محمدرضا عارف

خلیج فارس:محمدرضا عارف دوشنبه گذشته در جلسه شورای عالی اقتصاد با گلایه از منتقدان دولت گفت: «در این چند ماه که از آغاز دولت می‌گذرد، حتی اگر حمله غیرمنصفانه‌ای هم به دولت صورت گرفت، پاسخ ندادیم، قصد ما این است که این مسیر را همچنان دنبال کنیم و این سکوت آگاهانه دولت و وزرای عزیز، بسیار پسندیده است، اما اگر این بی انصافی‌ها ادامه پیدا کند، در گام اول تذکر می‌دهیم، اما اگر باز هم ادامه یافت، آنوقت مجبور می‌شویم که برای مردم بازگو کنیم که شرایط وزارتخانه‌هایی که تحویل گرفتیم چگونه بوده است، ما نمی‌خواهیم کاری کنیم که مردم نگران شوند.»

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، او در ادامه از تریبون‌دارانی که دولت را از پشت تریبون‌های عمومی نقد غیرمنصفانه می‌کنند، انتقاد کرد و گفت: «متاسفانه بعضی از عزیزانی که تریبون‌های عمومی در اختیارشان است و توقع می‌رود به مردم دلگرمی بدهند، بی انصافی می‌کنند، از آنها باید پرسید تا سه ماه قبل کجا بودید؟ حداقل انصاف داشته باشید.»

مسعود پزشکیان از ابتدایی که رئیس‌جمهور شد بنایی برای ادامه سنت «تقصیر دولت قبل است» نداشت. سه ماه از حضور رسمی پزشکیان و استقرار دولت چهاردهم می‌گذرد، اما پزشکیان و اعضای دولتش ضمن بیان مشکلات، از این که ویرانه تحویل گرفته‌اند صحبتی نکردند. چرا می‌گوییم سنتی تحت عنوان «تقصیر دولت قبل است» وجود دارد؟ روحانی تا مدت‌ها همه چیز را تقصیر دولت احمدی‌نژاد می‌دانست، دولت سیزدهم همه چیز را بر گردن روحانی می‌انداخت. پزشکیان شاید تنها انتقاد مستقیمی که کرده است آن زمانی بود که در گفتگوی تلویزیونی گفت «می‌گویند ما وارث چیز خوبی شدیم، اما پولی در آن نیست.» به نظر می‌رسد پزشکیان این رویه را بر دولت حاکم کرده است.

عارف چه کسانی را خطاب قرار داد؟

معاون اول رئیس‌جمهور در این صحبت‌های کوتاه خود، از کسانی گلایه کرد که دولت سه ماهه پزشکیان را از پشت تریبون‌های عمومی به صورت غیرمنصفانه نقد می‌کنند و از آنها می‌پرسد که در سه سال گذشته یعنی دوره ریاست‌جمهوری سیدابراهیم رئیسی از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ کجا بودند. احتمالاً خطاب عارف به برخی تریبون‌های نمازجمعه در کنار مطبوعات و رسانه‌های متکی بر بودجه عمومی کشور و برخی نماینده‌های تندروی مجلس است که بدون توجه به شرایط وخیم ایران، اگر گرانی رخ می‌دهد یا وضعیت بغرنجی وجود دارد، همه چیز را بر گردن دولت چهاردهم می‌اندازند.

نکته این است که طرف مقابل با راهبرد استفاده از سرمشق «تحویل اسب زین‌شده» به دولت چهاردهم، تلاش می‌کند همچنان دولت سیزدهم را سفید نگه دارد. دولتی که بر خلاف آنچه آنها می‌گویند، نه سیاه مطلق و نه سفید است. بلکه خاکستری بوده و مجموعی از تصمیمات و عملکرد خوب و بد را مانند تمام دولت‌های پیشین و فعلی کنار هم دارد. کیهان در پاسخ به محمدرضا عارف نوشت: «نیازی به لب باز کردن نیست، همه مردم با چشم خود و با همه وجود دستاورد‌های معجزه‌گونه دولت شهید رئیسی را دیده و درک کرده‌اند و نیازی نیست که آقای عارف برایشان توضیح بدهد!»

بخش دیگری از صحبت عارف احتمالاً به شخص مرحوم سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید کشورمان برمی‌گردد. چرا که می‌گوید: «ما در این مدت به دقت مراقبت کردیم تا هیچگونه نقد غیرمنصفانه‌ای خصوصا هنگامی که مسئله افراد و شخصیت افراد مطرح بود، صورت نگیرد، چرا که براین اعتقادیم که درغیاب افرادی که حضور ندارند، نباید آنها را نقد کرد.»

چرا می‌گوییم صحبت عارف احتمالاً به مرحوم رئیسی اشاره دارد؟ چون تمام مدیران دولت سیزدهم حاضر هستند و اتفاقاً در رسانه نیز از خود دفاع می‌کنند یا دست به انتقاد می‌زنند که قطعاً حق آنان است؛ بنابراین تنها فردی که می‌تواند منظور عارف باشد شخص رئیس دولت سیزدهم است و به نظر می‌رسد با توجه به شرایط خاصی که منجر به درگذشت او شد و ملاحظاتی که وجود دارد، دولت چهاردهم از بیان برخی مسائل پرهیز می‌کند.
چه مسائلی وجود دارد؟

با توجه به شرایط کشور و وخیم بودن وضعیت اقتصادی و محل بیان این نکات که شورایعالی اقتصاد بود، به نظر می‌رسد که همین حوزه مد نظر معاون اول رئیس‌جمهور قرار گرفته باشد. صحبت روشن و جامعی از آنچه تحویل گرفته شد تا کنون مطرح نشده که البته همین عدم شفافیت در وضعیت مورد انتقاد هواداران پزشکیان قرار گرفته است. بعد از انتشار این صحبت‌های محمدرضا عارف، به غیر از تندرو‌ها که واکنش‌های همیشگی را نشان دادند، فعالان رسانه‌ای و کاربران در شبکه‌های اجتماعی که در زمره هواداران پزشکیان دسته‌بندی می‌شوند از معاون اول گلایه کردند که چرا نسبت به انتشار وضعیت کشور کوتاهی می‌کنند. در حالی که وعده رئیس‌جمهور این بود که شرایط را صادقانه با مردم در میان بگذارد.

به نظر می‌رسد با توجه به ناترازی‌های کشور در حوزه انرژی، بانک‌ها، سوخت به ویژه بنزین، صندوق‌های بازنشستگی، زیرساختی، وضعیت ارزی و تحریم‌ها و این که همچنان مانند دولت سیزدهم، این دولت نیز مجبور است به خاطر شرایط کلان کشور اقدام به افزایش قیمت‌ها کند، نیاز باشد که ریاست‌جمهوری وضعیت فعلی را به طور شفاف با مردم در میان بگذارد. شاید پس از آن مشخص شود که اسب زین‌شده‌ای وجود ندارد.

خلیج فارس:سخنان معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه شورای اقتصاد که طی آن از اظهارات غیرمنصفانه نخبگان علیه دولت انتقاد کرده بود، بازتاب گسترده‌ای داشت.

روزنامه ایران نوشت:منتقدان بدون توجه به محتوای سخنان، در واکنش‌هایی شتابزده تلاش کردند دولت را به فرافکنی متهم و مدعی شوند دولت خلاف استراتژی وفاق، مسیر حاشیه را انتخاب کرده است.

این رسانه‌ها که طی چند سال اخیر همواره مشکلات کشور را ناشی از عملکرد دولت روحانی به‌عنوان مسبب همه ناکارآمدی‌های نظام ارزیابی می‌کنند، به معاون اول رئیس‌جمهور توصیه کردند «حتماً باید درمورد عملکرد افتخارآفرین شهید رئیسی صحبت کند!»

این در حالی است که عارف در سخنان خود تأکید داشت «راهبرد دولت وفاق ملی، احترام به تصمیمات گذشته است و ما در این مدت به دقت مراقبت کردیم تا هیچ‌گونه نقد غیرمنصفانه‌ای بویژه هنگامی که نام افراد مطرح است، صورت نگیرد.»

معاون اول رئیس‌جمهور با تحلیل شرایط، از سر دلسوزی صاحبان تریبون را مخاطب قرار داد و از آنان خواست به مردم دلگرمی بدهند. او با اشاره به فرصت محدودی که دولت پزشکیان در اختیار داشته، توصیه کرد در نقدها بی‌انصافی نکنند. اما برخی صاحبان رسانه که فرصت را برای حمله و تخریب دولت بویژه پس از مطرح شدن موضوع مذاکرات مناسب یافته‌اند، بدون توجه به وضعیت کشور، تخریب سرمایه امید و اعتماد مردم را در دستورکار خود قرار دادند و غیرمنصفانه و از زوایای نامربوط به دولت حمله کردند.

در این انتقادها، معاون اول رئیس‌جمهور و به‌طور کل دولت مسئول همه مشکلات کشور معرفی می‌شوند. به‌زعم منتقدان، دولت نمی‌خواهد این مسئولیت را برعهده بگیرد، در حالی که همه می‌دانند آنها پدیده‌هایی نیستند که در سه ماه به‌وجود آمده باشند یا در سه ماه مرتفع شوند. ترجیع‌بند اظهارات منتقدان علیه دولت واژگانی نظیر بی‌مسئولیتی و ناتوانی است.

رسانه‌های منتسب به یک جریان سیاسی به بهانه اظهارات معاون اول رئیس‌جمهور که در جهت ضرورت همدلی بیان شد، تلاش خود را معطوف به این کرده‌اند که دولت را در برابر دیدگاه‌های رهبر انقلاب قرار دهند. آنان با اشاره به سخنان ایشان درباره دولت‌ها از جمله دولت شهید رئیسی، تلاش کردند با شبهه‌افکنی درباره تعارض میان دولت و نهاد رهبری، این‌گونه به مخاطبان خود القا کنند که دولت چهاردهم نه در پی وفاق است و نه قدرت اصلاح ناترازی‌ها را دارد!

معاون اول رئیس‌جمهور که این روزها برای تأمین حقوق و دستمزد و منابع یارانه تا رفع کمبودهای دارویی و ده‌ها مسأله دیگر کشور به همراه سایر اعضای کابینه تلاش می‌کنند، از چهره‌هایی که تریبون‌های عمومی در اختیارشان است و بی‌انصافی می‌کنند، خواسته است منصف باشند. اما برخی بدون داشتن کارنامه مشخص فردی و اجرایی، او را با ادبیات نازل مخاطب قرار می‌دهند تا اصل ماجرای استهلاک همه زیرساخت‌ها فراموش شود.

آنان بدون توجه به واقعیت‌ها، در ادامه یک روند مذموم تخریب شخصیت فرد را هدف گرفته‌اند. اسب زین‌شده دولت سیزدهم که تحویل دولت فعلی شده است، به تعبیر پزشکیان قدرت حرکت هم ندارد. عوارض ناشی از تحریم‌ها دهان باز کرده و به تعبیر رئیس مجلس، دیگر نه نفت ما ابزار مقابله است و نه بازاری برای فروش برجا مانده است. اما تیغ تیز منتقدانی که خود در دولت قبل دست داشتند و حامی آن بودند، برنده‌تر از گذشته روان جامعه را برای اهداف گروهی و حزبی خراش می‌دهد.

سکوت دولت، دندان بر جگر گذاشتن و دعوت به انصاف و وفاق برای عبور از بحران‌ها نمی‌تواند عطش رقیبان بی‌انصاف را برای تحقق ایده جوانمرگ کردن دولت پزشکیان سیراب کند. آنان روی سکوت دولت در تشریح مشکلات برای مردم شرط بسته‌اند و امیدوارند در بازی‌های سیاسی خود با افکار عمومی، بهترین ماهی مقصود را از این آب گل‌آلود صید کنند.

نخستین نقد به سخنان عارف، تضاد آشکار این ادبیات با تصویر به ظاهر آرام و دیپلماتیک این دولت است. دولتی که با شعارهای وفاق و انسجام ملی پا به میدان گذاشته، نمی‌تواند از زبان تهدیدآمیز استفاده کند. این نوع واکنش‌ها، نه‌تنها آرامش سیاسی کشور را تضعیف می‌کند، بلکه به اعتبار دولتی که داعیه گفت‌وگو و تسامح دارد، لطمه می‌زند. عارف ادعا می‌کند که دولت و وزرا، در برابر “حملات غیرمنصفانه” سکوت کرده‌اند. اما واقعیت این است که تاکنون انتقاد قابل توجهی نسبت به عملکرد دولت مشاهده نشده است. آن چه او از آن به‌عنوان “بی‌انصافی” یاد می‌کند، بیشتر در حد انتقادهای معمول رسانه‌ها بوده است که حق قانونی و دموکراتیک آن هاست.

هر دولتی، به‌ویژه در روزهای آغازین فعالیتش، باید انتقادات سازنده را بپذیرد و از آن‌ها به‌عنوان فرصتی برای بهبود عملکرد بهره ببرد. تهدید به افشاگری، رسانه‌ها و منتقدان را به سکوت و انفعال سوق می‌دهد که عملا باعث انفعال کنشگران سیاسی و رسانه ای خواهد شد. این لحن تهدیدآمیز در شرایطی مطرح می‌شود که کشور با مسائل اساسی‌تری همچون مشکلات اقتصادی، بحران‌های بین‌المللی و چالش‌های اجتماعی مواجه است. کشاندن دولت به حاشیه‌های سیاسی و منازعات لفظی با منتقدان، تنها منابع و انرژی دولت را هدر می‌دهد. تهدید به افشاگری درباره شرایط وزارتخانه‌ها، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت فشار منتقدین را کاهش دهد، اما در بلندمدت می‌تواند اعتماد عمومی به نظام اداری و اجرایی کشور را متزلزل کند. مردم انتظار شفافیت و صداقت دارند، نه استفاده ابزاری از اطلاعات برای اهداف سیاسی. دولت اگر خواهان تحقق شعار وفاق است، باید انتقادها را نه به‌عنوان تهدید، بلکه به‌عنوان فرصتی برای تقویت عملکرد و اصلاح اشتباهات ببیند.

سیاست‌ورزی بزرگ‌منشانه مستلزم این است که حتی در برابر تندترین حملات، آرامش خود را حفظ کرده و به حواشی بی‌اهمیت مجال ظهور ندهد. مقابله با جریانات تندرو نه با تهدید، بلکه با رفتار مدبرانه و خردمندانه ممکن است.اظهارات عارف، اگرچه ممکن است از سر خشم و دلخوری بیان شده باشد، اما به‌عنوان نماینده دولت، بازتاب‌دهنده سیاست‌های کلی آن تلقی می‌شود. این دولت باید توجه داشته باشد که بازگشت به ادبیات تنش‌آفرین گذشته، نه‌تنها به انسجام ملی کمکی نمی‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز شکاف‌های عمیق‌تر شود. به‌جای تهدید، دولت باید از رسانه‌ها و منتقدان برای شناسایی نقاط ضعف و تقویت اعتماد عمومی بهره بگیرد. کشور امروز بیش از هر زمان دیگری به آرامش، خردورزی، و فاصله گرفتن از حواشی نیاز دارد.

سازندگی: تا حالا کجا بودید؟

اما ارگان مطبوعاتی حزب کارگزاران سازندگی در سرمقاله خود در تمجید از شخصیت عارف، از او به‌ عنوان سیاستمداری بی‌حاشیه یاد می‌کند و سکوتش را زبانزد بسیاری از اهالی سیاست دانست.

این روزنامه در دفاع از سخنان معاون اول رئیس جمهور می‌نویسد: اشاره عارف به چه کسانی است؟ به نظر می‌رسد که در گام اول منظور او دو گروه از افراد هستند. ابتدا تریبون‌داران رسمی که محتمل است، ائمه‌جمعه باشند. روحانیونی که در خطبه‌های نماز جمعه این هفته، دولت را به خاطر خاموشی‌هایی که به دلیل ناترازی و عدم ذخیره سوخت توسط دولت قبل آغاز شده است، نواختند و زیر بار حملاتی گرفتند که عارف از آن به «حملات غیرمنصفانه» یاد کرده است. گروه دوم نیز اعضای جبهه پایداری و افرادی هستند که از طریق تریبون‌های رسمی و غیررسمی سعی دارند دولت پزشکیان را ناکارآمد جلوه دهند و گرانی‌ها که محصول رفتار دولت قبل بوده را به گردن این دولت که ناگزیر به اجرای آن بوده است، بیندازند.

به نظر می‌رسد که دولت بنای جدل و درگیری با مخالفان خود را ندارد. حتی دندان به جگر می‌گیرد و سکوت می‌کند تا نگوید که وضعیت کشور که موافقان رئیسی از آن به‌عنوان «اسب زین شده» یاد می‌کنند چه بوده است. البته بر کسی پوشیده نیست که وضعیت چه بود و چه رخ داد و چگونه به این ناترازی‌ها در اقتصاد و انرژی رسیدیم. تصمیمات اشتباه توسط دولت قبل و مرحوم رئیسی، خصوصاً با اتخاذ استراتژی «زمستان سرد» اقتصاد ایران را به لبه نقاط خطرناکی، چون یک فروپاشی اقتصادی نزدیک کرد. در این روزها که عموماً درخصوص ناترازی‌ها و گرانی‌ها و تورم و مشکلات ریزودرشت کشور سخن گفته می‌شود هیچ‌کس اشاره نمی‌کند که ما در بسیاری از موضوعات و مسائل امروزی، دچار ناترازی نبودیم، چه شد که به ناترازی رسیدیم و این‌گونه به دولت پزشکیان ارث رسید.

در واقع حمله‌کنندگان که خود یا دستی در دولت پیش داشتند، یا حامی سفت و محکم آن بودند و برای آلودگی و گرانی و تورم و مشکلات مردم لب‌از‌لب باز نمی‌کردند و تازه مردم را به خویشتن‌داری دعوت هم می‌کردند، به ریشه‌های مشکلات اشاره نمی‌کنند. آنها را توضیح نمی‌دهند. برای مردم از عوارض تحریم و فرسودگی زیرساخت‌ها سخن نمی‌گویند و یادآور نمی‌شوند که این ناترازی‌ها در ۱۰۰ روز گذشته و سه‌ماهه اخیر به وجود نیامده است. اینها حاصل تصمیمات اشتباه و راهبردهای خطایی است که در حوزه اقتصاد و سیاست گرفته شده است و امروز ناچار به تحمل عوارض آن تصمیمات هستیم.

هشدار دکتر عارف از این حیث مهم است که شاید آنها را به خود آورد. اگرچه بعید است آنها دست از حملات خود و تخریب دولت بردارند. با این حال، باید همین را به فال نیک گرفت و منتظر ماند و دولت را تشویق کرد که در گفت‌و‌گو با مردم، بگوید که چه تحویل گرفت و کشور در چه شرایطی بود و دولت چقدر اندوخته معنوی و مادی داشت و وضعیتش چگونه بود. غیر از این باشد، دولت همچنان زیر تیغ برنده مخالفان خواهد ماند و مردم نیز به دلیل ناآگاهی ممکن است آنها را همراهی کنند.

خلیج فارس:معاون اول رئیس‌جمهور در مراسم وداع با پیکر حجت الاسلام و المسلمین شوشتری شرکت کرد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، دکتر محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور صبح امروز (شنبه) با حضور در مسجد ارک تهران در مراسم وداع با پیکر حجت الاسلام و المسلمین محمد اسماعیل شوشتری شرکت کرد.

در این مراسم که با حضور مقامات ارشد کشوری و لشکری و اقشار مختلف مردمبرگزار شد، دکتر محمدرضا عارف با حضور بر پیکر حجت الاسلام و المسلمین شوشتری ضمن قرائت فاتحه، به خانواده معزز ایشان و بازماندگان تسلیت گفت و برای آن مرحوم مغفور از درگاه حق‌تعالی علو درجات و رحمت واسعه مسألت کرد.

حجت الاسلام والمسلمین محمد اسماعیل شوشتری که در سال‌های ۶۰ تا ۶۷ نماینده مردم قوچان و فاروج در مجلس شورای اسلامی بود و حدود ۱۶ سال تصدی وزارت دادگستری را برعهده داشت، دو روز پیش اول آذرماه دار فانی را وداع گفت.