با افغان‎ها چه کنیم؟

حسن مرادی

در رسانه ها و شبکه های اجتماعی بعضا فیلم ها و عکس های مختلفی از ورود غیرقانونی تعداد زیادی مهاجرین افغان در مرز، تعداد زیاد نان خریداری شده توسط آنها و… منتشر می شود.

مثل خیلی از مسائل دیگر مجموعه حاکمیت کشور و مردم در مقابل این مقوله نیز بلاتکلیف و سردرگم است.

6 دغدغه اصلی درباره افغان ها عبارتند از:

1. خلا قانون جامع و منسجم در خصوص مهاجرین

2. عدم اجرای قوانین فعلی و ورود بی حساب و کتاب مهاجرین غیرقانونی

3. شرایط بد اقتصادی و وجود صدها یارانه پنهان در زمینه های آموزش، درمان، موادغذایی، حامل های انرژی و…

4. اشتغال پایین و آمار بالای بیکاری در جامعه و ترس از تصاحب مشاغل توسط مهاجرین

5. آمار بالای زاد ولد مهاجرین و ترس از تغییرات گسترده جمعیتی و تبعات اجتماعی آن

6. دغدغه های امنیتی و بزهکاری های ناشی از عدم هویت مهاجرینی که هویت شان در جایی ثبت نشده و…

به گفته وزیر کشور حدود ۵ میلیون تبعه افغان در ایران حضور دارند، از این بین عده ای قانونی و عده‌ای غیرقانونی وارد کشور شده و در شهرهای مختلف سکونت گزیده و به مشاغل گوناگون مشغول هستند. در ابتدا عموماً برای مشاغل سطح پایین و سخت به کار گمارده می شدند، اما با گذشت زمان و مهارت آموزی، در کارهای تخصصی، فروشگاه‌ها و بازار مشغول شده اند.

راه حل چیست؟

بهترین راهکار به جای نفرت پراکنی، بلاتکلیفی و بی عملی، پذیرش واقعیت موجود است. ایران باید برای این اتباع قوانین خاص را مصوب و از تجربیات سایر کشورها استفاده کند.

در این خصوص پیشنهادات زیر مطرح است:

1. تصویب قانون جامع در خصوص ورود، اقامت و کسب و کار مهاجرین افغان

2. ساماندهی و احراز هویت مهاجرین و جامعه پذیری آنها (تفاوت آمارها از 5 تا 10 میلیون و نداشتن آمار دقیق، خود اولین مشکل است)

3. قراردادن شرط افتتاح حساب در بانک های ایرانی با نام شخص و بلوکه کردن مبلغی به طور مثال 100 میلیون به ازای هر خانواده ( به صورت تقریبی با در نظر گرفتن 1 میلیون فرد مستقل یا خانواده مبلغی بالغ بر 100 هزار میلیارد تومان می شود)

4. الزام به پرداخت حق بیمه و مالیات با توجه کسب و کارشان (به صورت تقریبی با در نظر گرفتن 1 میلیون فرد و پرداخت 1 میلیون تومان حق بیمه ماهانه مبلغی بالغ بر 1 هزار میلیارد تومان به صندوق های بازنشستگی که عموما ورشکسته هستند تا چه میزان می تواند به صندوق ها کمک کند، همین مقدار را در خصوص مالیات هم در نظر بگیرید جمعا 2 هزارمیلیارد تومان ماهانه)

5.  از سنین پایین آموزش ببینند تا در جامعه ایران از نظر فرهنگی و اجتماعی همگن سازی شوند و نسل جدید آنها به عنوان ایرانی- افغانستانی بتوانند در ایران زندگی کنند (مانند جمعیت ارامنه که سالها در ایران زندگی می کنند)

6. گذراندن دوره های فنی و حرفه ای و دوره های تخصصی و اضافه شدن به جمعیت ماهر کشور و کمک به اقتصاد (مشکل اصلی نرخ بیکاری کشور مربوط به اقشار تحصیل‌کرده و دانشگاهی است)

7. تصویب جرایم سنگین و بازدارنده برای افراد و کارفرماهایی که به مهاجرین غیرقانونی کار و مسکن می دهند.

8. حذف یارانه های غیرمستقیم و پرداخت یارانه به مردم تا در کنار برقراری عدالت به نفع دهک های پایین، معضل یارانه های پنهان به مهاجرین غیرقانونی نیز حل شود.

موارد بالا تنها بخشی از اقداماتی که می توان با انجام آن این تهدید را به یک فرصت تبدیل کرد و مهاجرین نیز با پذیرش این فرآیند در کنار مردم زندگی کرده و با پرداخت هزینه های عمومی بصورت قانونی، از خدمات عمومی نیز استفاده خواهند کرد، بخشی از آنها که به این شرایط تن نمی دهند نیز به کشور خود دیپورت (بازگردانده) می شوند.