیک کنند. گزینه نخست برای خرید بنزین و گزینه دیگر برای فروش بنزین و انتقال سهمیه به دیگران در نظر گرفته شده است. فروشنده در قبال دریافت وجه می‌تواند سهمیه بنزینش را به کد ملی خریدار انتقال دهد. درصورتی‌که فرد به هر دلیلی از سهمیه بنزین استفاده نکرد، پول آن خودکار به حساب بانکی معرفی شده واریز خواهد شد.
یارانه بنزین در صورت اجرای طرح اختصاص سهمیه سوخت به کد ملی هر ایرانی، در ظاهر به نفع ۵۴ درصد مردم که کارت سوخت ندارند عمل خواهد کرد، اما چه بلایی سر کسانی می‌آید که همین الان صاحب ماشین هستند و در سال‌های گذشته سهمیه بنزین را در کارت سوخت خود تحویل می‌گرفتند؟
یارانه بنزین هنوز قطعی نیست؛ در آخرین به‌روزرسانی‌ها اعلام شده درصورتی‌که سرپرست خانواده دارای خودرو باشد، سهمیه ۶۰ لیتر بنزین را بگیرد، اما سهمیه کل خانوار از آن کسر شود. کمی بعد پیشنهاد دادند برای خانوار پنج نفره، ۶۰ لیتر سهمیه در کارت بنزین و ۴۰ لیتر در کارت بانکی واریز شود و خودرو‌های عمومی، مثل انواع تاکسی خطی و اینترنتی را در کنار ناوگان گازوئیل‌سوز کلاً از طرح مستثنی باشند.
جزئیات اجرای آزمایشی طرح یارانه بنزین
یارانه بنزین اسفند ۱۴۰۰، به طور آزمایشی در کیش عوض ماشین‌ها به مردم پرداخت شد؛ تنها ۷۰ روز بعد با رویت اولین نشانه‌های شکست، دولت این طرح پرحاشیه را کنار گذاشت. خبرگزاری تسنیم درباره دلایل شکست طرح اختصاص بنزین به کد ملی نوشته: طرح جدید سهمیه‌بندی بنزین که بر مبنای اختصاص ۲۰ لیتر سهمیه بنزین به هر کد ملی انجام می‌شود، نه تنها «امنیت انرژی» و «کسری بودجه» ناشی از فروش بیشتر بنزین یارانه‌ای را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، بلکه مخاطرات «درگیرکردن ۸۵ میلیون ایرانی با معاملات بنزینی»، «اتلاف اضافه‌بنزین یارانه‌ای» توزیع‌شده و «تشدید جریان قاچاق سوخت» را در پی خواهد داشت.
یارانه بنزین در نهایت قرار است دولت را از شر بزرگ‌ترین دردسرش یعنی ناترازی بنزین خلاص کند
مدافعان طرح یارانه بنزین می‌گویند اجرای آزمایش در کیش اشتباه بوده، چون بافت اجتماعی آن نمونه مناسبی از کشور نیست. همچنین، چون مردم جزیره کیش، از وضعیت اقتصادی مطلوب‌تری نسبت به سایر مناطق کشور برخوردار هستند، نمی‌توان از آنها انتظار رفتار و واکنش یکسان داشت. محدودیت‌ها، شرایط خاص جغرافیایی و اجتماعی کیش باعث می‌شود مردم به دلیل نداشتن راه خاکی با شهر‌های اطراف خود محدودیت‌هایی در مصرف و مبادله بنزین داشته باشند.
طرح اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی در آن زمان به دست فراموشی سپرده شد تا بعد بررسی نتایج و انجام مطالعات بیشتر، دوباره در یک استان با جمعیت کم، آزمایش شود. روی کار آمدن دولت چهاردهم و حضور مسئولان جدید در وزارت نفت، وزارت تعاون و سایر دستگاه‌های مدیریتی هم‌زمان شده با دوره تازه‌ای از ناترازی بنزین؛ به همین دلیل طرح یارانه بنزین را دوباره از گنجه بیرون کشیده‌اند.
معایب طرح یارانه بنزین
طرح اختصاص بنزین به هر کد ملی، با آنکه قصد خیر دارد و می‌خواهد یارانه بنزین را بین تمام ایرانی‌ها توزیع کند، پیچیدگی‌هایی دارد. همان اول کار باید زیرساخت‌های مخصوص در شبکه بانکی و جایگاه‌های سوخت ایجاد کرد. سیستم قبلی پس از هک‌شدن جایگاه‌های سوخت هنوز نتوانسته سرپا بایستد و ارتباط دستگاه‌های کارت‌خوان با نازل قطع است.
یارانه بنزین از نظر اقتصادی هم نقطه‌ضعف‌هایی دارد؛ الان بنزین دونرخی است و وقتی مردم فروشنده بنزین شوند تنوع قیمت بنزین احتمالاً بیشتر خواهد شد.
یارانه بنزین، ۸۰ میلیون ایرانی را درگیر ماجرای خریدوفروش سهمیه بنزین خواهد کرد. مستحضر هستید وقتی جمعیتی به این بزرگی بخواهند با هم وارد بازار خریدوفروش بنزین شوند، قطعاً قرار است بازار دلالی به وجود بیاید.
یارانه بنزین و اختصاص سهمیه سوخت به کد ملی هر ایرانی ممکن است به کنارگذاشتن زیرساخت کارت هوشمند سوخت منجر شود. لابد به سامانه تازه نیاز داریم و پلتفرمی که مدیریت سهمیه بنزین برای ۸۵ میلیون ایرانی را انجام دهد. یک سیستم بانکی جدید برای نقل‌و‌انتقال پول و تسویه معاملات می‌خواهیم و… سرتان گیج رفت نه؟
یارانه بنزین را باتکیه‌بر شعار‌های عدالت‌محور و برابری تبلیغ می‌کنند. مدافعان و طراحانش می‌گویند، چون دولت بابت هر لیتر بنزین یارانه می‌دهد، عدالت حکم می‌کند تمام مردم ایران، چه صاحب ماشین باشد و چه نباشد، باید مساوی از آن سهم ببرند.
قیمت بنزین در صورت قطعی‌شدن اختصاص سهمیه سوخت به کد ملی هر ایرانی، بر اساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. دولت خودش را محق می‌داند پس از واگذاری یارانه بنزین به مردم، برای جایگاه‌های سوخت قیمت جدیدی تعیین کند.
یارانه بنزین هر نفر می‌تواند ماهی ۱۵ لیتر باشد که اگر با نرخ ۱۰ هزار تومان در بازار آزاد فروخته شود، در بهترین حالت ماهی ۱۵۰ هزار تومان پول می‌شود.
قیمت بنزین آزاد هر چقدر باشد، مالک خودرو‌های آن‌چنانی را اذیت نمی‌کند. آنها برای فرار از دردسر‌های احتمالی حتی حاضر می‌شوند بنزین ۲۰ هزار تومانی در باک خودرو بریزند، اما تکلیف راننده پیکان وانت، نیسان آبی که بار جابجا می‌کنند یا پراید مدل ۱۳۸۳ که در اسنپ مشغول است چه می‌شود؟
یارانه بنزین مشکل کمبود سوخت را حل می‌کند؟
یارانه بنزین در نهایت قرار است دولت را از شر بزرگ‌ترین دردسرش یعنی ناترازی بنزین خلاص کند. با اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی قطعاً متوسط مصرف سوخت پایین خواهد آمد، اما مانند تجربه‌های قبلی دوام این اثر کوتاه‌مدت خواهد بود.
یارانه بنزین در پشت نقاط جذابی که دارد می‌تواند مقدمه‌چینی برای افزایش قیمت بنزین باشد. اگر بدبینانه به ماجرا نگاه کنیم، دلایل متعددی برای مخالفت با یارانه بنزین وجود دارد. ممکن است پیش خودشان فکر کرده باشند ابتدا به هر ایرانی ۱۵ لیتر بنزین بدهند و وقتی حلاوت دریافت یارانه در قالب پول نقد زیر زبانشان مزه کرد، بی‌دردسر قیمت بنزین را بالا ببرند.
یارانه بنزین از این منظر شباهت زیادی به یارانه نقدی دارد؛ طی دو مرحله آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی و گاز و آب و برق، یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان و این اواخر یارانه ۳۰۰ هزار تومانی به حساب مردم واریز شد، اما از این طرف تورم و قیمت‌ها با سرعتی نابرابر به پیش تاختند. شاید بد نباشد از پیشنهاددهندگان طرح اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی بپرسیم توزیع یارانه عمومی دقیقا کی و چه وقت توانسته سطح رفاه جامعه را افزایش دهد و آیا با پرداخت ۲۰ هزار تومان یارانه بنزین، قطعا فقر از بین خواهد رفت؟