دولت پزشکیان

خلیج فارس: سید کامل تقوی‌نژاد، جایگزین علی بهادری جهرمی و «دبیر هیات دولت» شد.

تقوی نژاد متولد 1343 و دارای دکترای سیاست‌گذاری عمومی، کارشناسی برنامه‌ریزی اجتماعی و کارشناسی ارشد مدیریت سیستم‌ها دانشگاه تهران است.
در دهه 80 در حزب مشارکت فعال بود و با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد همانند بسیاری از چهره های عضو و نزدیک به این حزب به حاشیه رانده شد. در ۲۰ سال گذشته اما تقوی نژاد رزومه پرباری در زمینه حضور در سمت های بانکی و اقتصادی دارد.

علاوه بر این، تقوی نژاد پیش از آن نیز در وزارت‌خانه‌های امور اقتصادی و دارایی و وزارت تعاون در دولت خاتمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه گیلان، مدیرکل در مجموعه وزارت کشور، وزارت جهاد سازندگی و سازمان ثبت احوال کشور، فعالیت کرده است.

در ۱۳۹۴ با تأیید هیئت دولت، به ریاست سازمان امور مالیاتی کشور منصوب شد.

خلیج فارس:سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی از احتمال حضور دو نفر از نمایندگان مجلس در دولت خبر داد.

به گزارش «خلیج فارس» به نقل از خبرآنلاین، کمتر از ۲۴ ساعت به حضور مسعود پزشکیان در مجلس برای ارائه لیست نهایی اعضای پیشنهادی کابینه باقی مانده است و گمانه‌زنی‌ها درباره حضور برخی چهره‌ها در لیست نهایی کابینه شدت گرفته است. اما پزشکیان برای تکمیل لیست اعضای پیشنهادی کابینه به مجلس هم نگاهی داشته است؟

علیرضا سلیمی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در پاسخ به این پرسش گفت: شنیدم دو نفر از نمایندگان مجلس به دولت می‌روند. این دو نفر احتمالاً نوری قزلجه و دنیامالی هستند.

خلیج فارس:براساس گمانه زنی‌های خبرگزاری تسنیم منابع خبری تائید کردند که هم‌اکنون حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی محتمل‌ترین گزینه برای وزارت کشور دولت چهاردهم است.

براساس گزارش این رسانه، مصطفی پورمحمدی از بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر و پیروزی آقای پزشکیان، در محافل سیاسی و شبکه‌های اجتماعی برای چند مسئولیت در دولت چهاردهم مورد گمانه‌زنی قرار گرفت که وزارت اطلاعات، دبیر شورای عالی امنیت ملی و وزارت کشور از جمله آن‌ها بود.

احتمال معرفی آقای پورمحمدی به عنوان گزینه پیشنهای وزارت کشور در حال تقویت شدن است و احتمال معرفی ایشان برای دبیری شورای عالی امنیت ملی یا گزینه پیشنهادی وزارت اطلاعات تقریباً منتفی شده است.
مطابق اخباری که در اختیار خبرنگار تسنیم قرار گرفته است، آقای پورمحمدی بعد از دیداری رسمی که جهت تبریک به دفتر رئیس‌جمهور منتخب رفته بود، حداقل ۲ مرتبه به صورت تلفنی با آقای پزشکیان درباره کابینه گفت‌وگو و رایزنی داشته است.

یک منبع آگاه نزدیک به حجت‌الاسلام پورمحمدی نیز ضمن تائید تلویحی این خبر به خبرنگار تسنیم گفت که تیم آقای پزشکیان در حال رایزنی و مذاکره با آقای پورمحمدی است.

خلیج فارس:«قرار است دولت آقای پزشکیان، دولت تمام متخصص باشد، اما برای شکل گیری چنین دولتی، مجلس هم باید نهایت همکاری را انجام دهد تا افرادی رای اعتماد بگیرند که می‌توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.»

 فرارو در گفتگو با عبدالله رمضان زاده، فعال سیاسی اصلاح طلب و سخنگوی دولت دوم اصلاحات به بررسی این موضوعات پرداخته است:
فرارو:دولت پزشکیان چگونه دولتی خواهد بود؟ اگر واقعا دولت او دولت اجماع ملی باشد نقاط ضعف و قوت چنین دولتی چیست؟

رمضان زاده: آقای پزشکیان هیچوقت از عبارت و لفظ «اجماع ملی» برای تشریح دولت آتی خود استفاده نکرده است. این عبارت توسط برخی رسانه‌ها و افراد خاص، به آقای پزشکیان نسبت داده می‌شود تا برداشت مدنظر خود را از این سخن داشته باشند. آقای پزشکیان گفته است که ما باید تلاش کنیم که در کشور اجماع صورت بگیرد. این سخن آقای پزشکیان ضرورتا به معنای حضور همه احزاب و گروه‌ها در کابینه دولت چهاردهم نیست، بلکه ایشان معتقد است باید از افراد توانمند و کارآمد استفاده کرد. نظرات این افراد کارآمد و توانمند اگر از جبهه مخالف ایشان هم باشد می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و همه این‌ها یعنی همراهی و همگامی ملی.

فرارو: با توجه به توضیحاتی که دادید قرار است دولت آقای پزشکیان چه شمایلی داشته باشد؟

رمضان زاده: قرار است دولت آقای پزشکیان، دولت تمام متخصص باشد، اما برای شکل گیری چنین دولتی، مجلس هم باید نهایت همکاری را انجام دهد تا افرادی رای اعتماد بگیرند که می‌توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.

فرارو:آقای پزشکیان اساسنامه‌ای را برای انتخاب افراد تعیین کرده اند و آقای ظریف هم توضیحاتی در خصوص چگونگی روند انتخاب و گزینش افراد ارائه داده اند، فکر می‌کنید این مکانیسم در نهایت منتهی به تشکیل کابینه‌ای شود که دقیقا منطبق بر نظر آقای پزشکیان است؟

رمضان زاده:هیچ امر انسانی صد در صد تحقق پیدا نمی‌کند و طبیعتا ممکن است، آن چیزی که آقای پزشکیان مدنظر دارد، به شکل کامل اجرایی نشود، اما نهایتا این آقای پزشکیان به عنوان رئیس جمهور است که تصمیم نهایی را بگیرد. آن چه که اکنون مهم است، ترکیب فعلی شورا و شکل گیری یک تشکل از افراد همفکر و همراه آقای پزشکیان در جبهه اصلاحات است. در نهایت باید آن چه به عنوان خروجی این همفکری‌ها می بینیم، حاصل اجماع نظر همه کارشناس‌ها باشد. همانطور که خود آقای پزشکیان گفته اند. فراموش نکنیم که آقای پزشکیان باید حق نظر نهایی را با توجه به وضعیت امروز کشور و با توجه به لزوم توازن قوا، در نظر داشته باشد.

فرارو: برخی از چهره‌ها و فعالان سیاسی تاکید دارند که اطرافیان آقای پزشکان سهم خواهی یا اعمال نظر بیش از حد نکنند، چرا این ابراز نگرانی‌ها را شاهد هستیم؟

رمضان زاده: یک واقعیت در دنیای سیاست وجود دارد که می‌گوید افراد فرصت طلب همه جا هستند. این موضوع را که نمی‌توان کتمان کرد. برخی افراد هستند که اصلا هیچ هزینه‌ای را برای فعالیت‌های سیاسی نمی‌پردازند، ولی دوست دارند به عنوان و مقام هم برسند. این طبیعیست که در ستاد آقای پزشکیان و در مجموعه افرادی که به عنوان افراد کارآمد معرفی شده اند، برخی از این نوع افراد هم حضور داشته باشند. این در حالیست که خانم آذر منصوری رسما اعلام کرده اند جبهه اصلاحات هیچ توقع و درخواستی از آقای پزشکیان ندارد و فقط از ایشان حمایت می‌کند و دست آقای پزشکیان برای انتخاب اعضای کابینه باز است.

فرارو: با این شرایط، نرخ حضور اصلاح طلبان در کابینه را در چه حد تخمین می‌زنید؟

رمضان زاده: می‌توان این حدس را زد که اکثر اعضای کابینه آقای پزشکیان به گرایش فکری ایشان که به سمت اصلاح طلبی است نزدیک باشند. این احتمال را بسیار بعید می‌دانم که شاهد حضور اشخاص نزدیک به آقای جلیلی در کابینه باشیم. اما از بین افراد اصولگرا ممکن است چهره‌هایی را در دولت داشته باشیم.

فرارو: آقای جلیلی اخیرا صحبت از «دولت رقیب» کرده و گفته اند «دولت مشغول به کار چه دولت رقیب باشد یا دولت رفیق، همه وظیفه داریم که روند پیشرفت کشور کند نشود و با قدرت ادامه پیدا کند.» منظور از دولت رقیب چیست؟

رمضان زاده: صحبت کردن از دولت رقیب توسط آقای جلیلی باعث تعجب بسیار زیاد من شد، این سخن نه تنها غیرقانونی است بلکه به امنیت ملی کشور لطمه می‌زند و باعث دو شقه شدن جامعه ایرانی می‌شود و باید هر چه سریعتر جلوی این طرز فکر گرفته شود. ایشان پیشتر، لفظ دولت سایه را به کار برده بود که آن هم به معنای استفاده از امکانات ملی برای تشکیلات مورد حمایت ایشان بود. اما بحث دولت رقیب، به معنای شکل گیری تشکیلات جدید است که در چارچوب قانون احزاب در کشور ما تعریف نشده یا بهتر است بگویم هیچ کجای دنیا تعریف نشده. لفظ دولت سایه در برخی کشور‌ها مفهوم دارد، اما دولت رقیب اصلا یک عبارت غیرقابل دفاع است. مگر می‌شود در یک کشور، دو دولت همزمان کار کنند؟ از نظر حقوقی، دولت جزء اصلی حاکمیت است و نمی‌شود دو دولت همزمان در کشورمان داشته باشیم.

خلیج فارس:محمود صادقی اظهار داشت: کمابیش گفته می‌شود که برخی وزارتخانه‌ها از وزرای موجود دولت رییسی انتخاب شوند. من نه موافق این ایده هستم و نه اطمینان دارم که در سطوح بالا این رایزنی‌ها در جریان باشد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از اعتماد، مشروح گفتگو با محمود صادقی فعال سیاسی اصلاح طلب را در ادامه می‌خوانید:

شما درباره مکانیسم انتخاب کابینه به صورت شفاف چطور فکر می‌کنید؟

به نظرم دولت پزشکیان باید تلاش کند، رسانه خود را داشته باشد. این مشکلی است که دولت‌های خاتمی و روحانی هم با آن دست به گریبان بودند. پزشکیان باید از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی همان‌طور که در ایام انتخابات بهره می‌برد، استفاده کند. اما توجه کنید، این برای نخستین‌بار است که دولت منتخبی در ایران، یک چنین فرآیند شفافی را برای انتخاب کابینه پایه‌ریزی می‌کند. به نظر می‌رسد این مکانیسم فرآیند دموکراتیکی است که در آن مشارکت متخصصان و اهالی فن در رشته‌های خاص برای رسیدن به شایسته‌ترین انتخاب به کار گرفته شده است. بدون تردید پس از پایان بررسی‌ها، این مکانیسم را می‌توان آسیب‌شناسی کرد و تجربیات مطلوبی برای آینده از بطن آن، استخراج کرد. البته باید توجه داشت که این انتخاب‌ها درخصوص برخی وزارتخانه‌ها، منوط به مشورت است. ضمن اینکه کسب رای اعتماد مجلس هم مهم است. اما به نظرم آغاز خوبی است. پزشکیان اگر چه اعلام کرده که حزبی نیست، اما مکانیسم درست و معقولی را برای انتخاب کابینه‌اش در نظر گرفته است.

خود شما در کارگروه آموزش و فرهنگ و کمیته آموزش عالی برای انتخاب وزیر و وزرای مرتبط حضور دارید. جزیی‌تر درباره مکانیسم انتخاب افراد نهایی توضیح می‌دهید؟

نخستین قدمی که برداشته شده، انتخاب کارگروه‌ها و کمیته‌های ذیل آن است. من در کمیته آموزش عالی هستم که ذیل کارگروه آموزش و فرهنگ قرار دارد. پس از تشکیل کارگروه و کمیته، دعوت از افراد برای عضویت در این کمیته آغاز شده است. رییس هر کارگروهی، روسای کمیته‌ها را با مشورت شورای راهبری انتخاب می‌کند. روسای کمیته‌ها هم مبتنی بر شاخص‌ها، افرادی را برای گزینش دعوت کرده‌اند. استادان دانشگاه حوزه مورد نظر، وزرای سابق و همچنین انجمن‌های صنفی و تشکل‌های مدنی و سیاسی ذی‌ربط در این کمیته‌ها حضور جدی دارند.

مثلا عضویت من در کمیته آموزش عالی به خاطر این است که دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها بوده‌ام. ضمن اینکه در هر کمیته یک نماینده از جبهه اصلاحات هم حضور دارد. مجمع عمومی جبهه اصلاحات تشکیل شد و این جبهه، نمایندگان خود را برای حضور در این کارگروه‌ها و کمیته‌ها تعیین کردند؛ بنابراین برخی اظهارات درخصوص عدم دخالت جبهه اصلاحات در فرآیند انتخاب اعضای کابینه، چندان مستند نیست؟

نقش طیف‌های مختلف روشن است. یک ترکیب متوازن، حرفه‌ای و متخصص دارد که متشکل از جبهه اصلاحات، سایر افراد متخصص ذی‌ربط، نهاد‌های جامعه مدنی مرتبط با حوزه آموزش عالی و سایر متخصصان است.

جلسات کمیته‌های شما برای انتخاب اعضای کابینه از چه زمانی آغاز شد؟

نخستین جلسه این کمیته در ۱۹ تیرماه برگزار شد. نخستین اقدام این کمیته، بحث درباره شاخص‌ها بود که در چند زمینه شاخص‌های فردی، سوابق علمی-تخصصی، سوابق مدیریتی، رویکرد‌ها و سوابق سیاسی رزومه افراد را جمع‌آوری کرد. در ادامه فراخوان‌هایی برای ۱۰۰ نفر از استادان دانشگاه، مدیران عالی حوزه مورد نظر و… صادر شد تا نظرات خود را مطرح کنند. در مرحله بعد، وزن‌دهی به این محور‌ها بود که به صورت آنلاین و الکترونیک صورت گرفت. این داده‌های اطلاعاتی استخراج شد، در جلسات حضوری نهایی شد و نهایتا به مطرح کردن مصادیق برای سمت وزارت منتهی شد. در این مرحله هم اعضای کمیته می‌توانند شخصا بین ۵ تا ۷ نفر افراد را پیشنهاد کنند.

آیا ضابطه‌ای برای انتخاب اعضا در نظر گرفته شده تا شاهد حضور افراد غیرمتخصص و غیرمرتبط نباشیم؟

بله، ضابطه‌ها و باید‌ها و نباید‌های مورد نظر توسط شورای راهبردی اعلام شده تا خروجی کمیته‌ها مبتنی بر یک ایده معقول باشد. ازجمله اینکه یک نفر از زنان باید در این لیست‌ها حضور داشته باشد. از اقوام، جوانان، استادان دانشگاه و… نیز باید در این لیست‌ها حضور داشته باشند. میانگین ۵۵ سال هم برای انتخاب‌ها تعیین شده است. نهایتا در هر کمیته ۵ چهره باید ازسوی کمیته‌ها به شورای راهبری اعلام شود. حداکثر ۶۰درصد لیست از وزرای سابق خواهد بود تا چهره‌های جدید فرصت عرض‌اندام داشته باشند. از احزاب و سایر نهاد‌های جامعه مدنی مانند تشکل‌ها و انجمن‌های صنفی و علمی خواسته شده تا نفرات مورد نظر خود را معرفی کنند. این روند معرفی وزرا تا روز سه‌شنبه ۲۶ تیر هم ادامه داشت. کمیته آموزش عالی تا ۲۷ تیر ماه بررسی‌های خود را ادامه داده و نهایتا تا روز پنجشنبه ۲۸ تیر ماه، فهرست نهایی به شورای راهبری ارسال می‌شود. پس از عبور از صافی‌های نهایی لیست موردنظر به رییس‌جمهور برای انتخاب ارائه می‌شود.

روسای کارگروه‌ها شامل چه افراد و گزینه‌هایی هستند؟

به طور کلی روسای کارگروه‌ها عضو شورای راهبری هستند. کارگروه ما که آموزش و فرهنگ است، سیدرضا صالحی امیری است. رییس کارگروه اجتماعی، علی ربیعی و رییس کارگروه زیربنایی، علی عبدالعلی‌زاده است. رییس کارگروه سیاسی و امنیتی هم محمدجواد ظریف است. افراد شورای راهبری به ظریف معرفی شده و از طریق ظریف به شورای راهبری اضافه می‌شوند.

یکی از موضوعاتی که همزمان با شکل‌گیری دولت‌های اصلاح‌طلب و میانه‌رو مطرح می‌شود، شکل‌گیری دولت‌های در سایه و رویکرد‌های دوگانه حاکمیتی است که مانع تحقق اهداف و مطالبات مردم می‌شوند. سید محمد خاتمی از این مانع‌تراشی‌ها ذیل عنوان هر ۹روز یک بحران و حسن روحانی با عنوان هر روز یک بحران یاد می‌کردند. این کلونی‌های مشکل‌تراشی این روز‌ها هم با قدرت در حال شکل‌گیری هستند. خطر این گروه‌ها در مسیر پیشرفت کشور چقدر جدی است؟

تشکیل دولت‌های در سایه یا shadow cabinet، در بریتانیا و سایر کشور‌ها یک سنت قدیمی و معقول و یک حرکت مدنی و متمدنانه است. احزابی که در اقلیت هستند، کابینه در سایه تشکیل داده و تلاش می‌کنند در مسیر رشد کشور سهیم باشند. آن‌ها آمادگی خود را حفظ می‌کنند تا در فرصت دوباره‌ای که به قدرت می‌رسند، آمادگی و اطلاعات لازم را داشته باشند. این رویکردی پذیرفته شده در فضای سیاسی کشورهاست. وزرای دولت‌های در سایه اعلام می‌شود و آن‌ها برنامه‌های موردنظر را دنبال می‌کنند. این حرکت مجموعا در نظام‌های حزبی رعایت می‌شود، چراکه هم باعث تقویت احزاب می‌شود و هم منافع ملی را محقق می‌کند.

این نوع تصمیم‌سازی‌های معقول، اما در عرصه سیاسی ایران جایگاهی ندارند، چراکه احزاب در ایران جایگاه مناسبی نداشته، به رسمیت شناخته نمی‌شوند و عملکرد شفافی هم ندارند. از سوی دیگر با استفاده از اهرم‌های قدرتی که در احزاب وجود دارد، امور پیش می‌روند. مداخلاتی که دولت‌های پنهان دارند، منابع مالی و انسانی که دارند، باعث می‌شود عنوان دولت پنهان شایسته آن‌ها باشد. این دولت‌های پنهان با استفاده از اهرم‌های خارج از حیطه رسمی در کار دولت مستقر، دخالت می‌کنند. این رویکرد تخریبی نه تنها امر مدنی نیست، بلکه کاملا ضدمدنی است. این طیف‌ها در فعالیت‌های مرسوم دولت منتخب مانع ایجاد می‌کنند. خطر این طیف‌ها از این منظر جدی است که دستی در کلونی‌های قدرت و ثروت دارند و با استفاده از این ظرفیت‌ها دولت منتخب را به حاشیه می‌رانند. مثلا این طیف‌های تندرو در برخی نهادها، حضور جدی دارند و این حضور را به پایگاهی برای فشار بیشتر به دولت منتخب قرار می‌دهند.

این روند جدا از خبرگزاری‌ها، سایت‌ها و لشکر سایبری و رسانه‌های متعددی است که این دولت‌های پنهان دارند. از این امپراتوری رسانه‌ای استفاده می‌کنند تا عملکرد دولت منتخب را زیر سوال ببرند. تصاویر غیرواقعی و تحریک‌آمیز از دولت مستقر منتشر می‌کنند تا نهایتا ساختار قدرت را یکدست دراختیار بگیرند. از سایر حوزه‌های نفوذ خود مانند نهاد‌های شبه نظامی و سایر بخش‌ها و نهاد‌ها بهره‌برداری می‌کنند تا ابتدا قدرت فعلی آن‌ها حفظ و سپس سایر ارکان قدرت را نیز به دست بگیرند. این طیف‌های افراطی و تندرو نهایتا، اما به ضد سیستم بدل شده و حتی در برابر نظام حکمرانی هم رویکرد تخریبی خود را در پیش می‌گیرند.

این روز‌ها بحث‌های زیادی صورت می‌گیرد که پزشکیان به دنبال شکل‌دهی به دولت وحدت ملی با حضور چهره‌هایی از دولت سیزدهم و اصولگرایان افراطی است. این رویکرد انتقاداتی در پی داشته و برخی معتقدند که دولت اصلاحات باید رنگ و بوی اصلاح‌طلبی داشته باشد. نظر شما چیست؟

کمابیش گفته می‌شود که برخی وزارتخانه‌ها از وزرای موجود دولت رییسی انتخاب شوند. من نه موافق این ایده هستم و نه اطمینان دارم که در سطوح بالا این رایزنی‌ها در جریان باشد. البته طبیعی است که در جریان رایزنی‌ها موضوعات مختلف مطرح شوند و افراد گوناگون پیشنهاد شوند، اما معتقدم موضوعی که برای پزشکیان و شورای راهبری مهم است، شاخص‌های افراد است. این شاخص‌ها باید شاخص‌های تخصصی باشند و به تناسب رویکرد فرد موردنظر با گفتمان پزشکیان باشد.

اگر این شاخص‌ها به گفتمان پزشکیان نزدیک باشد، فرقی ندارد از کدام حزب و جریان سیاسی باشد. البته دولت وحدت ملی به معنای دولت ائتلافی نیست، بلکه منظور از وحدت، اتحاد در سطح راهبردی، ایجاد تعامل‌ها و رویکرد‌های مشترک در مسیر توسعه کشور است. در گفتمان پزشکیان ذکر شده که منافع ملی بر منافع فردی و جناحی ارجحیت دارد. موضوعی که همگی باید نگران آن باشیم، عدول از این شاخص‌هاست. گرایش پزشکیان توافق و اجماع‌سازی است، اما اینکه این رویکرد به صورت مصداقی چگونه محقق می‌شود، بحث دیگری است.

خلیج فارس:آذری جهرمی: دولت پزشکیان دولت در آفتاب خواهد بود و آرامش و سایه را برای مردم خواهد خواست