محمد آبزن

محمد آبزن

بندر گناوه، این بندر جنوبی پررفت وآمد، با وجود ظرفیت های فراوان نظیر دریا، ساحل، بازرگانی و فرهنگ غنی بومی، سال هاست که گرفتار بحران مزمنی به نام بی برنامگی مدیریتی و بی توجهی زیرساختی است. شهری که می تواند یکی از قطب های گردشگری جنوب کشور باشد، اکنون بیشتر شبیه به یک توقفگاه خسته برای خریدهای کیلویی و مسافرت های سرگردان است تا مقصدی برنامه ریزی شده و جذاب.

در ایام پر سفر مانند نوروز، وضعیت گناوه حتی از یک روستای گردشگرپذیر کوچک نیز پایین تر است. مسافران ناچارند در خودرو بخوابند یا در حاشیه خیابان ها چادر بزنند، اقامتگاه مناسب نیست، سرویس بهداشتی کافی نیست، حتی یک کمپ سامان یافته هم وجود ندارد. این در حالی است که گناوه سالهاست مقصد گردشگری برای هزاران نفر از استانهای مرکزی و جنوبی ایران است.

در حوزه گردشگری دریایی هم اوضاع بهتر نیست. شناورها فرسوده اند، خدمات دریایی گران و ناکارآمد است و امکانات ساحلی تقریباً به حال خود رها شده است. زیرساختهای حمل ونقل زمینی نیز آنقدر ضعیفند که خود یک عامل بازدارنده برای گردشگر به حساب می آیند.

تولید محتوای ضعیف و تبلیغات سطحی

یکی دیگر از گره های کور گردشگری در گناوه، ضعف شدید در تولید محتوای گردشگری و اطلاع رسانی مؤثر است. نه تنها هیچ برند یا روایت منسجمی از این شهر ساخته نشده، بلکه بسیاری از محتواهای موجود نیز کلیشه ای، تکراری و بی روح هستند. عکس هایی از ساحل بدون هیچ توضیح، ویدیوهایی بدون جذابیت روایی، و مطالبی که حتی روی موتورهای جست و جو به سختی پیدا می شوند. نه نقشه راهنمای شهری، نه معرفی درست جاذبه های فرهنگی و نه تقویم مناسبت های بومی در دسترس گردشگر قرار دارد.

در عصر دیجیتال، گناوه هنوز به شکل سنتی و منفعلانه به دیده شدن امید دارد؛ در حالی که شهرهایی با منابع کمتر، با تولید محتوای خلاق و هدفمند، خود را در سبد گردشگری کشور تثبیت کرده اند.

در کنار اینها، بروکراسی اداری پیچیده و فرساینده نیز سرمایه گذاران گردشگری را فراری داده است. گرفتن مجوز اقامتگاه، بهره برداری از زمین های ساحلی یا راه اندازی خدمات گردشگری، به اندازه ای دشوار است که بسیاری عطای کار را به لقایش می بخشند.

در چنین شرایطی، جای تعجب ندارد اگر روزی برسد که گردشگری از گناوه نه تنها کوچ کند، بلکه خاطره ای بد برای مسافران بسازد.

نجات گناوه از موج سواری روی مشکلات

اگر مسئولان واقعاً به جایگاه گناوه در آینده گردشگری کشور اهمیت می دهند، توسعه گردشگری در این بندر باید به یک پروژه ملی تبدیل شود.

در این خصوص پیشنهادهای زیر قابل پیگیری است:

– اقامتگاههای موقت و دائمی با حمایت دولت و بخش خصوصی ایجاد شود.

– ناوگان حملونقل دریایی و جادهای نوسازی و ایمنسازی شود.

– پایگاه امداد و نجات دریایی فوری احداث شود.

– موانع اداری برای سرمایهگذاری حذف گردد.

– و مهمتر از همه، تولید محتوای حرفهای و معرفی هوشمندانه شهر در فضای مجازی و رسانهها به جریان بیفتد.

گناوه باید انتخاب شود، نه تصادفاً دیده شود. در غیر این صورت، گردشگری در گناوه با واقعیت خداحافظی خواهد کرد.

در این زمینه

• اهرم؛ گنجینه‌ای در جنوب که کسی برایش نقشه نکشیده!

محمد آبزن

در جنوب ایران، شهری آرام و مهجور به نام اهرم قرار دارد؛ مرکز شهرستان تنگستان در استان بوشهر؛ شهری با طبیعتی گرم، نخل‌هایی سرافراز، آبگرمی شفابخش و قلعه‌ای تاریخی.

با این همه، نام اهرم در میان مقاصد گردشگری کشور تقریباً شنیده نمی‌شود. چرا؟ پاسخ ساده است: این شهر با وجود ظرفیت‌های ارزشمند، هنوز هیچ نقشه و برنامه‌ای برای معرفی خود ندارد.

آبگرم اهرم؛ جوششی بی‌ثمر

آبگرم گوگردی اهرم، یکی از چشمه‌های مهم درمانی در جنوب ایران است. خواص آن برای پوست، مفاصل و برخی بیماری‌های مزمن، سال‌هاست که شناخته‌شده است. اما امکانات رفاهی و زیرساختی اطراف چشمه در حداقل‌ترین سطح باقی مانده‌اند: فضای بهداشتی نامناسب، نبود سایه‌بان و محل استراحت برای خانواده‌ها، و عدم وجود اقامتگاه یا راهنمایی گردشگری، باعث شده که این منبع طبیعی گردشگری به جای جذب گردشگران، تنها مورد استفاده‌ی محدود محلی قرار گیرد.

قلعه کلات؛ نگهبان خاموش تاریخ

در غرب شهر، قلعه‌ی کلات با دیوارهای سنگی و معماری قاجاری، نماد گذشته‌ی نظامی این منطقه است. این بنا ظرفیت تبدیل به یک موزه یا مسیر گردشگری تاریخی را دارد، اما هیچ امکانات توضیحی، حفاظتی یا فرهنگی در اطراف آن دیده نمی‌شود. بسیاری از مسافران حتی از وجود آن بی‌خبرند، و آن‌ها که به دیدنش می‌روند، اغلب با درهای بسته و دیوارهایی تنها روبه‌رو می‌شوند.

خرمای کبکاب؛ طلای شیرین نخلستان‌ها

در کنار تاریخ و طبیعت، اهرم یک محصول ارزشمند هم دارد: خرمای کبکاب. این رقم خوش‌خوراک، نرم و پرفروش از نخلستان‌های اطراف اهرم برداشت می‌شود و یکی از خرماهای صادراتی با کیفیت ایران است. اما نبود فرآوری صنعتی، بسته‌بندی حرفه‌ای و برندسازی و تولید محتوای برنامه ریزی شده در مدیا، باعث شده سهم اصلی این ثروت شیرین به دست واسطه‌ها برسد، نه کشاورزان یا تولیدکنندگان محلی.

آبگرم میراحمد؛ چشمه‌ای درمانی اما قاتلی خوش رنگ ولعاب

آبگرم میراحمد، یکی از چشمه‌های گوگردی فعال در حاشیه اهرم، با وجود پتانسیل درمانی بالا، در وضعیت ایمنی نگران‌کننده‌ای قرار دارد. نبود نرده‌کشی، سکوهای استاندارد، مسیرهای سنگ‌فرش‌شده و نور کافی در ساعات عصر، باعث شده حضور در محوطه برای خانواده‌ها، سالمندان یا حتی کودکان با خطر همراه باشد.

لبه‌های حوضچه طبیعی لغزنده و فاقد حفاظت محیطی‌ست و هیچ‌گونه علائم هشدار یا تابلوهای ایمنی نصب نشده‌اند. این چشمه نه‌تنها فاقد زیرساخت گردشگری است، بلکه از حداقل الزامات ایمن‌سازی نیز بی‌بهره مانده و به‌جای یک جاذبه گردشگری، به نقطه‌ای پرخطر و گاها کشنده در این شهر تبدیل شود.

سکوت در فضای مجازی؛ بزرگ‌ترین خلأ امروز اهرم

در دورانی که مقاصد گردشگری با یک کلیپ یا کمپین دیجیتال مطرح می‌شوند، اهرم تقریباً هیچ حضوری در فضای مجازی ندارد. ویدیوهای حرفه‌ای، پیج‌های به‌روز، یا حتی محتوای ساده‌ی معرفی جاذبه‌ها وجود ندارد یا به‌روز نیست. این شهر، با تمام زیبایی‌اش، در فضای آنلاین گم شده است؛ بی‌صدا، بی‌محتوا و بی‌برنامه.

پایان باز
اهرم، گنجی واقعی در جنوب است، اما گنج وقتی ارزش پیدا می‌کند که نقشه‌ای برای رسیدن به آن باشد. این شهر هنوز منتظر نگاه جدی‌تر، برنامه‌ریزی هوشمندانه‌تر و روایت‌گری حرفه‌ای‌تر است—چه در دنیای واقعی، چه در دنیای دیجیتال.