خلیج فارس: در میان آثار مسترد شده به ایران از کشورهای خارجی، گلنبشتهها (الواح) دوره هخامنشی، یکی از پرخبرترین و جذاب ترین محموله های برگشتی است که تا کنون در قالب ۶ محموله ایران برگردانده شدهاند. ششمین محموله شامل ۱۱۰۰ قطعه لوح تاریخی به زبان و خط عیلامی، است که پنجم مهر ماه ۱۴۰۳ همزمان با بازگشت مسعود پزشکیان رئیس جمهوری از سازمان ملل متحد آمریکا به کشور بازگردانده شد.
به گزارش خلیج فارس، استرداد این اشیاء تاریخی نتیجه رایزنیهای فشرده وزارتخانه های امور خارجه، میراثفرهنگی و معاونت حقوقی رئیسجمهوری با موسسه شرقشناسی شیکاگو است.
تا کنون و طی پنج مرحله، ۶ هزار و ۸۶۸ قطعه از این الواح در سالهای ۱۳۲۷، ۱۳۳۰، ۱۳۸۴، ۱۳۹۸، ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ به کشور بازگشته است و قرار است مابقی الواح که شامل ۸ هزار و ۱۰۰ قطعه است نیز در مدت ۵ سال آینده به کشور بازگردانده شوند.
گلنبشتهها کجا و کی کشف شدهاند؟
الواح گلی در فاصله سالهای ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ در مجموعه تخت جمشید در یک محل کشف شدند، اما به دلیل فقدان دانش بازخوانی آنها در کشور، طی توافقی به موسسه شرقشناسی آمریکا ارسال شدند تا مورد بازخوانی قرار گرفته و اطلاعات ارزشمند آنها استخراج شود.
این الواح حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره نظم، ساختار و کارکردهای حکومت، خدمات اجتماعی از قبیل بیمه و خدمات ارائه شده به اقشار مختلف اجتماعی از جمله زنان باردار و افراد ناتوان، اطلاعات دیگر زیست اجتماعی، عمومی و خصوصی و اطلاعات عمومی کشور است.
این لوحها با موافقت دولت وقتِ ایران در ۵۰ صندوق چوبی شامل حدود ۲۰۰۰ جعبه مقوایی و چند پیت نفتی که در تخت جمشید به پارافین آب شده آغشته شده بودند، از طریق بوشهر به آمریکا و برای مطالعه و بررسی به دانشگاه شیکاگو امانت داده شد.
در همان زمان، قرارداد و موافقتنامهای نیز تدوین شد که در آن آمده بود «ایران لوحهایی گلی را برای خوانش و رمزگشایی به امانت به دانشگاه شیکاگو که مشغول کاوش تخت جمشید (پارسه، پرسپولیس) است، میسپارد».
حدود ۶۰۰ گل نوشته را استاد عبدالمجید ارفعی (عیلامشناس) را ترجمه کرد حدود ۲۵۰۰ لوح را نیز ریچارد تریدول هَلک (عیلامشناس و آشورشناس)، و تعدادی را هم جرج گلن کامرون (متخصص زبان های شرقی در دانشگاه شیکاگو) خوانش کردند و نتایج آن منتشر شده است.
گلنوشتههای هخامنشی بیشتر اسناد حسابرسی، حسابداری و امور مالیاتی و دستمزدهای کارگران آن زمان هستند که از دوره هخامنشی باقیمانده است، اکثرا به زبان عیلامی و خط میخی است و تعدادی هم به زبان آرانی و فارسی باستان است.
https://www.pgnews.ir/?p=193179