خلیج فارس: مجلس یازدهم در آخرین روزهای خود به موضوعی توجه کرده که سالهاست فعالان و کارشناسان محیطزیست دربارهٔ آن هشدار داده بودند؛ فلرسوزی!
به گزارش خلیج فارس؛ در جلسه اخیر بهارستان، گزارش کمیسیون انرژی در مورد اجرای ناقص تکالیف قانونی مربوط به جمعآوری گازهای همراه مشعل (فلرها) قرائت و با رای موافق نمایندگان مجلس شورای اسلامی به قوه قضاییه ارسال شد.
زیان 3 میلیارد دلاری
مطابق آمار وزارت نفت، میزان سوزاندن گازهای همراه نفت ایران طی سال ۱۴۰۱ بالغبر ۱۸.۴۳ میلیارد مترمکعب (حدود ۱۲ درصد از کل فلرینگ جهان) بوده است.
این حجم از گاز تقریباً برابر با کل صادرات گاز طبیعی ایران در سال ۱۴۰۰ و معادل ظرفیت حدود دو فاز پارس جنوبی است.
با فرض اینکه قیمت گاز فلر معادل میانگین گاز طبیعی صادراتی و حدود ۱۵ سنت بر مترمکعب باشد، عدمالنفع ناشی از سوزانده شدن این مقدار گاز سالانه نزدیک به سه میلیارد دلار در سال است که اهمیت پرداختن به طرحهای بازیابی گاز فلر در ایران را بیشازپیش مشخص میکند.
مشکلات سلامتی برای ساکنان
علاوه بر موارد فوق، سوزاندن این حجم عظیم گاز در کنار اتلاف بخش قابلتوجهی از منابع انرژی اولیه، با انتشار میلیونها تن گاز معادل دیاکسیدکربن، ضمن انتشار گازهای گلخانهای و تغییرات نامطلوب آب و هوایی، موجب آلودگی شدید هوای مناطق تحتتأثیر میشود.
گزارش کمیسیون انرژی با عنوان «اجرای ناقص تکالیف قانونی مربوط به جمعآوری گازهای همراه تولید نفت و مشعل» نشان میدهد فلرسوزی با به خطر انداختن سلامت شهروندان، هزینههای مالی و روانی زیادی را هم برای آنها ایجاد کرده است. این گزارش همچنین دربارهٔ دلایل عدم توجه به فلرسوزی به مواردی اشاره کرده است.
گازهایی که سوزانده می شوند
این گزارش در مقدمه تعریفی از فلر داده است: «گازهای فلر گازهایی هستند که در صنایع نفت و گاز بهصورت گازهای همراه تولیدی یا بهعنوان محصول جانبی در تأسیسات نفت و گاز تولید میشوند. گازهایی که علیرغم اینکه ارزش حرارتی بالایی دارند، عمدتاً بهدلیل محدودیتهایی مانند حفظ ایمنی منطقه، میزان بالای گوگرد، دوری محل استخراج از خشکی، هزینهٔ بالای انتقال گاز و سایر مسائل فنی و اقتصادی در محل تولید سوزانده یا بهاصطلاح فلر میشوند.»
این درحالی است که این گازها کاربردهایی مانند: تأمین سوخت نیروگاهها برای تولید برق، تولید فراوردههای مختلف شیمیایی GTL,GTC و همچنین تبدیل گاز مشعل به سوختهای مختلف از جمله گازوئیل، بنزین، CNG و LPG دارند.
بیشترین سهم فلرینگ در پارس جنوبی است
مطابق آمار وزارت نفت در سال ۱۴۰۰ میزان گاز مشعل تولیدی در شرکت ملی نفت ایران معادل روزانه ۴۱.۷ میلیون مترمکعب، گاز مشعل شرکت ملی گاز ایران معادل روزانه ۸.۸ میلیون مترمکعب (چهار میلیون مترمکعب روزانه در مجموعه پالایشگاههای گازی پارس جنوبی) و گاز مشعل پالایشگاههای نفت که مقدار ناچیزی است.
این گزارش با اشاره به این دادهها میافزاید: «این مقدار فلرینگ، بهطور متوسط سالانه بیش از ۲۵۲ هزار تن دیاکسیدگوگرد تولید میکند که با توجه به محدودیت سرزمینی و موقعیت بستهٔ جغرافیایی بهویژه در منطقهٔ پارس جنوبی، تراکم این حجم از آلایندگی موجب آسیب جدی به سلامت مردم و کارکنان و نیز عوارض محیطزیستی از طریق ترکیب با بخار آب و ایجاد بارانهای اسیدی در منطقه شده است.»
در گزارش کمیسیون انرژی ذکر شده که بیشترین حجم فلرسوزی در پارس جنوبی است: «بیشترین سهم فلرینگ در شرکتهای بهرهبردار مربوط به پالایشگاهها و پتروشیمیهای عسلویه با سهم ۱۴ درصدی است. همچنین استانهای خوزستان، بوشهر و هرمزگان بیشترین سهم را دارند که مجموعاً حدود ۸۰ درصد از کل گازهای مشعل در کشور است.»
ارسال پرونده به قوه قضائیه
وضعیت نامناسب ایران در موضوع فلرینگ باعث شده است این گزارش چنین نتیجهگیری کند: «بررسیهای کمیسیون حاکی از آن است که علیرغم صراحت احکام قانونی در بودجهٔ و برنامهٔ پنجسالهٔ ششم توسعه دربارهٔ الزام وزارت نفت برای اجرای طرحهای جمعآوری گازهای همراه، وزرا و مسئولان وقت از سال ۱۳۹۲ تاکنون به تکالیف موردنظر قانونگذار در این زمینه عمل نکردهاند.
این مسئله علاوهبر تخلف اداری، مصداق تقصیرات قابل رسیدگی در محاکم قضایی به شرح زیر است:
الف: وصف مجرمانه (ترک فعل) با عنایت به مفاد ماده ۵۷۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
ب: تخلف اداری مستند به مفاد ماده ۸ قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی
با توجه به مراتب ذکرشده، مصادیق قصور وزارت نفت و تخلف اداری ناشی از اجرای ناقص احکام قانونی مذکور در این گزارش محرز است که این کمیسیون تقاضای بررسی و ارجاع موضوع به قوهٔ قضائیه برای رسیدگی را دارد.
امیدواریم در قوه قضائیه مشمول زمان نشود
گزارش «خلیج فارس» می افزاید؛ این گزارش با رای موافق نمایندگان به قوه قضائیه ارسال شد که امید می رود مشمول زمان نشود و با توجه به تاثیرات منفی فلرسوزی بر سلامت ساکنان پیرامونی صنایع نفت و گاز، خسارت به محیط زیست و زیان مالی آن به کشور، مقصران اصلی به پای میز محاکمه آمده و تصمیم نهایی به تسریع در جمع آوری فلرها منجر شود.
3 نظرات
یکی از نتایج تحریم
دیگه سرخ و سبز نداره
مدیر عامل فعلی مجتمع گاز پارس جنوبی یکی از بی مسوولیت ترین و بی تخصص ترین فرد در این فاجعه است
فکرکردی براشون مهمه
این کشوراینقدر نعمتهای خدادادی داره که اگه دلسوزی ومدیریت بود سنگفرش خیابونها باید طلا می بود
اینقدرناکارآمدی واختلاس وفرصت سوزی هست بازم کشورسقوط کامل نکرده
بعدش نگاه میکنی خطوط هوایی وریلی اسقاط شده وراههای زمینی هم مربوط به 50سال پیش واینهمه فرصت سوزی وهدررفت منابع که سهم تک تک مردمان کشورهست که دست عده قلیلی هست